Ngày 20-12, các bác sĩ Bệnh viện (BV) Nhi đồng 2 (TP.HCM) đã thông tin về ca ghép gan lần thứ 15. Đây là ca ghép gan tự chủ thành công đầu tiên của BV với êkíp toàn bộ là y bác sĩ của Việt Nam cùng sự hỗ trợ phối hợp lấy gan của BV ĐH Y Dược TP.HCM.
Không thể để các bé ra đi do chờ ghép gan
Theo TS-BS Phạm Ngọc Thạch, Phó Giám đốc BV Nhi đồng 2, ghép gan cho trẻ em là kỹ thuật khó, 14 ca trước BV đều phối hợp với chuyên gia từ Bỉ thực hiện.
Trong hai năm qua, do ảnh hưởng của dịch COVID-19, việc phối hợp này bị gián đoạn, liên hệ với các đối tác khác gặp nhiều khó khăn. Chứng kiến một số bé ra đi do chờ ghép gan, các bác sĩ BV Nhi đồng 2 đã quyết định hợp tác với BV ĐH Y Dược TP.HCM để thực hiện ghép gan cho các bé. Sau ba ca ghép, hai ca thành công, BV Nhi đồng 2 đã tự chủ trong vấn đề ghép gan cho bệnh nhi.
Ca ghép gan thứ 15 là bé gái HGH (bảy tuổi) bị teo đường mật, đã phẫu thuật lúc hai tháng tuổi tại BV Nhi đồng 2. Sau mổ, em nhập viện nhiều lần vì nhiễm trùng đường mật, gan xơ, lách rất to gây cường lách. Năm 2020, em xuất huyết tiêu hóa, ói và đi tiêu ra máu, suy dinh dưỡng, chức năng gan xấu...
Người cho gan là cha ruột của bé. Ca ghép gan được thực hiện ngày 1-12 và kéo dài 12 tiếng đồng hồ. GS Trần Đông A, cố vấn chuyên môn BV Nhi đồng 2, cho biết ghép gan là kỹ thuật ghép tạng khó nhất. Trong ghép gan, các bác sĩ lo ngại nhất là mạch máu sau khi ghép gan không thông. “Mạch máu hai phân thùy gan của em bé nhỏ như cây tăm, khi nối rất dễ bị tắc. Mỗi ngày, khoa chẩn đoán hình ảnh phải làm siêu âm, đo vận tốc máu qua chỗ ghép và xem đường mật có giãn không, trong 15 ca ghép có mấy ca đường mật bị sút ra nối lại rất khó khăn” - GS Đông A dẫn chứng.
TS-BS Trần Thanh Trí, Trưởng Khoa gan mật tụy và ghép gan, BV Nhi đồng 2, chia sẻ tổng trạng của bé gái trước khi ghép gan rất xấu, cuộc phẫu thuật cũng gặp nhiều khó khăn nhưng may mắn là kết thúc thuận lợi. “Gan của bé dính vào cơ hoành và các cơ quan lân cận nhiều nên việc lấy cơ quan bị bệnh ra gặp nhiều khó khăn và mất nhiều thời gian” - BS Trí nêu.
Sau mổ một tuần, cha bé đã xuất viện và hai tuần sau ghép, bé đi lại, chức năng gan bình thường.
Các bác sĩ tiến hành ghép gan cho bệnh nhi. Ảnh: BVCC
Giấc mơ trùng hợp
Chị Nguyễn Thị Lộc (mẹ bé) chia sẻ gia đình có ba người con, bé đầu học lớp 7, bé nhỏ nhất mới hai tuổi, bé H là con giữa. Gia đình thuê nhà trọ để ở và bán tạp hóa nhỏ ở huyện Nhà Bè (TP.HCM),
chồng chị làm nghề chở hàng, kinh tế bấp bênh.
Bé H bị teo đường mật bẩm sinh từ khi chưa sinh ra và phẫu thuật lúc còn nhỏ xíu. Cuộc sống êm đềm chẳng kéo dài lâu khi đến năm bốn tuổi, bệnh của bé tái phát và chỉ còn giải pháp ghép gan mới giữ được tính mạng nhưng chi phí rất lớn.
Hai vợ chồng có lúc tính bỏ cuộc vì cuộc sống quá khó khăn, bảy năm không thể lo nổi chi phí ghép gan cho con. Nhưng kỳ lạ, bé H lại có một giấc mơ trùng hợp. “Con kể với tôi con nằm ngủ, con mơ thấy ba, ba lấy tiên đơn trong người ra tặng cho con, con thấy khỏe mạnh và hết bệnh” - chị Lộc không cầm được nước mắt kể lại.
Nhìn thấy niềm ham sống mãnh liệt của con, hai vợ chồng đã cố gắng xoay xở bằng mọi cách vay mượn được 300 triệu đồng để lo cho con. Ban đầu, chị Lộc tính cho con gan nhưng nhóm máu không tương thích và có bệnh lý. Do đó, chồng chị dù là lao động chính của gia đình nhưng phải chấp nhận nghỉ việc một thời gian để cho con gan. Ngoài ra, do căn nhà trọ không đảm bảo vệ sinh để chăm sóc hậu phẫu, chị Lộc tính phải bỏ ra thêm một khoản để sửa sang lại để con dưỡng bệnh. Thấp thỏm với khoản nợ lớn nhưng nhìn thấy con dần khỏe mạnh trở lại, anh chị không hối hận về chọn lựa của mình.
| Theo GS Trần Đông A, chi phí cho mỗi ca ghép gan ở trẻ em rất cao, 400-500 triệu đồng trong khi đa phần gia đình các bé đều khó khăn. Không chỉ vậy, chi phí theo dõi hậu phẫu, chống thải ghép ở giai đoạn đầu sau ghép gan cũng khá tốn kém. Ông và các đồng nghiệp rất xót xa khi chứng kiến nhiều trường hợp bị teo đường mật bẩm sinh, suy gan giai đoạn cuối đã ra đi khi không có người cho gan hoặc không có điều kiện để ghép. GS Đông A kêu gọi nguồn lực hỗ trợ cho các ca ghép gan trẻ em, đặc biệt là gia đình bé H. Trong thời gian chờ kiến nghị thành lập nguồn quỹ giúp đỡ những trường hợp khó khăn khi ghép tạng được thông qua. Được biết BV Nhi đồng 2 hiện đang có khoảng 200 trẻ em chờ ghép gan. |
