UBND TP.HCM vừa có tờ trình gửi Bộ Nội vụ về phương án tổng thể sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2030.
TP.HCM lập phương án cho cả 2 giai đoạn 2023 - 2025 và 2026 - 2030. Theo phương án đề xuất, trong giai đoạn 2023 - 2030, TP.HCM không có quận, huyện nào phải sáp nhập, riêng H.Nhà Bè và Q.6 dù thuộc diện cần sắp xếp nhưng có yếu tố đặc thù nên chưa sắp xếp.
Ở cấp xã, thống kê có 129 xã, phường, thị trấn thuộc diện sắp xếp nhưng có 49 phường thuộc diện đặc thù nên không cần sắp xếp. Do vậy, số lượng đơn vị hành chính cấp xã thuộc diện sắp xếp chỉ còn 80, chủ yếu là các phường.
Cụ thể, Q.3 có 4 phường (phường 9, 10 và phường 12, 13), sau sắp xếp còn 2 phường.
Q.4 có 6 phường (phường 6, 9; phường 8, 10 và phường 14, 15), sau sắp xếp còn 3 phường.
Q.5 có 8 phường (phường 2, 3; phường 5, 6; phường 7, 8; phường 10, 11), sau sắp xếp còn 4 phường.
Q.6 có 11 phường (phường 2, 6 và một phần phường 5; phường 1, 3, 4; phường 9 và một phần phường 5; phường 11 và một phần phường 10; phường 14 và một phần phường 13), sau sắp xếp còn 5 phường.
Q.8 có 9 phường (phường 1, 2, 3; phường 8, 9, 10 và phường 11, 12, 13), sau sắp xếp thành 3 phường, đồng thời đặt tên là phường Rạch Ông, Hưng Phú và Xóm Củi.
Q.10 có 6 phường (phường 6, 7; phường 5, 8 và phường 10, 11), sau sắp xếp còn 3 phường.
Q.11 có 11 phường (phường 1, 2; phường 4, 6, 7; phường 8, 12; phường 9, 10 và phường 11, 13), sau sắp xếp còn 5 phường.
Q.Bình Thạnh có 13 phường (phường 1, 3; phường 5, một phần phường 6; phường 7, một phần phường 6; phường 11, một phần phường 13; phường 2, 15; phường 19, 21 và phường 14, 24), sau sắp xếp còn 7 phường.
Q.Gò Vấp có 8 phường (phường 1, 4, 7; phường 8, 9; phường 14, một phần phường 13, phường 15, một phần phường 13), sau sắp xếp còn 4 phường.
Q.Phú Nhuận có 4 phường (phường 3, 4 và phường 15, 17), sau sắp xếp còn 2 phường.
7 yếu tố đặc thù được TP.HCM vận dụng
Trong tờ trình, UBND TP.HCM nêu 7 yếu tố đặc thù để chưa sáp nhập các quận, huyện và các phường, thị trấn như khảo sát ban đầu.
Thứ nhất, đơn vị hành chính có địa giới đã hình thành ổn định và từ khi có Quyết định 300 năm 1976 của UBND Cách mạng TP.HCM về điều chỉnh thành phố còn 3 cấp đến nay, chưa có thay đổi, điều chỉnh lần nào thì không bắt buộc thực hiện sắp xếp.
Thứ hai, đơn vị hành chính nông thôn (áp dụng với H.Nhà Bè) được quy hoạch phát triển đô thị trong giai đoạn 2023 - 2030, có diện tích và dân số đạt tiêu chuẩn đô thị thì không bắt buộc sắp xếp.
Thứ ba, đơn vị hành chính đô thị có hai yếu tố đặc thù: có di sản văn hóa vật thể được UNESCO công nhận, hoặc có di sản văn hóa vật thể xếp hạng là di tích quốc gia đặc biệt và được xác định hoặc trực thuộc đơn vị hành chính được xác định là trung tâm du lịch quốc gia hoặc quốc tế. Theo đó, Q.1 có di tích lịch sử Dinh Thống Nhất, được Thủ tướng xếp hạng là di tích quốc gia đặc biệt năm 2009.
Thứ tư, quận huyện có hoạt động kinh tế, văn hóa, xã hội phát triển ổn định. Thu ngân sách hằng năm đạt từ 1.000 tỉ đồng trở lên thì không bắt buộc thực hiện sắp xếp. Các quận, huyện (1, 3, 4, 5, 6, 10, 11, Phú Nhuận và Nhà Bè) đều có tổng thu ngân sách năm 2022 hơn 1.000 tỉ đồng, cá biệt Q.1 nộp gần 43.000 tỉ đồng.
Thứ năm, quận có từ 10 phường trở lên thì chỉ thực hiện sắp xếp một số phường, để đảm bảo sau khi sắp xếp có tối thiểu 10 phường.
Thứ sáu, trong giai đoạn 2023 - 2030 không bắt buộc sắp xếp phường, xã, thị trấn trực thuộc quận huyện đã được sắp xếp trong giai đoạn 2019 - 2021. Cụ thể, 3 phường An Lợi Đông, Phước Bình và Bình Thọ (TP.Thủ Đức) đã bị ảnh hưởng khi sáp nhập 3 quận để thành lập TP.Thủ Đức năm 2020.
Cuối cùng là không sáp nhập đối với các đơn vị liền kề mà sau khi có đơn vị mới, khối lượng công việc của cán bộ, công chức tăng lên hơn 50% so với thời điểm trước khi sắp xếp.