Tổng thư ký Quốc hội (QH) vừa thông báo kết luận của Ủy ban Thường vụ (TV) QH về chủ trương đầu tư nối thông tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam, giai đoạn 2 (2021-2025), tại phiên họp thứ sáu diễn ra đầu tháng 12 vừa qua.
Chính phủ thay đổi kiến nghị
Theo đó, Ủy ban TVQH nhận định đề xuất của Chính phủ giao cho các địa phương quản lý đầu tư dự án thành phần của đường bộ cao tốc là không phù hợp với Luật Giao thông đường bộ, Luật Ngân sách nhà nước, Luật Xây dựng, Luật Đầu tư công, Luật Quản lý tài sản công… Cạnh đó, dự án này yêu cầu kỹ thuật, tiêu chuẩn chất lượng cao và đòi hỏi thi công đồng bộ nên cần quản lý tập trung, thống nhất.
Theo đó, Ủy ban TVQH đề nghị Chính phủ giao Bộ GTVT là cơ quan đầu mối thống nhất quản lý đầu tư 12 dự án thành phần của tuyến cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2. Các địa phương có dự án đi qua thực hiện công tác giải phóng mặt bằng theo quy định.Với kết luận trên, ngày 18-12, Bộ GTVT có báo cáo gửi Thủ tướng. Sau khi xem xét, chiều 21-12, Thủ tướng có ý kiến bằng văn bản đồng ý sửa lại tờ trình QH dự án cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2 theo hướng: Giao Bộ GTVT là đầu mối tổ chức thực hiện dự án, trừ các dự án trong chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội có đề xuất riêng.
Thủ tướng cũng giao bộ trưởng Bộ GTVT thừa ủy quyền Chính phủ hoàn thiện tờ trình của Chính phủ, thay mặt Chính phủ ký trình Ủy ban TVQH và QH dự án trên.
Thống nhất đầu tư công, sau đó thu hồi vốn
Về hình thức đầu tư dự án, Ủy ban TVQH thống nhất trình QH xem xét, quyết định việc đầu tư toàn bộ dự án theo hình thức đầu tư công. Tuy nhiên, Chính phủ cần rà soát, điều hòa nguồn vốn đầu tư công trong kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025, nguồn vốn đầu tư công trong chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội.
Chính phủ cũng được đề nghị bổ sung thuyết minh làm rõ tính kết nối của dự án với các tuyến đường bộ cao tốc, quốc lộ khác và cảng biển, sân bay, các khu công nghiệp, du lịch, trung tâm logistics... Tiếp tục rà soát hướng tuyến, các điều kiện khác, bảo đảm hạn chế tối đa việc sử dụng đất rừng, đất lúa. Đồng thời tính toán kỹ tổng mức đầu tư của từng dự án thành phần và phương án thiết kế sơ bộ bảo đảm phù hợp, tiết kiệm, hiệu quả...
Về công nghệ của dự án, Ủy ban TVQH đề nghị bổ sung làm rõ phương án lựa chọn công nghệ, bao gồm cả công nghệ trước, trong và sau khi hoàn thành. Song song việc giải phóng mặt bằng phải công khai, minh bạch, bảo đảm ổn định cuộc sống cho người dân bị thu hồi đất.
Ủy ban TVQH cũng đề nghị Chính phủ nghiên cứu để có phương án thu hồi vốn khi đưa dự án vào khai thác sử dụng để tạo nguồn trả nợ, nguồn duy tu, sửa chữa lớn và nguồn đầu tư các công trình khác. Cạnh đó, bổ sung các giải pháp để xử lý những khó khăn, vướng mắc, không để thiếu nguyên vật liệu, bãi đổ thải, các điều kiện bảo đảm khác để hoàn thành dự án đúng chất lượng, tiến độ.
Cuối cùng, Ủy ban TVQH giao Ủy ban Kinh tế thẩm tra chính thức dự án để trình QH xem xét, quyết định tại kỳ họp bất thường lần thứ nhất QH khóa XV.