Chiều 29/12, sau 2 ngày xét xử, Tòa án Quân sự Thủ đô đã đưa ra phán quyết dành cho 7 bị cáo trong đại án Việt Á.

Căn cứ vào hồ sơ vụ án, diễn biến phiên tòa, HĐXX tuyên phạt bị cáo Phan Quốc Việt, Tổng Giám đốc Công ty Việt Á, 15 năm tù về tội Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ; 10 năm tù về tội Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng; tổng hợp hình phạt là 25 năm tù.

HĐXX tuyên phạt bị cáo Trịnh Thanh Hùng (cựu Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học Công nghệ các ngành kinh tế kỹ thuật, Bộ Khoa học và Công nghệ) 15 năm tù về tội Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ.

Cùng tội danh trên, bị cáo Hồ Anh Sơn (cựu Phó Giám đốc Viện Nghiên cứu y dược học quân sự, Học viện Quân y) bị tuyên phạt 12 năm tù.

Về tội Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng, HĐXX tuyên phạt bị cáo Nguyễn Văn Hiệu (cựu Đại tá, cựu Trưởng phòng trang bị Vật tư Học viện Quân y) 7 năm tù; bị cáo Ngô Anh Tuấn (cựu Thiếu tá, cựu Trưởng phòng Tài chính Học viện Quân y) 4 năm tù; bị cáo Lê Trường Minh (cựu Thiếu tá, cựu Trưởng ban Hóa dược, Học viện Quân y) 6 năm tù; bị cáo Vũ Đình Hiệp (Phó Tổng Giám đốc Công ty Việt Á) 6 năm tù.

HĐXX đánh giá tính chất vụ án là đặc biệt nghiêm trọng. Hành vi của các bị cáo đã xâm phạm hoạt động đúng đắn của cơ quan tổ chức, làm mất uy tín, lòng tin của nhân dân đối với quân đội. Bên cạnh đó, hành vi của các bị cáo còn xâm phạm đến tính đúng đắn, cạnh tranh công bằng trong đấu thầu, gây thiệt hại cho ngân sách Nhà nước. Vì vậy, tòa cho rằng cần xử lý nghiêm các bị cáo theo quy định pháp luật.

Đối với vai trò của từng bị cáo, HĐXX nhận định Trịnh Thanh Hùng vì vụ lợi cá nhân mà đã lợi dụng chức vụ quyền hạn, thông đồng với Phan Quốc Việt rồi yêu cầu Hồ Anh Sơn đưa Việt Á vào tham gia đề tài nghiên cứu, sản xuất kit test, sau đó nghiệm thu đề tài trái pháp luật.

Trong khi đó, bị cáo Phan Quốc Việt đã thông đồng với Hùng và Sơn dùng kit của Việt Á cung cấp đưa đi thử nghiệm, nghiệm thu đề tài trái pháp luật.

Ngoài ra, HĐXX còn nhận định Tổng Giám đốc Việt Á vì vụ lợi cá nhân, muốn bán được nhiều kit thu nhiều lợi nhuận nên để Học viện Quân y nhận kit , lập các văn bản trước, sau đó chi tiền "hoa hồng" cho các bị cáo khác.

"Bị cáo Việt giữ vai trò, trách nhiệm chính trong vụ án", tòa đánh giá. Với bị cáo Hồ Anh Sơn HĐXX cho rằng bị cáo đã không thực hiện nghiêm túc, đầy đủ các nội dung của đề tài mà thông đồng với Hùng và Việt sử dụng kit của Việt Á để cung cấp, đưa đi thử nghiệm đề tài trái pháp luật. Bị cáo Sơn phải chịu trách nhiệm sau bị cáo Hùng và Việt, và chịu trách nhiệm với thiệt hại của đề tài.

Theo cáo trạng, thực hiện chỉ đạo của Bộ trưởng Quốc phòng về triển khai lực lượng tham gia hỗ trợ tỉnh Bắc Giang, Bắc Ninh lấy mẫu xét nghiệm Covid-19, Trung tướng Đỗ Quyết (khi đó là Giám đốc Học viện Quân y) ký các kế hoạch tổ chức trung tâm xét nghiệm dã chiến.

