Năm 2021 chứng kiến hàng loạt những kỷ lục trên thị trường chứng khoán nói chung và nhóm cổ phiếu chứng khoán nói riêng. Cổ đông ngành này được một năm phấn khởi khi toàn bộ các mã đều tăng trưởng tính bằng lần.

Lợi nhuận tăng trưởng chóng mặt

Kể từ khi dịch COVID-19 xuất hiện vào năm ngoái, lãi suất huy động giảm xuống thấp trong năm 2021 đã khiến nguồn tiền nhàn rỗi trong dân ầm ầm đổ vào chứng khoán. 

Theo số liệu từ Trung tâm lưu ký Chứng khoán Việt Nam (VSD), lũy kế 11 tháng đầu năm 2021, nhà đầu tư trong nước mở mới hơn 1,3 triệu tài khoản chứng khoán. Con số này lớn hơn cả tổng lượng tài khoản mở mới trong 4 năm 2017, 2018, 2019 và 2020 cộng lại.

Thống kê từ Uỷ ban chứng khoán nhà nước chỉ ra, giá trị giao dịch bình quân trên sàn HOSE vào tháng 11 tăng mạnh lên 32.602 tỉ đồng/phiên.

Các công ty chứng khoán (CTCK) thường thu phí giao dịch từ 0,15% - 0,3% trên tổng giá trị mỗi giao dịch của khách hàng. Thanh khoản thị trường ngày càng vọt đỉnh là động lực chính giúp các CTCK thu về khoản lợi nhuận lớn từ nguồn phí này.

Mùa báo cáo tài chính quý III vừa qua ghi nhận hàng loạt CTCK lãi nghìn tỉ. Đứng đầu danh sách là TCBS lãi trước thuế 2.847 tỉ đồng, tiếp sau là SSI lãi trước thuế 2.063 tỉ đồng, VND lãi trước thuế 1.822 tỉ đồng và SHS báo lãi 1.028 tỉ đồng.

Thậm chí, có những CTCK lãi tính bằng lần, thậm chí chục lần so với cùng kỳ. Có thể kể ra như CTS lãi trước thuế 9 tháng đầu năm là 245 tỉ đồng, tăng 10,2 lần so với cùng kỳ năm 2020. JSI tăng lợi nhuận từ 907 triệu lên 13 tỉ đồng.

Bên cạnh đó, các CTCK cũng lời lớn nhờ nghiệp vụ môi giới tăng chóng mặt. Doanh thu từ nguồn này của SSI trong 9 tháng đầu năm là 1,7 nghìn tỉ đồng, tăng gấp 4 lần cùng kỳ năm 2020. Ở VND là gần 1,1 nghìn tỉ đồng, tăng hơn gấp 3 lần so với cùng kỳ. Nguồn thu từ lãi cho vay cũng mang về cho các công ty chứng khoán hàng trăm tỉ đồng.

Thị giá cổ phiếu vút lên vùng đỉnh lịch sử

Nền tảng kinh doanh cốt lõi ghi nhận tăng trưởng vượt bậc đã kéo giá cổ phiếu của các CTCK lên vùng đỉnh lịch sử.

Tính từ đầu năm đến nay, thị giá cổ phiếu VND đã tăng gấp 8 lần; APS, TVS, EVS tăng gấp 5 lần; MBS tăng gấp 3 lần; SSI, VCI, VIX tăng gấp đôi...

Tuy nhiên, thị trường luôn có tính chu kỳ. Đến tháng 12, sức nóng của nhóm cổ phiếu chứng khoán dần hạ nhiệt. Hầu hết các mã đều điều chỉnh đi vào sideway sau quá trình tăng nóng suốt từ đầu năm đến giờ.

Margin kịch trần, các công ty chứng khoán đua nhau tăng vốn

Trước đà tăng nóng của thị trường chung, nhiều nhà đầu tư tăng nhu cầu vay ký quỹ (margin) để không bị lỡ "sóng". Theo thống kê mới nhất từ gần 60 CTCK, tính đến cuối quý III năm 2021, dư nợ cho vay margin đạt gần 154.000 tỉ đồng, tăng tới 68% so với cuối năm trước, lập kỷ lục lịch sử.

Khó khăn về nguồn vốn, một số CTCK rơi vào tình trạng chạm ngưỡng giới hạn margin, một số cổ phiếu "nóng" bị hết room cho vay. Trong trường hợp này, không ít nhà đầu tư sẽ đổi sang giao dịch ở công ty khác.

Chính vì thế mà suốt một năm qua đã chứng kiến cuộc đua tăng vốn của rất nhiều CTCK, trong đó phải kể đến SSI và VND. Nếu việc tăng vốn thành công, cả SSI và VND đều sẽ có quy mô vốn như những ngân hàng tầm trung tại Việt Nam.

Cụ thể, SSI đã tăng vốn lần 1 vào tháng 9.2021 lên xấp xỉ 9.848 tỉ đồng. Nếu hoàn thành đợt tăng vốn lần 2, SSI sẽ có vốn điều lệ gần 15.000 tỉ đồng, giữ vững vị trí top đầu thị phần.

Trong năm 2021, VND cũng đã tăng vốn tới 2 lần. Đợt tăng vốn hồi tháng 7.2021 đã nâng vốn điều lệ của công ty lên gần gấp đôi là 4.349,5 tỉ đồng. Với đợt phát hành thứ 2, vốn điều lệ của VNDirect có thể tăng lên hơn 12.000 tỉ đồng

Thống kê sơ bộ cho thấy, có tới hơn 30 công ty chứng khoán có kế hoạch tăng vốn trong năm 2021, chủ yếu thông qua các hình thức như như trả cổ tức, quyền mua, phát hành riêng lẻ…

Ở quy mô nhỏ hơn, Chứng khoán Thành Công (UPCoM: TCI) dự kiến nâng vốn điều lệ lên gấp đôi, đạt mức 1.000 tỉ đồng. Chứng khoán Nhất Việt (UPCoM: VFS) hoàn tất tăng vốn từ 410 tỉ đồng lên 802.5 tỉ đồng.

Chứng khoán Trí Việt (TVB) đã thực hiện 2 lần phát hành cho cổ đông hiện hữu trong năm nay, nâng vốn điều lệ từ 547 tỉ đồng lên 1.067 tỉ đồng.