Sáng 27/12, TAND Cấp cao tại TP Hà Nội đưa ra phán quyết đối với 23 bị cáo trong đại án "chuyến bay giải cứu".

Trong số các bị cáo, có 20 người kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt, một người kêu oan và 2 bị cáo không viết đơn kháng cáo nhưng vẫn được VKSND đề nghị HĐXX xem xét lại về hình phạt.

Căn cứ vào hồ sơ vụ án, bản án sơ thẩm, diễn biến phiên tòa phúc thẩm, HĐXX TAND Cấp cao tại TP Hà Nội tuyên phạt bị cáo Tô Anh Dũng (cựu Thứ trưởng Bộ Ngoại giao) 14 năm tù về tội Nhận hối lộ.

Công bố bản án phúc thẩm, HĐXX đánh giá đây là vụ án đặc biệt nghiêm trọng, xảy ra tại nhiều bộ ngành. Đối với nhóm bị cáo nhận hối lộ, tòa cho biết họ đều là người có chức vụ, quyền hạn. Lợi dụng dịch bệnh, vị trí công tác, các bị cáo đã nhũng nhiễu, tạo cơ chế xin - cho, buộc các doanh nghiệp phải đưa tiền.

Hành vi của nhóm bị cáo này đã xâm phạm hoạt động đúng đắn của cơ quan nhà nước, làm ảnh hưởng xấu đến uy tín cơ quan nhà nước, gây bất bình, tạo dư luận xấu trong nhân dân.

Thủ đoạn nhận hối lộ của nhóm bị cáo trên, theo bản án, là ở 2 dạng: Mặc cả hoặc gây khó khăn, buộc doanh nghiệp chi tiền theo "luật bất thành văn".  Cá biệt, nhiều cựu lãnh đạo còn phạm tội theo hình thức thông đồng, hứa hẹn chia sẻ lợi ích.

Theo bản án sơ thẩm, ông Tô Anh Dũng bị quy kết nhận hối lộ số tiền 21,5 tỷ đồng từ đại diện các doanh nghiệp.

Tại phiên tòa phúc thẩm, bị cáo Dũng thừa nhận hành vi phạm tội, trình bày nhiều tình tiết giảm nhẹ, mong Hội đồng xét xử (HĐXX) khoan hồng.

Ông Dũng khai, bản án sơ thẩm chỉ nêu tóm tắt về việc các doanh nghiệp đến gặp bị cáo, đưa tiền và bị cáo nhận; nếu chỉ nhìn như vậy chưa phản ánh khách quan, đầy đủ thực tế cũng như tính chất vi phạm. 

Theo ông Dũng, trong suốt quá trình thực hiện nhiệm vụ liên quan đến tổ chức các chuyến bay giải cứu, bị cáo không làm gì sai phạm chính sách của Đảng, Nhà nước khi tiếp xúc với doanh nghiệp, mục đích của bị cáo là lắng nghe và tháo gỡ khó khăn nếu có, không hề có ý định cá nhân hay vòi vĩnh. 

Do nhận thức được sai phạm, bị cáo đã tích cực phối hợp với các cơ quan điều tra trong quá trình giải quyết vụ án, đã tác động gia đình khắc phục toàn bộ số tiền thu lợi bất chính.

Trong bản luận tội, VKS cho biết, sau khi phiên tòa xét xử sơ thẩm kết thúc, gia đình bị cáo Dũng đã hoàn thành đủ số tiền phạt bổ sung và án phí hình sự sơ thẩm.

Bên cạnh đó, theo cơ quan tố tụng, tháng 11, Công đoàn Bộ Ngoại giao, Ban cán sự Đảng Bộ Ngoại giao đã có đơn gửi HĐXX xin giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo Dũng do có nhiều năm công tác và đóng góp cho ngành.

VKS đánh giá bản thân bị cáo cũng có nhiều thành tích trong quá trình công tác, được tặng thưởng các huân chương, huy chương, kỷ niệm chương, bằng khen, giấy khen của nhiều bộ, ngành.

Do vậy, cơ quan công tố cho rằng có căn cứ để xem xét đơn kháng cáo của bị cáo Tô Anh Dũng, đề nghị HĐXX giảm thêm cho bị cáo 3-4 năm tù giam.

Trong khi đó, bị cáo Nguyễn Thị Hương Lan (cựu Cục trưởng Lãnh sự Bộ Ngoại giao) không được tòa phúc thẩm chấp nhận kháng cáo, y án chung thân.

Theo hồ sơ vụ án, từ tháng 12/2020 đến tháng 1/2022, trong quá trình cấp phép các chuyến bay giải cứu, bà Nguyễn Thị Hương Lan đã nhận hối lộ hơn 25 tỷ đồng của đại diện 8 doanh nghiệp. 

Tại tòa phúc thẩm, cựu Cục trưởng Lãnh sự cho biết bạn bè của bà đã khắc phục thêm 5 tỷ đồng, nâng số tiền đã nộp lên 6,2 tỷ, trên tổng số 25 tỷ đồng nhận hối lộ.

Nữ bị cáo khai đã dùng phần lớn số tiền nhận hối lộ để mua chứng khoán, trái phiếu và chi tiêu cá nhân. Sau khi bị bắt, các tài khoản của bà Lan đều bị phong tỏa nên tiền đầu tư cũng "kẹt".

Phân trần trước tòa, cựu Cục trưởng nhắc lại việc bản thân là mẹ đơn thân, phải nuôi 2 con và một mẹ già. 

Khai về nhận thức lúc nhận tiền, cựu Cục trưởng Lãnh sự nói chỉ nghĩ là tiền cảm ơn của doanh nghiệp khi giúp đỡ họ làm xong công việc. Chỉ đến khi bị bắt, bà Lan mới hiểu hành vi này là vi phạm pháp luật.

Trước đó, trong phần luận tội, VKSND đã đề nghị HĐXX tuyên phạt bà Lan từ án tù chung thân xuống 20 năm tù.

Cơ quan tố tụng ghi nhận việc bị cáo tự nguyện phát mại các tài sản hiện có để khắc phục hậu quả vụ án.

Bên cạnh đó, tháng 11, Công đoàn Bộ Ngoại giao, Ban cán sự Đảng Bộ Ngoại giao đã có đơn gửi HĐXX xin giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo Hương Lan do có nhiều đóng góp cho ngành.

Phía VKS cũng ghi nhận nhiều thành tích của bà Lan trong quá trình công tác khi được tặng thưởng các huân chương, huy chương, bằng khen, giấy khen của nhiều bộ, ngành.