Vốn ngoại giảm mạnh, TPHCM quyết tâm cải thiện môi trường đầu tư

Hùng Lê - Anh Quân

(TBKTSG Online) - Trước bối cảnh nguồn vốn FDI vào TPHCM bị sụt giảm mạnh và nhằm tăng cường thu hút nguồn vốn tư nhân, những người đứng đầu địa phương cam kết sẽ cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư để thu hút nguồn vốn ngoại đang hướng vào Việt Nam.

Lãnh đạo TPHCM sẽ tăng cường trách nhiệm người đứng đầu các sở, ngành. Cơ quan nào bị doanh nghiệp phản ánh, người đứng đầu cơ quan đó sẽ phải chịu trách nhiệm.

Chủ tịch UBND TPHCM Nguyễn Thành Phong đã cho biết thông tin nêu trên tại buổi chất vấn của các đại biểu Hội đồng nhân dân trong kỳ họp thứ 23 HĐND khóa IX ngày 8-12.

Việc thu hút nguồn vốn đầu tư nước ngoài trên địa bàn TPHCM trong năm 2020 bị sụt giảm mạnh, Thành phố quyết tâm cải thiện môi trường đầu tư. Ảnh minh họa: TTXVN

Tại cuộc họp, đại biểu Nguyễn Thị Tố Trâm đặt câu hỏi rằng việc cải thiện môi trường đầu tư của TPHCM còn hạn chế, xếp hạng chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) mỗi năm lại bị tụt so với các địa phương khác, Thành phố có giải pháp đột phá gì để tạo chuyển biến môi trường đầu tư. Ghi nhận câu hỏi này, Chủ tịch UBND TPHCM thừa nhận việc thu hút nguồn vốn đầu tư nước ngoài trên địa bàn thành phố trong năm 2020 này bị sụt giảm mạnh.

Dẫn số liệu thống kê, ông Nguyễn Thành Phong cho biết, từ đầu năm đến nay toàn thành phố chỉ thu hút được 4 tỉ đô la Mỹ vốn đầu tư từ nước ngoài (gồm cả thu hút đầu tư FDI và qua mua bán và sáp nhập M&A), giảm đến khoảng 52% so với cùng kỳ năm ngoái.

Đáng chú ý, nếu tính theo số dự án đầu tư trực tiếp (FDI) mới thì trong năm 2020, thành phố cấp phép cho khoảng 1.300 dự án nhưng quy mô bình quân mỗi dự án chỉ đạt 540.000 đô la. Theo ông Phong, đây là con số quá nhỏ, thành phố chưa thu hút được những dự án quy mô vốn lớn.

Chủ tịch UBND TPHCM nói rằng việc cải thiện môi trường đầu tư của địa phương chưa đủ mạnh, chưa mang tính đột phá, còn nhiều hạn chế. Đáng chú ý, trong giai đoạn năm 2016-2019, chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) của TPHCM vẫn tăng nhưng không nhiều.

Khi các địa phương khác có sự tăng điểm mạnh mẽ, TPHCM bị tụt từ hạng 6 của năm 2016 xuống còn hạng 14 sau vào năm 2019. Riêng năm 2020, phải chờ đến năm sau mới có kết quả PCI nhưng để đạt chỉ tiêu vào nhóm 5 địa phương đứng đầu cả nước là khó khả thi. 

Thành phố đã nhận diện các yếu tố vẫn còn có sự hạn chế, từ đó cần phải lưu tâm để tạo sự chuyển biến, đó là: chi phí gia nhập thị trường, tính năng động của chính quyền, khả năng tiếp cận đất đai, hiệu quả thực thi của các thiết chế pháp lý,…

Trong bối cảnh dòng vốn dịch chuyển đầu tư từ các nước đang cân nhắc lựa chọn Việt Nam, việc tiếp tục nâng cao môi trường, tạo thuận lợi cho nhà đầu tư là đòi hỏi cấp thiết với TPHCM. Do đó, theo người đứng đầu chính quyền TPHCM, thành phố xác định chọn 2021 là năm xây dựng chính quyền đô thị và cải thiện môi trường đầu tư.

Chủ tịch UBND TPHCM Nguyễn Thành Phong tại phiên chất vấn ngày 8-12. Ảnh: PLO

Theo đó, lãnh đạo Thành phố sẽ yêu cầu tăng cường trách nhiệm người đứng đầu các sở, ngành. "Cơ quan nào bị doanh nghiệp phản ánh, người đứng đầu cơ quan đó sẽ phải chịu trách nhiệm. UBND TPHCM tiếp tục duy trì, phát triển hiệu quả hơn nữa hoạt động của tổ công tác đầu tư", ông Phong nói.

Ngoài ra, TPHCM cũng tiếp tục tính toán chuyển đổi mục đích sử dụng đất nông nghiệp để nâng cao hiệu quả tài nguyên đất đai khi nông nghiệp hiện tại chỉ đóng góp 0,7% tổng giá trị sản phẩm của thành phố. Lãnh đạo thành phố đồng thời ưu tiên mời gọi nhà đầu tư sử dụng công nghệ cao tham gia đầu tư và hạn chế các lĩnh vực thâm dụng lao động lớn.

Đồng thời ông cho biết, sắp tới thành phố sẽ rà soát lại những dự án trong các khu chế xuất - khu công nghiệp đã hoạt động lâu năm mà sử dụng nhiều lao động phổ thông thì đề nghị chủ đầu tư tính toán lại việc đầu tư cho phù hợp với định hướng thu hút đầu tư của thành phố mới tiếp tục được xem xét việc gia hạn thời gian đầu tư.

Theo ông Phong, vốn đầu tư công thời gian qua đang được đẩy mạnh để kích thích tổng cầu nhưng chỉ chiếm hơn 13% tổng mức đầu tư toàn xã hội. Do đó, Thành phố phải cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư để tận dụng được vốn đầu tư tư nhân và vốn nước ngoài.

Việc chọn chủ đề năm được cân nhắc kỹ lưỡng, vừa thể hiện quyết tâm khắc phục hạn chế, yếu kém của thành phố trong năm 2020 mà môi trường đầu tư là một yếu tố có tính chất quyết định rất lớn đến phát triển kinh tế thành phố; đồng thời đảm bảo triển khai có hiệu quả mô hình tổ chức chính quyền đô thị, kiện toàn tổ chức bộ máy phù hợp ngay trong năm bầu cử đại biểu Quốc hội, Hội đồng nhân dân các cấp.

Có thể nói chọn chủ đề trên cho năm 2021, theo Chủ tịch UBND Thành phố là đúng việc, đúng thời điểm, do đó cần có sự tập trung để triển khai thực hiện đạt hiệu quả cao nhất.