Những “người khổng lồ” trong lĩnh vực kết nối công nghệ
Tối 20.12, tại Nhà hát Lớn Hà Nội, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã trang trọng trao giải thưởng chính VinFuture 2022 cho 5 nhà khoa học xuất sắc - những “người khổng lồ” của thế giới trong lĩnh vực kết nối công nghệ gồm: Sir Timothy John Berners-Lee, TS Vinton Gray Cerf, TS Emmanuel Desurvire, TS Robert Elliot Kahn, GS Sir David Neil Payne.
 |
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ (giữa) trao giải thưởng chính giải thưởng VinFuture 2022 cho các nhà khoa học Thanh Lâm |
Giải thưởng được trao cho thành tựu các tầng phát minh đột phá trong việc kết nối công nghệ mạng toàn cầu của 5 nhà khoa học này. Giải thưởng có giá trị 3 triệu đô la Mỹ, tương đương 71 tỉ đồng.
Vì lý do riêng, TS Robert Elliot Kahn đã không thể có mặt tại Hà Nội trong lễ trao giải. Vì thế, lên sân khấu để nhận giải thưởng chính chỉ có 4 nhà khoa học.
Công nghệ mạng toàn cầu là kết quả của nhiều phát minh vĩ đại phục vụ nhân loại với hành trình phát triển và hoàn thiện suốt nhiều thập kỷ của nhiều thế hệ nhà khoa học đến từ Vương quốc Anh, Pháp và Mỹ, tạo ra nền tảng của kinh tế tri thức và là bệ phóng cho các công nghệ đột phá tiếp như trí tuệ nhân tạo, internet vạn vật, điện toán đám mây, dữ liệu lớn.
Đặc biệt, suốt thời gian thế giới bị chia cắt do đại dịch, công nghệ mạng toàn cầu đã trở thành nền tảng kết nối nhân loại, thay đổi toàn diện phương thức giao tiếp và làm việc của hàng tỷ người trên khắp hành tinh.
Khởi đầu của công nghệ mạng toàn cầu là phát minh về giao thức điều khiển truyền dẫn và giao thức internet (TCP/IP) - cơ sở cho internet hiện tại của TS Vinton Gray Cerf và TS Robert Elliot Kahn.
Tiếp theo là phát minh về bộ khuếch đại sợi quang pha tạp Erbium (EFDA) của GS Sir David Neil Payne và TS Emmanuel Desurvire giúp việc dẫn truyền internet với tốc độ ổn định trở nên khả thi trên phạm vi toàn thế giới nhờ thiết kế sợi quang, bộ khuếch đại quang học, sợi chuyên dụng, bộ laser và khuếch đại công suất cao.
Cuối cùng là phát minh của Sir Timothy John Berners-Lee. Ông là tác giả của trình duyệt web đầu tiên World Wide Web, là người thiết lập 3 tiêu chuẩn internet quan trọng bao gồm HTML, HTTP và URIs, giúp việc chia sẻ và sử dụng tài nguyên thông tin trên toàn thế giới trở nên liền mạch nhờ internet.
Sự kết nối mang lại hy vọng cho thế giới
Phát biểu tại lễ trao giải, các nhà khoa học được giải thưởng chính đều bày tỏ sự vinh dự khi được nhận giải thưởng chính giải thưởng VinFuture, nơi ghi nhận nỗ lực của những người thay đổi thế giới theo chiều hướng tốt đẹp hơn.
GS Sir. David Neil Payne nói: “Sự ra đời của internet toàn cầu để cả thế giới làm việc được trong đại dịch qua là sự kết hợp giữa công nghệ và sự thành công của những giao thức an ninh không dây, phần mềm và sự kết nối tới hàng ngàn triệu km đường dây cáp quang. Khi chúng ta ngồi nhà trong đại dịch ta vẫn có thể làm việc, đó là nhờ bộ khuếch đại tín hiệu cáp quang mà các đồng nghiệp của tôi đóng góp.
Tôi xin được kết thúc phần chia sẻ bằng lời cảm ơn, không chỉ với Quỹ VinFuture, mà còn là với trường đại học cho tôi cơ hội làm việc 60 năm và người vợ lúc nào cũng chịu đựng tôi trong nhiều năm”.
TS Vinton Gray Cerf gửi lời cảm ơn lớn lao tới người vợ cùng đồng hành với ông suốt 56 năm, bên cạnh những người đồng nghiệp đáng quý khác. “Hy vọng ta tiếp tục nỗ lực này cùng nhau. Đây là câu chuyện của sự hợp tác chặt chẽ và rộng rãi. VinFuture cho ta bài học là hợp tác kết nối sẽ mang lại hy vọng cơ hội cho thế giới. Khi ta dự lễ trao giải đêm nay, hãy nhớ lại những bài học đã được nhận. Làm việc cùng nhau ta sẽ được tất cả”, ông nói.
TS Emmanuel Desurvire, nhà khoa học người Pháp bày tỏ: “Thật hãnh diện khi chúng ta có giải thưởng dành cho người làm công nghệ laser và cáp laser toàn cầu. Tôi chỉ là một trong số rất nhiều người nghiên cứu công nghệ này. Xin được cảm ơn bố mẹ nuôi nấng tôi và chuyển tải được cho tôi trí tò mò. Nếu không tò mò thì không làm gì được trong khoa học. Đây cũng là cách để ta làm việc được ngay cả khi được khuyên không làm những điều tưởng như không hợp lý”.
GS Sir. Timothy John Berners-Lee nói: “Khi ta xây dựng công nghệ cáp quang để kết nối internet và xây dựng mạng toàn cầu, ta phải thiết kế thận trọng để thế giới trở thành nơi tốt đẹp hơn. Đó là nơi tạo ra được những cơ hội”.
Bên cạnh giải thưởng chính, VinFuture 2022 cũng trao 3 giải đặc biệt, mỗi giải trị giá 500.000 đô la Mỹ dành cho các nhà khoa học nghiên cứu các lĩnh vực mới, nhà khoa học nữ và nhà khoa học đến từ các nước đang phát triển.
Giải đặc biệt VinFuture 2022 dành cho nhà khoa học nghiên cứu các lĩnh vực mới đã được trao cho TS Demis Hassabis (Vương quốc Anh) và TS John Jumper (Mỹ) với công trình tiên phong về hệ thống trí tuệ nhân tạo giải mã protein AlphaFold 2, tạo nên cuộc cách mạng trong mô hình hóa cấu trúc protein, thúc đẩy những phát triển đột phá trong lĩnh vực y sinh, y tế và nông nghiệp.
Giải đặc biệt VinFuture 2022 dành cho nhà khoa học đến từ các nước đang phát triển đã vinh danh GS Thalappil Pradeep (Ấn Độ) với hệ thống lọc nước nhiễm asen và kim loại nặng chi phí thấp, góp phần mang lại nguồn nước sạch cho hàng trăm triệu người sinh sống tại các khu vực có nguồn nước ô nhiễm trên thế giới.
Giải đặc biệt VinFuture 2022 dành cho nhà khoa học nữ đã ghi nhận công trình nghiên cứu đột phá của Giáo sư Pamela Christine Ronald (Mỹ) trong việc phân lập gen Sub1A tạo điều kiện phát triển các giống lúa chịu ngập úng dài hạn...