Tài khoản của người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên gây phản ứng mạnh từ Thủ tướng Úc Scott Morrison - Ảnh chụp màn hình

Bài đăng của ông Kiên vào tuần trước như một can dầu đổ vào mối quan hệ song phương đang cháy âm ỉ giữa Úc và Trung Quốc. Nói như tờ Australian, quan hệ giữa Úc và Trung Quốc đã bị nhấn chìm xuống đáy của gần 50 năm qua.

New Zealand cũng bức xúc

Hôm 30-11, Thủ tướng Úc Scott Morrison đã lập tức yêu cầu lời xin lỗi, đồng thời chỉ trích ngành ngoại giao Trung Quốc, cho rằng bức ảnh "sai trái" này là "sự sỉ nhục tồi tệ đối với lực lượng quốc phòng Úc - những người đàn ông, những người phụ nữ đã phục vụ trong màu áo này hơn 100 năm qua".

Ngày 1-12, Thủ tướng New Zealand Jacinda Ardern cũng lên án bức hình trên, cho biết New Zealand đã lên tiếng trực tiếp để bày tỏ quan ngại với chính quyền Trung Quốc. 

"Đây là một bức hình không đúng sự thật. Nó không hề chính xác. Và vì vậy, xét nguyên tắc của chúng tôi về chuyện những tấm hình như thế này được sử dụng, chúng tôi sẽ nêu bật những lo ngại của mình và sẽ hành động trực tiếp" - Hãng tin AP dẫn lời bà Ardern.

Hãng tin AP (Mỹ) cũng nhận xét rằng những chỉ trích của bà Ardern vẫn mềm mỏng hơn nhiều so với những gì Úc dành cho Trung Quốc. 

Thực tế cũng như Úc, New Zealand hiện nay xem Trung Quốc là đối tác kinh tế quan trọng, vì vậy chính quyền bà Ardern đứng trước sự lựa chọn khó khăn giữa một bên là sự gắn kết mật thiết về mọi thứ, một bên là đối tác khó có thể tách rời.

Câu chuyện được dự báo còn căng thẳng hơn khi Trung Quốc không lùi bước, trong khi dư luận Úc càng thêm phẫn uất.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh đêm 30-11 bảo vệ đồng nghiệp Triệu Lập Kiên, viết trên Twitter rằng: "Phía Úc đang phản ứng quá mạnh đối với Twitter của đồng nghiệp tôi. 

Điều này liệu có nghĩa rằng họ nghĩ màn giết chóc máu lạnh đối với người dân vô tội ở Afghanistan là đúng đắn, trong khi những người khác lên án những tội ác đó thì không chính đáng chăng? Mạng sống của người Afghanistan quan trọng chứ".

Thực tế cách Trung Quốc phản ứng ngược không làm nhiều người ngạc nhiên. Trong thời gian qua, Bắc Kinh được biết đã triển khai chiến lược ngoại giao cứng rắn với bên ngoài. Với cách xử lý này, các nhà ngoại giao Trung Quốc không ngần ngại lên tiếng trên diễn đàn và mạng xã hội để thể hiện quan điểm, bảo vệ hình ảnh và lợi ích quốc gia.

Nhận xét về hành động của ông Triệu Lập Kiên, cựu phó thủ tướng Úc Barnaby Joyce chế giễu: "Đây không phải công việc của một nhà ngoại giao khôn ngoan, đây là cách hành xử của một học sinh trung học ngốc nghếch...".

Ngày càng trầm trọng

Suốt nhiều năm nay, mối quan hệ giữa Úc và Trung Quốc đã căng thẳng, xuất phát từ các quan điểm chống lại sự ảnh hưởng của người Trung Quốc lên chính quyền Úc. 

Năm nay mọi thứ càng trầm trọng hơn, sau khi Thủ tướng Morrison hồi tháng 4 kêu gọi một cuộc điều tra quốc tế nhằm vào nguồn gốc virus corona chủng mới (gây bệnh COVID-19).

Phía Trung Quốc coi hành động của ông Morrison là "thao túng chính trị". Và từ tháng 5 năm nay, các mặt hàng xuất khẩu của Úc sang Trung Quốc được cho đã bị Bắc Kinh làm khó bằng nhiều cách, từ thuế quan, điều tra chống phá giá, cũng như thủ tục hải quan nhiêu khê.

Hồi tháng 9, hai phóng viên cuối cùng làm cho các tờ báo Úc ở Trung Quốc đều phải chuyển đi sau khi bị chính quyền "hỏi thăm" về vấn đề liên quan tới trường hợp của phóng viên Cheng Lei - một nhà báo Úc làm việc cho truyền thông nhà nước Trung Quốc.

Bên cạnh đó, thời gian qua cũng là lúc Úc khiến Trung Quốc không hài lòng trong việc đưa ra quyết định ở các vấn đề quốc tế. 

Úc là nước đầu tiên cấm Công ty viễn thông Huawei của Trung Quốc tham gia vào dự án mạng 5G ở nước này. Cả Huawei lẫn 5G đều là những điểm nóng trong cạnh tranh Mỹ - Trung, và tờ China Daily hồi tháng 2 từng có ý "nhắc nhở" Úc hãy noi gương Anh về việc cho phép Huawei tham gia 5G cũng như hãy "công tâm" trong câu chuyện này.

Ở Biển Đông, một điểm nóng khác, Úc cũng gửi một công hàm lên Liên Hiệp Quốc hồi tháng 7 để bác bỏ mọi yêu sách của Trung Quốc.

Thủ tướng Morrison phản ứng Bộ Ngoại giao Trung Quốc đăng hình 'bôi nhọ' lính Úc

TTO - Thủ tướng Úc Scott Morrison nói Trung Quốc nên “thực sự xấu hổ” vì đã đăng tải hình ảnh tuyên truyền sai trái, bạo lực về quân nhân Úc trên mạng xã hội, yêu cầu gỡ bỏ nội dung này.