Theo đề án thí điểm được trình, Đội quản lý trật tự xây dựng đô thị quận, huyện sẽ kế thừa toàn bộ chức năng, nhiệm vụ của thanh tra xây dựng trực thuộc Sở Xây dựng TP và một phần chức năng của Phòng Quản lý đô thị và Phòng Tài nguyên Môi trường - Ảnh: TIẾN LONG
UBND TP.HCM vừa gửi Bộ Nội vụ tờ trình về việc thí điểm thành lập Đội quản lý trật tự xây dựng đô thị thuộc UBND các quận, huyện tại TP.HCM.
Trước đó, tháng 9-2023, Chủ tịch UBND TP.HCM Phan Văn Mãi ký tờ trình gửi Thủ tướng ký ban hành quyết định thí điểm thành lập Đội quản lý trật tự xây dựng đô thị thuộc UBND các quận, huyện của TP.
Thực hiện công văn phản hồi từ Văn phòng Chính phủ, UBND TP.HCM báo cáo thêm Bộ Nội vụ việc này.
Đội quản lý trật tự xây dựng đô thị thuộc các quận, huyện sẽ thực hiện chức năng tham mưu, giúp UBND các quận, huyện quản lý nhà nước về trật tự xây dựng, trật tự đô thị, vệ sinh môi trường lòng lề đường, nơi công cộng và các nhiệm vụ khác theo quy định hoặc do chủ tịch UBND quận, huyện giao.
Đội này sẽ kế thừa toàn bộ chức năng, nhiệm vụ của thanh tra xây dựng trực thuộc Sở Xây dựng TP và một số chức năng về quản lý nhà nước về trật tự đô thị, vệ sinh môi trường tại lòng, lề đường, nơi công cộng của Phòng Quản lý đô thị và Phòng Tài nguyên Môi trường.
Về lý do thành lập, theo UBND TP, dù TP đã thực hiện việc tuyên truyền, vận động người dân thực hiện nếp sống văn minh đô thị, tuy nhiên việc xả rác, lấn chiếm lòng lề đường vẫn ở mức cao và có chiều hướng phức tạp ảnh hưởng đến trật tự đô thị, trật tự an toàn giao thông trên địa bàn.
Mặt khác, tại TP xuất hiện nhiều chợ tự phát, hoạt động kinh doanh buôn bán lấn chiếm lòng đường, vỉa hè, các khu vực có điểm tham quan, khu vực trường học, bệnh viện,...
Để hạn chế vấn đề này, cần có một lực lượng thường xuyên tuần tra, giám sát, phát hiện nhanh để xử lý theo quy định và tại TP, đó là lực lượng Đội quản lý trật tự đô thị.
Đây là lực lượng hoạt động thường xuyên, liên tục, không kể ngày đêm, ngày nghỉ, ngày lễ để kiểm tra, xử lý và tổ chức chốt quản giữ không để tái diễn tình trạng vi phạm trật tự đô thị ngày càng phức tạp. Do đó, lực lượng này là rất cần thiết.
Khi được thí điểm, TP.HCM sẽ giải thể lực lượng Đội quản lý trật tự đô thị thuộc Phòng Quản lý đô thị, tinh gọn bộ máy, tinh giản biên chế nhưng vẫn đảm bảo trong công tác quản lý nhà nước về trật tự xây dựng và đô thị.
Về biên chế, việc tổ chức Đội quản lý trật tự xây dựng đảm bảo không tăng so với tổng biên chế công chức cả TP.
Các đội sẽ tiếp nhận nguyên trạng biên chế của đội thanh tra địa bàn, công chức thực hiện chức năng trật tự đô thị, vệ sinh môi trường lòng, lề đường, nơi công cộng của Phòng quản lý đô thị các quận, huyện.
Những năm tiếp theo, Đội quản lý trật tự xây dựng đô thị do UBND các quận, huyện quyết định trên cơ sở biên chế do UBND TP giao hằng năm.
Thực trạng quản lý nhà nước về quản lý trật tự xây dựng tại TP.HCM
Năm 2001, UBND TP.HCM cho phép thành lập Đội quản lý trật tự đô thị quận, huyện. Đến năm 2007 thực hiện quyết định 89 của Thủ tướng (cho phép thí điểm thành lập Thanh tra xây dựng quận, huyện và Thanh tra xây dựng phường, xã, thị trấn tại Hà Nội và TP.HCM), UBND TP có quyết định thí điểm thành lập Thanh tra xây dựng quận, huyện, phường, xã, thị trấn từ việc tổ chức lại Đội quản lý trật tự đô thị quận, huyện và Tổ quản lý trật tự đô thị phường - xã, thị trấn.
Ngoài nhiệm vụ, quyền hạn được quy định tại quyết định số 89, UBND TP còn giao cho Thanh tra xây dựng quận, huyện, phường - xã, thị trấn nhiệm vụ kiểm tra xử lý các vi phạm hành chính trên lĩnh vực vệ sinh môi trường lòng, lề đường, trật tự đô thị và thi hành các quyết định hành chính,...
Đến năm 2013, UBND TP phê duyệt kiện toàn cơ cấu tổ chức, hoạt động của Thanh tra Sở Xây dựng TP và lực lượng thanh tra xây dựng quận, huyện, phường - xã - thị trấn chính thức được sắp xếp, tổ chức lại và sáp nhập về Thanh tra Sở Xây dựng TP.
Tháng 5-2013, UBND TP tiếp tục có công văn về thành lập Đội quản lý trật tự đô thị các quận, huyện để thực hiện chức năng nhiệm vụ quản lý nhà nước về trật tự đô thị, vệ sinh môi trường, thi hành các quyết định hành chính và thực hiện các nhiệm vụ khác do chủ tịch UBND quận, huyện giao.
Tháng 4-2018, Sở Nội vụ đã trình cho UBND TP đề án thí điểm thành lập Đội quản lý trật tự xây dựng đô thị trực thuộc UBND quận, huyện.
Theo đề án, Đội quản lý trật tự xây dựng đô thị thành lập trên cơ sở sáp nhập các Đội thanh tra địa bàn thuộc Thanh tra Sở Xây dựng và Đội quản lý trật tự đô thị thuộc UBND quận, huyện.
Tuy nhiên, theo giải trình trong đề án mới gửi Bộ Nội vụ, TP cho rằng nếu chỉ chuyển giao lực lượng thanh tra xây dựng từ Sở Xây dựng về UBND các quận, huyện quản lý mà không chuyển giao thêm chức năng của Đội quản lý trật tự đô thị hiện nay sẽ không đạt hiệu quả cao trong quản lý nhà nước về trật tự xây dựng và đô thị vì sẽ không thể kiểm tra, xử lý nhanh, kịp thời và tổ chức chốt quản liên tục.
Đề xuất chuyển thanh tra địa bàn về quận, huyệnTTO - Hơn 875 nhân viên thanh tra thuộc sở Xây dựng hiện tại sẽ được chuyền về UBND 24 quận, huyện để thành lập các Đội Quản lý trật tự xây dựng đô thị.