Cổ phiếu bị hủy niêm yết do đâu?

Việc cổ phiếu bị hủy niêm yết có nhiều nguyên nhân, nhiều nhà đầu tư đang quan tâm liệu cổ phiếu mình nắm giữ khi bị hủy niêm yết có khiến số tài sản “bốc hơi” dẫn đến trắng tay hay không. Và cần phải làm gì để phòng tránh, giảm rủi ro khi nhận diện sớm cổ phiếu có nguy cơ bị hủy niêm yết?

Về nguyên nhân cổ phiếu bị hủy niêm yết, chuyên gia phân tích của Công ty Cổ phần Chứng khoán VPS (VPS) cho rằng có một số trường hợp chính sau.

Thứ nhất, đối với trường hợp bắt buộc hủy niêm yết.

- Trường hợp này xảy ra khi tổ chức niêm yết huỷ tư cách công ty đại chúng theo thông báo của Uỷ ban chứng khoán Nhà nước. Tổ chức niêm yết ngừng hoặc bị ngừng các hoạt động sản xuất, kinh doanh chính từ 01 năm trở lên. Tổ chức niêm yết bị thu hồi giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp hoặc giấy phép hoạt động trong lĩnh vực chuyên ngành.

- Cổ phiếu không có giao dịch trong thời hạn 12 tháng, cổ phiếu không đưa vào giao dịch trong thời hạn 90 ngày kể từ ngày Sở Giao dịch chứng khoán chấp thuận đăng ký niêm yết.

- Về phía doanh nghiệp bị bắt buộc hủy niêm yết khi doanh nghiệp đó có kết quả sản xuất, kinh doanh thua lỗ trong 03 năm liên tục hoặc tổng số lỗ vượt quá số vốn điều lệ thực góp hoặc vốn chủ sở hữu âm trong báo cáo tài chính kiểm toán năm gần nhất.

Thứ hai, đối với trường hợp tự nguyện hủy niêm yết. Trường hợp xảy ra khi Đại hội đồng cổ đông quyết định hủy niêm yết khi có trên 50% số phiếu biểu quyết chấp thuận. Và doanh nghiệp hoạt động thua lỗ nhiều năm liên tiếp và có vốn hoá thị trường giảm trầm trọng.

Thứ ba đến từ một số nguyên nhân khác như:

- Tổ chức niêm yết chấm dứt sự tồn tại do tổ chức lại, giải thể hoặc phá sản.

- Tổ chức kiểm toán không chấp nhận thực hiện kiểm toán hoặc có ý kiến kiểm toán trái ngược.

- Tổ chức niêm yết vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ công bố thông tin hoặc các quy định của Luật chứng khoán. Và doanh nghiệp không đáp ứng điều kiện niêm yết sau sáp nhập, tách doanh nghiệp, hoặc cơ cấu lại doanh nghiệp.

Nhà đầu tư chịu ảnh hưởng ra sao?

Việc cổ phiếu doanh nghiệp bị hủy niêm yết sẽ để lại nhiều hệ lụy, ảnh hưởng lớn đến nhà đầu tư. Theo chuyên gia VPS, khi hủy niêm yết cổ phiếu được đưa ra công chúng, giá cổ phiếu của doanh nghiệp thường giảm sâu không phanh, mất đi tính thanh khoản. “Vấn đề lớn nhất của các cổ đông nhỏ là rất khó chuyển số cổ phiếu đang nắm giữ thành tiền mặt”, chuyên gia VPS cho biết.

Một số trường hợp doanh nghiệp bị hủy niêm yết nhưng không chuyển sàn (xuống UPCOM) nhà đầu được khuyến nghị nên liên hệ với doanh nghiệp và yêu cầu cấp sổ cổ đông, cũng như kiểm tra lại các chính sách mua lại cổ phiếu của doanh nghiệp nếu có.

Trong trường hợp cổ phiếu bị hủy niêm yết và chuyển sàn xuống sàn thấp hơn như UPCOM, nhà đầu tư vẫn có thể giao dịch trên sàn mới, nhưng tính thanh khoản sẽ giảm do giá trị cổ phiếu đã giảm.

Để giảm rủi ro và tránh ảnh hưởng đến lợi nhuận đầu tư, chuyên gia VPS khuyến nghị, nhà đầu tư không nên mua những cổ phiếu của những doanh nghiệp làm ăn thua lỗ, không minh bạch, có dấu hiệu làm giá, hoặc đang trong diện kiểm soát… Nhà đầu tư nên xem xét phân bổ đa dạng hóa danh mục đầu tư để giảm rủi ro doanh nghiệp bị hủy niêm yết.

Khi cổ phiếu đã bị hủy niêm yết, nhà đầu tư cần kiểm tra kỹ các thông tin liên quan đến lý do và hậu quả của quyết định hủy niêm yết và xác định rủi ro của việc giữ lại cổ phiếu hay bán đi sau khi doanh nghiệp bị hủy niêm yết.