Sau 3 tuần Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội tuyên án phạt 8 bị cáo trong phiên tòa xét xử sơ thẩm vụ thiếu trách nhiệm gây thất thoát hơn 3,8 triệu USD mua nguyên liệu thuốc để phòng, chống dịch cúm A (H5N1) xảy ra tại Bộ Y tế và Công ty Cổ phần Dược phẩm Cửu Long (Công ty Dược Cửu Long), đến nay, ba bị cáo đã làm đơn kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt.
Ba bị cáo này gồm: Lương Văn Hóa (cựu Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Tổng Giám đốc Dược phẩm Cửu Long), Nguyễn Văn Thanh Hải (cựu Kế toán trưởng Dược Cửu Long) và Nguyễn Nam Liên (cựu Vụ trưởng Vụ Kế hoạch Tài chính - Bộ Y tế, Phó Trưởng ban Quản lý thực hiện kế hoạch phòng chống dịch cúm A (H5N1) - Bộ Y tế). Trong đơn kháng cáo, ba bị cáo đã trình bày bối cảnh, điều kiện khách quan khi thực hiện hành vi phạm tội, thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải, các thành tích đóng góp trong quá trình công tác và những tình tiết giảm nhẹ khác… Từ đó, ba bị cáo đề nghị Tòa án nhân dân cấp cao tại Hà Nội xem xét giảm nhẹ hình phạt để sớm được trở về tái hòa nhập cộng đồng, trở thành những công dân tốt cho xã hội.
Ngoài ba bị cáo, Công ty Dược Cửu Long làm đơn kháng cáo, đề nghị Tòa cấp phúc thẩm xem xét lại phần dân sự của bản án sơ thẩm về trách nhiệm bồi thường số tiền thiệt hại trong vụ án.
Trước đó, trong các ngày từ 21-24/11/2022, Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội đã xử sơ thẩm vụ án này. Tòa đã tuyên phạt ba bị cáo: Lương Văn Hóa 9 năm tù, Nguyễn Văn Thanh Hải 6 năm tù về cùng tội "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ"; Nguyễn Nam Liên 24 tháng tù về tội "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng".
Về trách nhiệm dân sự, Hội đồng xét xử xác định, theo quy định của Bộ luật Dân sự năm 2015, người của pháp nhân gây thiệt hại thì pháp nhân đó phải bồi thường. Số tiền hơn 3,8 triệu USD (tương đương hơn 61 tỷ đồng) được hạch toán vào các hoạt động kinh doanh của Công ty Dược Cửu Long. Vì thế, Hội đồng xét xử xác định Công ty Dược Cửu Long là bị đơn dân sự và buộc công ty phải bồi thường số tiền này cho Bộ Y tế. Sau khi trừ đi 3 tỷ đồng do các bị cáo tự nguyện khắc phục, Công ty CPDP Cửu Long còn phải bồi thường hơn 58 tỷ đồng.
Bản án sơ thẩm xác định, bị cáo Lương Văn Hóa là người chịu trách nhiệm chính trong việc thực hiện Hợp đồng sản xuất thuốc Oseltamivir với Bộ Y tế. Bị cáo Hóa biết rõ các quy định của pháp luật về việc quản lý giá đối với hàng hóa, dịch vụ do Nhà nước đặt hàng bằng nguồn ngân sách Nhà nước và điều khoản của hợp đồng sản xuất thuốc với Bộ Y tế.
Mặc dù Công ty Dược Cửu Long được giảm giá mua nguyên liệu, bị cáo Hóa đã chỉ đạo đồng phạm hạch toán kế toán trái quy định, lập thư giãn nợ, hợp thức hồ sơ thanh toán báo cáo sai sự thật với Bộ Y tế, che giấu việc giảm giá mua nguyên liệu, nhằm giữ lại số tiền hơn 3,8 triệu USD để sử dụng tại công ty, gây thiệt hại cho ngân sách Nhà nước.
Tòa cấp sơ thẩm còn nêu rõ, cựu Thứ trưởng Bộ Y tế Cao Minh Quang có trách nhiệm kiểm tra việc chấp hành cơ chế quản lý giá đối với các doanh nghiệp sản xuất thuốc theo đơn đặt hàng của Bộ Y tế. Sau khi kiểm tra theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, bị cáo Quang biết Công ty Dược Cửu Long chưa thanh toán số tiền hơn 3,8 triệu USD mua nguyên liệu nhưng không chỉ đạo tiếp tục kiểm tra, làm rõ. Tiếp đó, Bộ Tài chính có công văn đề nghị Bộ Y tế tiếp tục kiểm tra làm rõ bản chất số tiền Công ty Dược Cửu Long chậm trả nhà cung cấp nguyên liệu hay đã được giảm giá để có biện pháp thu hồi cho Nhà nước. Tuy nhiên, bị cáo không thực hiện đầy đủ chức trách, nhiệm vụ được giao, gây thiệt hại cho Nhà nước với số tiền hơn 3,8 triệu USD.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!