Những loài sinh vật ngoại lai như rùa tai đỏ, hải ly Nam Mỹ, cá tỳ bà (cá dọn bể) thường được nhiều người bán hàng sinh vật cảnh chào hàng đến người tiêu dùng. Tuy nhiên, nhiều người tiêu dùng còn ít để ý rằng đây là những sinh vật thuộc danh mục loài ngoại lai có nguy cơ xâm hại, nhất là khi chúng được phóng thích ra môi trường. Việc mua và chơi những loài ngoại lai chính là đang vô tình tiếp tay cho những đối tượng vi phạm nhập khẩu trái phép.

Trước những nguy cơ từ hành vi nhập khẩu trái phép, nuôi trồng, phát tán loài ngoại lai xâm hại khá cao do nhận thức chưa đầy đủ về khả năng gây hại của việc nhập lậu, nuôi trồng, phóng thích các loài ngoại lai xâm hại. Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc vừa ban hành chỉ thị về việc tăng cường công tác quản lý, kiểm soát loài ngoại lai xâm hại.

Chỉ thị nêu rõ, thời gian gần đây, một số loài ngoại lai xâm hại xuất hiện tại một số địa phương, có nguy cơ ảnh hưởng tiêu cực tới đa dạng sinh học, môi trường, kinh tế - xã hội, đặc biệt là trong lĩnh vực nông, lâm, ngư nghiệp.

Thủ tướng yêu cầu người đứng đầu các bộ ngành, địa phương chỉ đạo thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật về nuôi trồng, phát triển, kinh doanh loài ngoại lai xâm hại; tăng cường công tác quản lý, kiểm soát loài ngoại lai xâm hại; tăng cường công tác quản lý, kiểm soát loài ngoại lai xâm hại theo thẩm quyền và chức năng, nhiệm vụ được giao.

Bộ Tài nguyên và môi trường có kế hoạch ngăn ngừa và kiểm soát loài ngoại lai xâm hại ở Việt Nam thời gian tới. Còn Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương tăng cường các biện pháp kiểm soát các loài ngoại lai xâm hại, loài ngoại lai có nguy cơ xâm hại trong sản xuất nông, lâm, ngư nghiệp. Đồng thời quản lý chặt chẽ hoạt động nuôi, trồng loài ngoại lai có nguy cơ xâm hại, chỉ đạo, hướng dẫn áp dụng các biện pháp kiểm soát, diệt trừ các loài ngoại lai xâm hại trong sản xuất nông, lâm, ngư nghiệp.

Thủ tướng cũng yêu cầu Bộ Công an chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương thực hiện các biện pháp đấu tranh, phòng chống và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật trong nhập khẩu, phát tán, nuôi trồng, phát triển, vận chuyển và kinh doanh trái phép loài ngoại lai xâm hại. Ảnh minh hoạ: haiquanonline.

Thủ tướng cũng yêu cầu Bộ Công an chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương thực hiện các biện pháp đấu tranh, phòng chống và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật trong nhập khẩu, phát tán, nuôi trồng, phát triển, vận chuyển và kinh doanh trái phép loài ngoại lai xâm hại.

Bộ Công Thương chỉ đạo Tổng cục Quản lý thị trường phối hợp với các cơ quan chuyên môn có liên quan tăng cường công tác kiểm tra, xử lý hoạt động kinh doanh trái phép các loài ngoại lai xâm hại theo quy định của pháp luật.

Bộ Tài chính chỉ đạo lực lượng hải quan (đặc biệt là lực lượng hải quan cửa khẩu) chủ động, phối hợp với các đơn vị kiểm dịch tăng cường kiểm tra, kiểm soát, đảm bảo ngăn chặn hiệu quả sự xâm nhập của các loài ngoại lai xâm hại.

Bộ Thông tin và Truyền thông chủ trì, phối hợp với các cơ quan thông tấn tăng cường tuyên truyền, phổ biến trên các phương tiện truyền thông về tác hại của loài ngoại lai xâm hại và quy định của pháp luật về kiểm soát loài ngoại lai xâm hại để người dân biết, thực hiện.

Theo Thông tư quy định tiêu chí xác định và ban hành danh mục loài ngoại lai xâm hại được Bộ Tài nguyên và Môi trường ban hành tháng 2/2019, danh mục loài ngoại lai gồm 19 loài và danh mục loài ngoại lai có nguy cơ xâm hại gồm 61 loài.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!