Đây là chuyến công du Trung Đông sau 4 năm của nhà lãnh đạo Nga. Ông Putin đã ca ngợi mối quan hệ giữa Nga và UAE đang ở mức cao nhất mọi thời đại, trong khi quan hệ với Saudi Arabia cũng đạt đến mức độ chưa từng thấy trước đây.

Tại lễ đón, phi đội chiến đấu cơ của tới Các Tiểu vương quốc Arab thống nhất đã có màn trình diễn trên không với màu quốc kỳ Nga nhằm chào mừng chuyến thăm của Tổng thống Putin. Phát biểu tại cuộc hội đàm, Tổng thống Nga cho biết, UAE là đối tác thương mại quan trọng của Nga tại khu vực Trung Đông, với kim ngạch thương mại song phương ngày càng tăng cao. Bên cạnh đó, hợp tác công nghiệp giữa hai nước cũng có những tiến triển.

Tổng thống Nga Vladimir Putin: "Hôm nay, mối quan hệ của chúng ta đã đạt đến mức cao chưa từng thấy. Các Tiểu vương quốc Arab thống nhất là đối tác thương mại chính của Nga trong số các quốc gia Arab. Một số dự án lớn trong lĩnh vực dầu khí đang được triển khai, chúng tôi cũng hợp tác thông qua OPEC+".

Về phần mình, Tổng thống UAE Mohammed bin Zayed khẳng định mối quan hệ song phương có tính chất lịch sử đang phát triển tích cực trên nhiều lĩnh vực trong những năm gần đây. Về chính trị ngoại giao, UAE ủng hộ hợp tác với Nga trong các khuôn khổ quốc tế đa phương và hai bên cũng đang thảo luận nhiều vấn đề khu vực trong khuôn khổ đối thoại chiến lược giữa Nga và Hội đồng hợp tác Vùng Vịnh.

Tổng thống Các Tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE) nói: "Chúng tôi vui mừng được tiếp tục làm việc với Nga trong tăng cường mối quan hệ, mở rộng các lĩnh vực hợp tác hướng tới tăng trưởng và phát triển hơn nữa trong giai đoạn tới, đặc biệt là trong các lĩnh vực như năng lượng, cơ sở hạ tầng và công nghệ mới. Ngoài ra còn có các cuộc đàm phán chiến lược giữa Nga và Hội đồng Hợp tác vùng Vịnh. Điều này củng cố hơn nữa mối quan hệ của chúng ta, dù là về quan hệ song phương hay các vấn đề khu vực và quốc tế".

Ngay sau cuộc hội đàm với Tổng thống UAE, Tổng thống Nga đã đến thủ Riyadh của Saudi Arabia trong cùng ngày. Ông Putin khẳng định, "không gì có thể ngăn cản sự phát triển của mối quan hệ hữu nghị" giữa hai nước, đồng thời gửi lời mời Hoàng gia Saudi Arabia tới thăm Moscow.

Về phần mình, Thái tử Saudi Arabia Mohammed bin Salman đánh giá hợp tác song phương giữa Saudi Arabia và Nga đã giúp giải quyết nhiều vấn đề căng thẳng ở Trung Đông và góp phần tăng cường an ninh, đồng thời bày tỏ hai bên sẽ tiếp tục duy trì phối hợp trong tương lai.

"Trong 7 năm qua, chúng tôi đã đạt được rất nhiều thành tựu trong hợp tác song phương. Sự phối hợp và hợp tác chính trị giữa hai nước đã giúp tạo ra tác động tích cực đến nhiều vấn đề ở Trung Đông và giúp tăng cường an ninh trong khu vực".

Hai bên cũng thảo luận về quan hệ song phương, trao đổi quan điểm về nhiều vấn đề cùng quan tâm nhằm mở rộng hợp tác trong các lĩnh vực như kinh tế, đầu tư, văn hóa... Trong đó, Nga và Saudi Arabia nhất trí tiếp tục hợp tác trong OPEC+ nhằm góp phần ổn định thị trường năng lượng thế giới.

Dầu mỏ, BRICS và Chiến sự Ukraine

Chuyến công du nước ngoài hiếm hoi của Tổng thống Putin đến Trung Đông trong thời điểm này được xem là có ý nghĩa quan trọng trong chiến lược đối ngoại của Nga trong bối cảnh Moscow phải vật lộn với tác động của các lệnh trừng phạt của phương Tây. Đó là nỗ lực tăng cường quan hệ kinh tế và mở rộng sự hiện diện của Nga tại Trung Đông. Việc tăng cường quan hệ với các quốc gia Arab đối với Nga lúc này trở nên quan trọng hơn bao giờ hết khi ông Putin tìm kiếm vũ khí và đồng minh để đạt mục tiêu trong chiến dịch quân sự ở Ukraine.

Theo các nhà phân tích, chuyến thăm này còn có ý nghĩa không chỉ đối với sự phát triển quan hệ song phương giữa Nga và các quốc gia Trung Đông, mà còn xét từ quan điểm "tín hiệu gửi đến cộng đồng quốc tế" - Nga có thể phá thế cô lập toàn cầu. Các nhà nghiên cứu chính sách Nga ở Trung Đông cho rằng, cách tiếp cận ngoại giao của ông Putin là nhằm củng cố các mối quan hệ đối tác rất cần thiết và báo hiệu cho phương Tây rằng, mặc dù bị Mỹ và châu Âu cô lập, Nga vẫn có thể phát huy ảnh hưởng và thu hút sự ủng hộ từ nhiều quốc gia khác để xây dựng một thế giới đa cực.

Chiến thắng ngoại giao nhiều ý nghĩa cho Moscow

Tổng thống Nga Putin thăm Trung Đông trong bối cảnh khu vực này đang bị bao phủ bởi hai nỗi bận tâm lớn. Thứ nhất là cuộc xung đột tại Dải Gaza, thứ hai là việc giá dầu vẫn không thể vực dậy được bao nhiêu, bất chấp Tổ chức Các nước xuất khẩu dầu mỏ và đối tác (OPEC+) không ngừng thắt chặt van dầu thời gian qua. Cả hai vấn đề này, Tổng thống Nga, trong chuyến thăm lần này đều cho thấy mình có thể đóng một vai trò lớn.

Với giá dầu, Nga tuyên bố sẽ cắt giảm xuất khẩu thêm 200 nghìn thùng nữa trong quý I năm 2024 tới đây. Nga và Saudi Arabia là hai quốc gia xuất khẩu dầu lớn nhất thế giới hiện nay. Và từ Saudi Arabia, Tổng thống Putin đã cùng với Thái tử Saudi Arabia phát đi tiếng nói chung kêu gọi tất cả các nước OPEC+ tham gia vào một thỏa thuận cắt giảm hơn nữa sản lượng dầu. Trong khi trong vấn đề Dải Gaza thì Nga cũng đã để ngỏ khả năng sẽ đứng ra làm trung gian hòa giải.

Thực tế thì thế giới Arab cho rằng, Moscow mới chính là một trong số những đối tác ít ỏi hiện nay tạo ra được sự tin tưởng từ cả hai phía Israel và Hamas. Cũng có thể thấy, nếu Nga vẫn đóng vai trò lớn trong việc giải quyết những vấn đề nóng của thế giới hiện nay, từ giá dầu hay cuộc xung đột Dải Gaza, thì đây sẽ là chiến thắng ngoại giao nhiều ý nghĩa cho Moscow trong bối cảnh vẫn phải đối đầu với sự bao vây cô lập của phương Tây.