Người bệnh có thể ở bên cạnh người thân khi lọc màng bụng

Những ai đã từng đứng ở ranh giới của sự sống và cái chết sẽ hiểu được cảm giác của ông Ba Sang - người cha già hết lòng tận tụy với con cái trong bộ phim bom tấn "Bố Già". Lẽ nào, người bệnh suy thận giai đoạn cuối chỉ có thể trông chờ vào ca ghép thận mới có thể kéo dài thời gian bên người mình yêu thương?

Khi người bệnh tìm cách ghép thận

Đứng trước bệnh án mang tên "suy thận giai đoạn cuối", nhiều người sẽ nghĩ ngay đến phương án ghép thận. Tuy nhiên, thực tế ở các nước đang phát triển như Việt Nam có rất ít người được điều trị theo phương pháp này do chi phí quá cao và nguồn thận khan hiếm.

Ghép thận là gì?

Ghép thận là một cuộc phẫu thuật lớn tiềm ẩn nhiều rủi ro

Ghép thận là một phương pháp can thiệp ngoại khoa kỹ thuật cao bằng cách dùng một quả thận còn khỏe mạnh của người hiến thay thế cho quả thận đã mất hoàn toàn chức năng.

Muốn được ghép thận, người bệnh phải được kiểm tra một cách nghiêm ngặt. Hiện nay, thận ghép có thể đến từ các nguồn sau đây:

● Thận từ người hiến tặng còn sống

● Thận từ người đã chết não (tim còn đập)

● Thận từ người chết tim (tim đã ngừng đập)

Trong 3 nguồn trên, thận từ người cho có cùng huyết thống là phổ biến nhất. Với những người không cùng huyết thống, quy định về việc cho - nhận thận rất phức tạp để ngăn ngừa tình trạng mua bán nội tạng. Hơn nữa, việc lấy thận từ nguồn của người đã chết não hay chết tim cần được hội đồng chuyên môn bệnh viện chấp thuận.

Rủi ro khi ghép thận

Ghép thận là một cuộc phẫu thuật lớn nên tiềm ẩn nhiều nguy cơ cho người bệnh như phản ứng dị ứng với thuốc gây mê toàn thân, tắt nghẽn niệu quản, đau tim, đột quỵ…

Tuy nhiên, rủi ro tiềm ẩn của tình trạng cơ thể "phản ứng" với quả thận mới là điều đáng để lo ngại. Giải pháp cho người bệnh là dùng thuốc chống thải ghép suốt đời để ức chế các phản ứng của cơ thể.

Người bệnh dùng các loại thuốc ức chế miễn dịch thì có thể sẽ đối mặt với một số tác dụng phụ: tăng cân, loãng xương, nhiễm trùng cơ hội… Thậm chí, người bệnh còn có nguy cơ cao phát triển một số bệnh ung thư da và ung thư hạch…

Ghép thận không phải là lựa chọn duy nhất

Thay vì ghép thận, người bệnh có thể lọc màng bụng tại nhà để ở bên người thân

Để tránh rủi ro khi ghép thận, người bệnh suy thận giai đoạn cuối có thể phải cân nhắc một vài phương án thay thế.

Giải pháp khác cho người suy thận giai đoạn cuối

Người bệnh suy thận cần điều trị bằng các biện pháp bảo tồn. Tuy nhiên, khi người bệnh đã bị suy thận hoàn toàn thì phương pháp này không thể duy trì lâu ngày mà cần phải có giải pháp lọc máu hay ghép thận.

Các bác sĩ thường chỉ định lọc máu (bao gồm chạy thận nhân tạo hay lọc màng bụng) là giải pháp đầu tiên để loại bỏ chất thải và chất lỏng dư thừa ra khỏi máu của người bệnh. Bạn có thể lựa chọn chạy thận tại bệnh viện hoặc lọc màng bụng tại nhà.

Lợi thế của phương pháp lọc màng bụng

Lọc màng bụng (PD - Peritoneal Dialysis) là một trong những phương pháp lọc máu giúp đào thải nước dư thừa và độc tố ra khỏi cơ thể người bệnh suy thận giai đoạn cuối. Với khả năng lọc các chất độc bằng màng bụng, phương pháp này được tiến hành một cách chậm rãi, liên tục hơn và ít tác động vào mạch máu, thận... Nhờ đó, lọc màng bụng giúp ngăn ngừa nguy cơ nhiễm trùng, bảo vệ chức năng thận tồn lưu và tăng tỷ lệ sống.

Hiện nay, nhiều người chọn lọc màng bụng tại nhà vì lợi thế mang đến sự thoải mái hơn so với khi phải đến bệnh viện 3 lần/tuần. Trong giai đoạn dịch bệnh, đây chính là một giải pháp giảm áp lực cho người bệnh, người chăm sóc và hệ thống y tế theo khuyến cáo của Bộ Y tế.

Một lợi thế quan trọng của lọc màng bụng chính là sự san sẻ của người bệnh dành cho gia đình. Đó chính là khoảng thời gian quý giá mà mọi người có thể cùng nhau quây quần bên mâm cơm, xem phim, nghe nhạc, du lịch ... Cuộc sống của người bị suy thận giai đoạn cuối nhờ vậy mà trở nên tươi vui và ý nghĩa hơn.

Câu chuyện của người cha bị suy thận giai đoạn cuối trong phim "Bố Già" đã khép lại với rất nhiều cung bậc cảm xúc khó quên. Thế mới biết, ranh giới giữa sự sống và cái chết đã thúc đẩy chúng ta phải đi đến những lựa chọn khó khăn vô cùng. Dù chỉ là thêm một ngày được sống, chúng ta cũng sẽ cố tìm cách kéo dài để được ở bên cạnh người mình yêu thương.

Bài viết được Tham vấn chuyên môn bởi TTƯT.BS.CK2 Tạ Phương Dung