Kể từ năm 1995, gần 30 năm qua, nền kinh tế Việt Nam chứng kiến quá trình chuyển mình mạnh mẽ, từng bước thực hiện chính sách đối ngoại đa phương hóa, đa dạng hóa, tranh thủ khả năng hợp tác thương mại, đầu tư, hội nhập, chuyển giao công nghệ, phát triển kinh tế đất nước.
Đặc biệt, hoạt động xuất nhập khẩu của Việt Nam đã cho thấy những bước đi mạnh mẽ, liên tiếp chinh phục và phá vỡ các mốc kỷ lục.
Qua đó, thứ hạng thương mại của Việt Nam liên tục được cải thiện trong những năm qua, đưa Việt Nam liên tục có mặt trong nhóm các quốc gia, vùng lãnh thổ có trị giá xuất nhập khẩu hàng hóa lớn nhất.
Theo thống kê của Tổng cục Hải quan, tổng trị giá xuất nhập khẩu lần đầu tiên đạt dấu mốc 100 tỷ USD vào năm 2007.
Chỉ sau 4 năm, vào năm 2011, tổng trị giá xuất nhập khẩu đã tăng gấp đôi đạt con số 200 tỷ USD. Cũng trong khoảng thời gian 4 năm tiếp theo (năm 2015), xuất nhập khẩu Việt Nam cũng đã cán mốc trị giá 300 tỷ USD.
Đặc biệt, tăng tốc mạnh mẽ chỉ với thời gian ngắn ngủi 2 năm sau đó, vào giữa tháng 12/2017, tổng trị giá xuất nhập khẩu đã đạt mức 400 tỷ USD.
Sau đó, cứ mỗi chu kỳ 2 năm, tổng trị giá xuất nhập khẩu của Việt Nam lại tăng thêm 100 tỷ USD. Theo đó, trị giá xuất nhập khẩu đã cán mốc 500 tỷ USD trong nửa cuối tháng 12/2019 và cán mốc 600 tỷ USD vào tháng 11/2021.
Ấn tượng hơn trong năm 2022, tổng trị giá xuất nhập khẩu có bước bứt tốc thần kỳ, khi chỉ sau 1 năm, đến tháng 12 này, tổng trị giá xuất nhập khẩu của Việt Nam sẽ cán mốc 700 tỷ USD.
Theo xếp hạng của Tổ chức Thương mại thế giới (WTO), Việt Nam liên tục nằm trong nhóm 30 nước, vùng lãnh thổ có trị giá xuất nhập khẩu hàng hóa lớn nhất trên phạm vi toàn cầu.
Đáng chú ý, trong khi thứ hạng của các nước ASEAN trì trệ, bế tắc trong vài năm gần đây thì thứ hạng của Việt Nam có những bước tăng trưởng vượt bậc.
Theo Tổng cục Hải quan, từ năm 2019, Việt Nam xếp vị trí thứ 2 trong khối ASEAN, vượt qua cả Thái Lan và Malaysia và chỉ xếp sau Singapore. Đến năm 2021, trị giá xuất khẩu hàng hóa xếp vị trí thứ 23 trên thế giới, trị giá nhập khẩu hàng hóa của Việt Nam xếp vị trí thứ 20 trên thế giới.
Đáng chú ý, từ năm 2012, cán cân thương mại hàng hóa của Việt Nam đạt thặng dư liên tục sau một thời gian dài thâm hụt (nhập siêu). Đến năm 2022 mức xuất siêu thương mại của Việt Nam dự báo đạt trên 10 tỷ USD.