Động mạch tạm thời chạy xuống giữa cánh tay xuất hiện từ khi con người còn trong bụng mẹ - Ảnh: UNSPLASH
Động mạch giữa hình thành khá sớm trong quá trình phát triển ở tất cả thai nhi. Chúng vận chuyển máu xuống giữa cánh tay để nuôi bàn tay đang lớn của em bé.
Khi em bé khoảng tám tuần tuổi, động mạch giữa thường thoái lui, nhường nhiệm vụ cho hai mạch khác, gồm mạch xuyên tâm (mà chúng ta có thể cảm nhận được khi bắt mạch của một người) và động mạch trụ.
Từ lâu, các nhà giải phẫu học cũng biết rằng sự khô héo của động mạch giữa, trong một số trường hợp, đã kéo dài thêm khoảng một tháng nữa.
Theo trang khoa học Science Alert, để so sánh mức độ phát triển bất thường của động mạch máu giữa này, nhà giải phẫu học Teghan Lucas của Đại học Flinders và các đồng nghiệp Maciej Henneberg và Jaliya Kumaratilake từ Đại học Adelaide đã kiểm tra 80 chi từ xác chết, tất cả đều do người Úc gốc châu Âu hiến tặng.
Những người hiến tặng có độ tuổi dao động từ 51 - 101 khi họ qua đời. Điều đó có nghĩa là họ gần như đều sinh ra trong nửa đầu thế kỷ XX.
Ghi lại tần suất tìm thấy một động mạch giữa lớn mạnh có khả năng mang lại nguồn cung cấp máu tốt, nhóm nghiên cứu đã phát hiện động mạch giữa dường như phổ biến gấp 3 lần ở người trưởng thành ngày nay, so với hơn một thế kỷ trước.
Giáo sư Lucas cho biết: "Sự gia tăng này có thể là kết quả của đột biến gene liên quan đến sự phát triển của động mạch trung bình, hoặc các vấn đề sức khỏe ở người mẹ trong thời kỳ mang thai, hoặc thực tế là cả hai".
Việc có một động mạch giữa bất ngờ tồn tại dai dẳng ở cánh tay có thể mang lại cho những ngón tay sự khéo léo hoặc khỏe mạnh. Tuy nhiên, điều này cũng khiến chúng ta có nguy cơ mắc hội chứng ống cổ tay cao hơn - một tình trạng khó chịu khiến chúng ta ít có khả năng sử dụng tay.
"Nếu xu hướng này tiếp tục, phần lớn mọi người sẽ có động mạch giữa của cánh tay vào năm 2100", giáo sư Lucas nói.
Được biết, sự xuất hiện trở lại của xương đầu gối được gọi là fabella ở người lớn ngày nay cũng phổ biến gấp 3 lần so với một thế kỷ trước.
Dù những khác biệt này tương đối nhỏ, nhưng những thay đổi vi tiến hóa nhỏ cộng lại sẽ tạo thành những biến thể quy mô lớn để xác định một loài.
Nghiên cứu này đã được công bố trên tạp chí The Journal of Anatomy.
Lần đầu tiên thay động mạch chủ người bằng màng ngoài tim bò TTO - Động mạch chủ xuống của một bệnh nhân bị rò rỉ vừa được các bác sĩ phẫu thuật trong 11 giờ, thay thế bằng một ống ghép được tạo ra từ… màng ngoài tim bò.