Mỹ đang cần lượng lớn máy bay ném bom để phô diễn lực lượng trên không tại châu Âu và khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương. Tuy nhiên Không quân Mỹ lại không đủ số máy bay ném bom như mong muốn trong kho vũ khí, do những hạn chế về tài chính.
Trước tình hình này, Lầu Năm Góc đang nghiên cứu khả năng biến những máy bay chở hàng và máy bay không người lái (UAV) thành những máy bay ném bom tạm thời, theo trang The EurAsian Times.
Lực lượng máy bay ném bom của Mỹ gặp khủng hoảng
“Lực lượng máy bay ném bom của Mỹ đang gặp khủng hoảng”, đây là cảnh báo của cựu Tham mưu trưởng Không quân Mỹ John Michael Loh. Trong bài bình luận đăng trên trang Defense News, ông Loh nói rằng Không quân Mỹ tuyên bố họ cần thêm máy bay ném bom nhưng ngân sách thì tiếp tục cắt giảm loại máy bay này thay vì bổ sung.
Oanh tạc cơ B-52 Stratofortress. Ảnh: Wikipedia
“Không quân Mỹ đã bước vào thập niên mới với lực lượng máy bay ném bom ít nhất trong lịch sử của lực lượng và yêu cầu ngân sách năm tài khóa 2022 càng xói mòn thêm” – ông Loh nói.
Trong đề xuất ngân sách 170 tỉ USD, Không quân Mỹ yêu cầu Quốc hội cho phép họ loại biên 17 trong số 61 chiếc B-1 và 1 trong số 20 chiếc B-2. Không quân Mỹ cũng đang vận hành 76 chiếc B-52.
Việc cho nghỉ hưu 17 chiếc B-1 và 1 chiếc B-2 sẽ làm số lượng máy bay ném bom của Mỹ giảm còn 140 chiếc vào đúng thời điểm Không quân Mỹ cho biết muốn tăng lực lượng máy bay ném bom lên ít nhất 200 chiếc.
“Số lượng máy bay ném bom đang ở mức thấp nhất từ trước tới nay, song yêu cầu về máy bay ném bom lại tăng lên mỗi năm, đặc biệt là ở khu vực rộng lớn và căng thẳng nhất Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương. Máy bay ném bom là hệ thống vũ khí được ưu tiên ở đó do tầm xa và khả năng mang vũ khí khổng lồ của chúng” – ông Loh chỉ ra.
“Trong bức tranh về mối đe dọa toàn cầu hiện nay, máy bay ném bom trở nên rất có giá trị. Chúng cung cấp khả năng răn đe linh hoạt bằng khả năng hạt nhân, buộc kẻ thù phải suy nghĩ kỹ trước khi phát động cuộc tấn công" – ông Loh nói thêm.
Máy bay ném bom của Mỹ trung bình đã 45 tuổi
Theo The EurAsian Times, hầu hết máy bay ném bom của Mỹ đã già cỗi và lỗi thời với độ tuổi trung bình là 45, độ tuổi được cho là rất cao.
Nhiều chiếc trong số những máy bay này đã được hiện đại hóa nhưng liên tục bị trì hoãn và cũng tốn kém, và phải mất nhiều năm mới có thể triển khai đầy đủ. Trong khi đó, ngân sách dành cho mua sắm mới theo kế hoạch cũng rất thấp. Ngoài ra, nguồn phân bổ ngân sách trong năm tài chính hiện tại cũng không đủ để giúp cải thiện tình hình.
Máy bay ném bom tàng hình B-21. Ảnh: Northrop Grumman
Theo một nghiên cứu do Trung tâm Nghiên cứu chiến lược và Quốc tế (CSIS) của Mỹ công bố gần đây, mặc dù việc mua sắm máy bay mới ít ỏi nhưng Không quân Mỹ hiện đã ổn định cơ cấu lực lượng với khoảng 5.500 máy bay bằng cách kéo dài tuổi thọ của những máy bay có trong kho vũ khí.
Thực tế, trong nhiều trường hợp, Không quân Mỹ đã tự làm chậm tiến độ mua sắm để dành tiền đầu tư vào nhiều loại vũ khí đắt tiền, hệ thống, máy bay tiên tiến, hệ thống cảm biến và các mạng lưới phòng trường hợp nổ ra xung đột với một đối thủ mạnh nào đó, chẳng hạn như Trung Quốc.
Nói về lực lượng máy bay ném bom, hiện Lầu Năm Góc chỉ còn 44 chiếc thuộc các mẫu B-52, B-1 và B-2. Mỹ đang lên kế hoạch thay thế oanh tạc cơ B-1 và B-2 bằng máy bay ném bom tàng hình B-21 Raider vốn đang trong quá trình phát triển. Theo báo cáo của CSIS, các oanh tạc cơ B-52H mà Không quân Mỹ hiện sử dụng được đưa vào biên chế từ năm 1961 và sẽ tiếp tục phục vụ ít nhất cho tới những năm 2040.
Xem xét biến UAV, máy bay vận tải thành máy bay ném bom
Như báo cáo của CSIS đã chỉ ra, mặc dù Không quân Mỹ mong muốn có thể mua B-21 Raider mới vào năm 2022 với hợp đồng trị giá 2.981 tỉ USD, song tất cả dấu hiệu cho thấy phải mất vài năm nữa chiếc B-21 Raider đầu tiên mới xuất hiện.
Oanh tạc cơ B2 Spirit của Không quân Mỹ. Ảnh: Wikipedia
“Tuy vậy, có năm chiếc B-21 thử nghiệm nằm trong chương trình nghiên cứu, phát triển, thử nghiệm và đánh giá (RDT&E) và sẽ sớm được đưa vào sử dụng” – báo cáo cho biết.
Bộ trưởng Không quân Mỹ Frank Kandall cho hay vì Không quân Mỹ không đủ khả năng mua tất cả máy bay ném bom như dự định nên ông đang xem xét dùng UAV và máy bay vận tải hoạt động song song với máy bay ném bom tàng hình mới B-21.
“Tôi đang xem xét các nền tảng không người lái vốn có thể hy sinh trong chiến đấu, sẽ bổ trợ cho một số nền tảng tiên tiến đắt tiền hơn của chúng tôi và sẽ cung cấp cho chúng tôi số lượng chúng tôi cần với mức giá hợp lý” – ông Kendall nói.
Yếu tố tài chính này cũng có thể giải thích tại sao trong tháng 12 này, Không quân Mỹ sẽ tiến hành cuộc tập trận, trong đó có nội dung biến máy bay vận tải thành máy bay ném bom trên không.