Sáng 27/12, TAND Tp.HCM mở phiên xử sơ thẩm đối với Tất Thành Cang, nguyên Phó Bí thư thường trực Thành ủy Tp.HCM nhiệm kỳ 2015 - 2020 và 19 đồng phạm liên quan đến sai phạm xảy ra tại Công ty CP phát triển Nam Sài Gòn (Sadeco) và Công ty TNHH MTV phát triển công nghiệp Tân Thuận (IPC, 100% vốn Nhà nước).

Trong vụ án này, Sadeco được xác định là bị hại. UBND Tp.HCM và IPC tham gia phiên tòa với tư cách là người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan.

Sáng sớm, ông Tất Thành Cang, Tề Trí Dũng, Tổng Giám đốc, thành viên HĐTV Công ty IPC, Chủ tịch HĐQT Công ty Sadeco và nhóm đồng phạm được áp giải đến tòa để tham gia phiên xử.

Như nhiều cựu Phó Chủ tịch UBND Tp.HCM từng phải ra tòa trước đây, ông Tất Thành Cang cầm theo một xếp giấy A4 được cuộn tròn đến tòa. Nhóm bị cáo đồng phạm khác không tỏ thái độ nào đặc biệt, nhưng nhìn nhiều bị cáo có vẻ gầy hơn so với thời điểm trước khi bị bắt.

Cáo trạng của VKSND Tp.HCM truy tố ông Tất Thành Cang, nguyên Phó Bí thư thường trực Thành ủy Tp.HCM cùng 19 đồng phạm khác trong vụ bán rẻ 9 triệu cổ phần cho Công ty Nguyễn Kim, gây thiệt hại hàng trăm tỷ đồng của Nhà nước.

IPC là doanh nghiệp 100% vốn Nhà nước, góp vốn và nắm quyền chi phối tại Sadeco với tỉ lệ 74,8%.

Năm 2015, trong đề án tái cơ cấu, UBND Tp.HCM yêu cầu IPC không được giảm thêm tỉ lệ sở hữu vốn. Tuy nhiên, IPC đã không thực hiện yêu cầu, giảm tỉ lệ sở hữu vốn tại Sadeco từ 44% xuống chỉ còn 28,8% thông qua phát hành cổ phiếu cho Công ty Nguyễn Kim không qua đấu giá.

Cụ thể, ngày 10/11/2016, Công ty Nguyễn Kim có văn bản đề xuất tham gia mua cổ phần để trở thành cổ đông chiến lược của Sadeco và sau đó được dàn lãnh đạo IPC biểu quyết thông qua với tỉ lệ 100%.

Ngày 16/5/2017, bị cáo Tất Thành Cang có bút phê ký “Đồng ý” vào Tờ trình 1148-TTr ngày 28/4/2017 của Văn phòng Thành ủy Tp.HCM với giá phát hành cổ phần được xác định là 40.000 đồng/cổ phần cho một cổ đông chiến lược là sai theo quy định tại Điều 125 và điểm d khoản 2 Điều 149 Luật Doanh nghiệp.

Ngày 18/5/2017, Văn phòng Thành ủy có Thông báo 495-TB/VPTU do nguyên Phó Bí thư thường trực Thành ủy Tp.HCM Tất Thành Cang ký, truyền đạt ý kiến chỉ đạo “chấp thuận chủ trương phương án phát hành cổ phần cho cổ đông chiến lược để tăng vốn điều lệ tại Sadeco”.

Bị cáo Tất Thành Cang biết rõ việc phát hành cổ phần phải thực hiện đấu giá, thẩm định giá theo Điều 38 Nghị định 91/2015 của Chính phủ, nhưng không chỉ đạo Văn phòng Thành ủy, người đại diện vốn có ý kiến về việc đấu giá, thẩm định giá theo quy định.

Ngày 19/10/2017, Công ty Nguyễn Kim chuyển thanh toán cho Sadeco 360 tỷ đồng là số tiền mà công ty này mua cổ phiếu của Sadeco. Tuy nhiên, số tiền này không được dùng để tăng vốn điều lệ, mà Sadeco đã gửi vào ngân hàng với kỳ hạn 18 tháng để lấy lãi.

Sau khi phát hành cổ phần cho cổ đông chiến lược, tỉ lệ sở hữu của nhóm cổ đông Nhà nước tại Sadeco giảm từ 62,8% xuống chỉ còn 41% (trong đó tỉ lệ sở hữu vốn của IPC từ 44% giảm xuống chỉ còn 28,5%). Trong khi cổ đông chiến lược của Sadeco là Công ty Nguyễn Kim chiếm hơn 54% vốn điều lệ.

Ngày 14/8/2018, Sadeco họp Đại hội cổ đông thống nhất giao HĐQT đàm phán với Công ty Nguyễn Kim để hủy hợp đồng hợp tác đầu tư.

Ngày 17/10/2019, Sadeco ký thỏa thuận chấm dứt hợp đồng với đối tác với Công ty Nguyễn Kim, hoàn trả lại cho Công ty Nguyễn Kim 360 tỷ đồng, còn Sadeco được nhận lại 9 triệu cổ phần.

Cáo trạng xác định, bị cáo Tề Trí Dũng đóng vai trò chủ mưu, đã lợi dụng chức vụ quyền hạn thực hiện một số hành vi phạm tội, gây thiệt hại cho Sadeco 1.103 tỷ đồng.

Bị cáo Tất Thành Cang phải chịu trách nhiệm đối với số tiền thất thoát, thiệt hại tương ứng với phần sở hữu của Văn phòng Thành ủy Tp.HCM tại Sadeco (16,7%) là 184 tỷ đồng.

Dù hậu quả của vụ án đã được khắc phục, nhưng do hành vi phạm tội của Tất Thành Cang và đồng phạm đã hoàn thành nên việc truy tố là có căn cứ.

Ngoài các hành vi nêu trên, các bị cáo Tề Trí Dũng, Hồ Thị Thanh Phúc, Đỗ Công Hiệp còn vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí trong việc chi tiền của Công ty Sadeco cho nhiều cá nhân không thuộc diện đi du lịch nước ngoài, nhưng vẫn đi dưới danh nghĩa “tham quan, khảo sát, học tập” trái quy định, gây thiệt hại cho Công ty Sadeco gần 3,6 tỷ đồng. Trong đó, thiệt hại vốn Nhà nước gần 2,2 tỷ đồng.

Tề Trí Dũng và một số bị cáo còn có hành vi tham ô tài sản qua việc chi tiền thù lao, quỹ khen thưởng với số tiền chiếm hưởng, tham ô là hơn 4,7 tỷ đồng.

Phiên tòa xét xử ông Tất Thành Cang và 19 đồng phạm sẽ do Phó Chánh tòa hình sự TAND Tp.HCM Nguyễn Thị Hà làm chủ tọa. Phiên tòa dự kiến kéo dài từ ngày 27/12/2021 đến 10/1/2022.

Đăng Doanh