Để triển khai kế hoạch, cựu Đại tá Nguyễn Văn Hiệu giao Lê Trường Minh liên hệ Hồ Anh Sơn, nhờ ứng kit xét nghiệm của Công ty Việt Á.

Để có kinh phí mua vật tư y tế phòng chống dịch, Trung tướng Đỗ Quyết ký công văn đề nghị thủ trưởng Bộ Quốc phòng đảm bảo nguồn kinh phí hơn 19 tỷ đồng và đề nghị được mua sắm bằng hình thức chỉ định thầu. Thủ trưởng Bộ Quốc phòng đồng ý với đề nghị của Học viện Quân y.

Tuy nhiên, Học viện Quân y đã không thực hiện việc chỉ định thầu theo đúng quy định mà ứng trước kit xét nghiệm từ Công ty Việt Á, sau đó hợp thức hồ sơ chỉ định thầu.

Tổng số kit Học viện Quân y ứng để sử dụng tại Bắc Giang, Bắc Ninh là 9,5 tỷ đồng - cao hơn số tiền Bộ cho phép 2,2 tỷ đồng.

Sau khi được thanh toán tiền, Phan Quốc Việt chỉ đạo chi hoa hồng 20% giá trị hợp đồng cho Học viện Quân y, trong đó riêng Hồ Anh Sơn được chi 5%.

Sau khi được Học viện Quân y thanh toán, Việt Á "lại quả" cho ông Sơn 2,5 tỷ đồng; ông Hiệu 3,56 tỷ đồng và ông Tuấn 1,37 tỷ đồng.

Tổng số tiền Việt Á đã chi phần trăm hoa hồng sau khi được thanh toán tiền bán kit xét nghiệm tại một số địa phương trên cho 3 cựu sĩ quan Học viện Quân y là hơn 7 tỷ đồng.

Tại tòa, bị cáo Trịnh Thanh Hùng nói, quá trình phê duyệt, triển khai đề tài cấp Quốc gia về nghiên cứu kit test Covid-19, Bộ Khoa học và Công nghệ giao cho Học viện Quân y chủ trì, phối hợp Công ty Việt Á thực hiện trong bối cảnh dịch Covid-19 diễn biến phức tạp.

Ông Hùng thừa nhận sai phạm và cho rằng kể từ khi bắt đầu nghiên cứu đề tài này, bị cáo mong muốn có kit test sớm nhất, nhanh nhất, chất lượng nhất để sẵn sàng tham gia phòng chống dịch nếu như dịch bệnh vào Việt Nam.

Ngoài ra, ông Hùng cũng mong muốn tăng thêm kết quả cho đề tài nghiên cứu.

"Sai phạm của bị cáo là vô tình mắc phải chứ không cố tình", ông Hùng nói và kính mong HĐXX xem xét các tình tiết giảm nhẹ để có thể sớm trở về với gia đình chăm sóc mẹ già đau ốm.

Trong khi đó, cựu Thượng tá, cựu Phó Giám đốc Viện Nghiên cứu y dược học quân sự, Học viện Quân y Hồ Anh Sơn cho hay, bản thân từng được đứng trong hàng ngũ của Đảng, vì sai phạm mà bị khai trừ và "mất rồi mới thấy tiếc".

Bị cáo nhận thức sai phạm của bản thân đã ảnh hưởng tới uy tín của Đảng.

"Bị cáo cũng từng được mặc quân phục, với 30 năm công tác đầy tự hào. Tuy nhiên, những sai phạm của bị cáo đã ảnh hưởng tới lực lượng quân đội, nhất là Học viện Quân y.

Nếu thời gian quay trở lại, bị cáo vẫn sẽ dấn thân, tuy nhiên sẽ đi con đường khác, hợp pháp và không có phiên tòa như ngày hôm nay", ông Sơn nói.

Còn Tổng Giám đốc Việt Á Phan Quốc Việt mong tòa xem xét công trạng của mình và bối cảnh phạm tội, "hoàn toàn vì lợi ích chung của đất nước" và xem xét giá trị của kit Việt Á trong dịch bệnh để cho bị cáo mức án thấp.