Theo Luật Phòng, chống ma tuý năm 2021 vừa mới được thông qua, người nghiện ma tuý từ 12 - dưới 18 tuổi sẽ bị đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc song không bị coi là xử lý vi phạm hành chính.

Đảm bảo lý lịch sạch cho đối tượng nghiện ma tuý 12 tuổi

Ngày 24.12, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma tuý Bộ Công an (C04) tổ chức Hội nghị cung cấp thông tin về Luật Phòng, chống ma tuý năm 2021 được Quốc hội thông qua tháng 3.2021, có hiệu lực từ ngày 1.1.2022.

Theo Thiếu tướng Nguyễn Văn Viện - Cục trưởng 04, tính đến tháng 11.2021, toàn quốc hiện có 246.648 người nghiện ma túy có hồ sơ quản lý.

Tỷ lệ người nghiện tăng tự nhiên trung bình trong 5 năm gần đây là 3%/năm. Luật Phòng, chống ma túy năm 2021 quy định về cai nghiện ma túy đảm bảo tính đồng bộ với pháp luật xử lý vi phạm hành chính và phù hợp với thực tiễn.

Khác với luật cũ, Luật Phòng, chống ma túy năm 2021 đã quy định cụ thể các trường hợp xác định tình trạng nghiện để cho Công an cấp xã kịp thời đưa đi xác định tình trạng nghiện, nhằm sớm phát hiện người nghiện ma túy, áp dụng biện pháp cai nghiện phù hợp.

Điều 34 của Luật mới đã quy định cụ thể về việc lập hồ sơ đề nghị đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc đối với người nghiện từ đủ 12 tuổi đến dưới 18 tuổi.

"Luật cũ không quy định do đó hiện nay không đưa được người nghiện ở độ tuổi này vào cơ sở cai nghiện bắt buộc, trong khi đó độ tuổi người nghiện ngày càng trẻ hóa", thiếu tướng Viện thông tin.

Thẩm quyền quyết định việc đưa người nghiện ma túy từ đủ 12 tuổi đến dưới 18 tuổi vào cơ sở cai nghiện bắt buộc do Tòa án nhân dân cấp huyện và không bị coi là xử lý vi phạm hành chính. Khi đưa người nghiện trên 12 tuổi đi cai nghiện bắt buộc để các em lý lịch sạch sẽ.

Trước câu hỏi của báo chí về việc người nghiện dưới 18 tuổi có được phân loại, tách riêng với người trưởng thành tại các trung tâm cai nghiện hay không, Thiếu tướng Nguyễn Văn Viện cho hay: "Theo luật chung quy định, 18 tuổi trở lên là người trưởng thành. Tuy nhiên trên cơ sở thực tế, số người nghiện ngày càng trẻ hoá.

Vì vậy Luật lần này đưa người nghiện ma tuý từ 12 tuổi trở lên đi cai nghiện khiến nhiều người băn khoăn. Nhưng Bộ Y tế đã có thông tư, quy định với những người dưới 18 tuổi sẽ có nơi cai nghiện riêng".

Để bảo vệ tốt nhất các quyền của trẻ em, Luật đã có 1 điều riêng quy định cụ thể về việc lập hồ sơ đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc đối với người nghiện ma túy từ đủ 12 tuổi đến dưới 18 tuổi.

Về thời hạn quản lý sau cai, người đã hoàn thành cai nghiện ma túy tự nguyện, người đã hoàn thành điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế, người từ đủ 12 tuổi đến dưới 18 tuổi đã chấp hành xong quyết định đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc chịu sự quản lý sau cai nghiện ma túy trong thời hạn 1 năm kể từ ngày hoàn thành việc cai nghiện hoặc chấp hành xong quyết định.

Gần 1.000 đơn vị sản xuất, kinh doanh tiền chất, nguyên liệu làm thuốc nhập khẩu

Thiếu tướng Viện cung cấp, cả nước có gần 1.000 đơn vị sản xuất, kinh doanh (nhập khẩu, xuất khẩu) tiền chất công nghiệp, thuốc và nguyên liệu làm thuốc là dược chất gây nghiện, dược chất hướng thần và tiền chất dùng làm thuốc.

Số lượng nhập khẩu hàng năm tăng khoảng 10% so với năm trước. Năm 2021, số lượng nhập khẩu tiền chất công nghiệp khoảng 640 nghìn tấn, thuốc và nguyên liệu làm thuốc là dược chất gây nghiện, dược chất hướng thần và tiền chất dùng làm thuốc khoảng 15 tấn.

Công tác kiểm soát tiền chất, thuốc hướng thần, thuốc gây nghiện, thuốc thú y có chứa chất ma tuý, tiền chất trong hoạt động mua bán đến sản phẩm cuối cùng còn nhiều khó khăn.

“Thực tế, đối với các đơn vị nhập khẩu về để kinh doanh thì không chỉ bán lại cho các đối tượng trực tiếp sử dụng mà còn bán cho nhiều đối tượng kinh doanh khác, các đơn vị này lại bán cho các đối tượng khác tạo thành một khâu trung chuyển phức tạp.

Do đó, việc kiểm soát đến sản phẩm cuối cùng còn nhiều khó khăn. Việc kiểm soát đối với nguyên liệu làm thuốc là dược chất gây nghiện, dược chất hướng thần và tiền chất dùng làm thuốc chưa được thực hiện”, Cục trưởng C04 nhấn mạnh.