Trước đây, bưởi tươi vẫn có thể xuất khẩu tiểu ngạch sang Trung Quốc nhưng hiện không xuất khẩu được, còn những thị trường mới như châu Âu lại đòi hỏi có mã số vùng trồng và chứng nhận sản xuất nông nghiệp tốt toàn cầu (GlobalGAP), doanh nghiệp chưa thể chuyển hướng thị trường nhanh được. Ông Nguyễn Văn Bảy, Giám đốc HTX Bưởi da xanh Giồng Trôm (tỉnh Bến Tre), cũng xác nhận bưởi đang rớt giá, hàng loại 1 chỉ còn 25.000 - 35.000 đồng/kg nên bà con trồng bưởi đang hết sức khó khăn, đặc biệt giữa bối cảnh hạn, mặn xâm nhập.

"HTX mới có chứng nhận thực hành sản xuất nông nghiệp tốt theo chuẩn Việt Nam (VietGAP) trong khi các thị trường nhập khẩu dù chấp nhận chất lượng nhưng lại đòi hỏi phải có chứng nhận quốc tế. Hiện chúng tôi đang được hướng dẫn để lấy chứng nhận LocalGAP - tiêu chuẩn quốc tế dành cho nông trại cơ bản, bước đệm để có thể tiến lên GlobalGAP để xuất khẩu" - ông Bảy chia sẻ.

Theo bà Nguyễn Kim Thanh, chuyên gia độc lập về quản lý chuỗi sản xuất nông nghiệp, sản xuất nhỏ lẻ và manh mún là đặc trưng của nông nghiệp Việt Nam, trong bối cảnh hội nhập, cần giúp nông dân có thể tham gia vào chuỗi giá trị, thay vì loại họ ra. "Các chứng nhận về thực hành sản xuất nông nghiệp tốt có chung về nguyên tắc quản lý nhưng ưu điểm của LocalGAP là được các nhà bán lẻ trên thế giới thừa nhận với chi phí chứng nhận rẻ hơn nhiều so với GlobalGAP" - bà Thanh nhìn nhận.

LocalGAP là chương trình hợp tác giữa Hội Doanh nghiệp Hàng Việt Nam chất lượng cao với Tổ chức GlobalGAP nhằm tạo điều kiện cho nông hộ nhỏ - nhóm chiếm 70% cơ cấu nông nghiệp Việt Nam - tham gia thị trường xuất khẩu. Theo tìm hiểu của phóng viên, hiện chi phí để được đánh giá, cấp giấy chứng nhận VietGAP từ 8-12 triệu đồng/giấy chứng nhận trong khi GlobalGAP lên đến hơn 100 triệu đồng/giấy chứng nhận, chỉ phù hợp với các trang trại, doanh nghiệp sản xuất quy mô lớn. Riêng chi phí cho chứng nhận LocalGAP hiện chưa có biểu giá chính thức nhưng thông tin sơ bộ là sẽ tương đương VietGAP và được nhận một số hỗ trợ từ tổ chức chứng nhận.