Kẹt xe tại trạm thu phí lối ra quốc lộ 51 trên cao tốc TP.HCM - Long Thành - Dầu Giây xảy ra thường xuyên - Ảnh: V.N.A

Giờ G sắp điểm, nhưng từ 1-1-2021 người dân ở TP.HCM muốn đi Vũng Tàu hay thẳng ra Đà Lạt qua cao tốc TP.HCM - Long Thành - Dầu Giây, dù đã gắn thẻ thu phí không dừng (ETC) vẫn phải xếp hàng trước trạm thu phí của tuyến cao tốc này.

Đây là một trong những tuyến cao tốc quốc gia chưa kết nối hoặc triển khai thu phí không dừng thuộc sở hữu nhà nước, do Tổng công ty Phát triển đường cao tốc Việt Nam quản lý.

Với người dân đã gắn ETC nhưng vẫn phải dừng ở trạm thu phí trên đường cao tốc là điểm trừ cho chủ trương thu phí không dừng.

Cần nhắc lại vấn đề thu phí không dừng là chuyện dài nhiều tập với nhiều trục trặc kéo dài, ảnh hưởng lớn đến tâm lý và sự hưởng ứng của người dân, càng thêm khó khi đưa hình thức thu phí này vào cuộc sống.

Nào là nhiều hệ thu phí, không liên thông, chỗ làm chỗ không, nạp tiền chưa thuận lợi, thiếu hình thức khuyến mãi khi sử dụng dịch vụ thu như nạp tiền trước được giảm giá...

Lẽ ra ở giai đoạn triển khai nước rút quyết liệt này, bên cạnh khắc phục những khiếm khuyết vừa nêu, phải tìm mọi cách để triển khai thu phí không dừng trên các tuyến cao tốc như đã làm với quốc lộ. Bởi các tuyến cao tốc là huyết mạch của quốc gia.

Người dân cảm thấy thu phí không dừng "thật là tuyệt" khi dễ dàng vào và thoát ra khỏi cao tốc mà không phải xếp hàng lấy thẻ hay trả tiền. Được vậy, đó là lời quảng cáo hữu hiệu để nhiều người khác cùng gắn thẻ không dừng.

Còn hiện nay khó tránh khỏi người dân buột miệng: gắn thẻ không dừng trên quốc lộ vẫn phải dừng trên cao tốc! Dưới mắt người dân, các tuyến cao tốc hiện đại lại "lạc hậu" về công nghệ thu phí.

Sòng phẳng ra, như cao tốc TP.HCM - Long Thành - Dầu Giây cũng có thu phí không dừng, nhưng là "hệ riêng". Muốn qua cao tốc này không dừng, người dân phải gắn thêm thiết bị nhận diện của hệ này, không chỉ phiền toái mà còn tốn kém.

Nhìn vào tiến độ gắn thẻ không dừng những năm qua, chỉ riêng dán thẻ của VETC, tiến độ cũng "trần ai", nói chi dán thêm thẻ của đường cao tốc. Kết nối, liên thông là đúng rồi, nhưng quá chậm với các trạm trên cao tốc.

Cơ quan chức năng thấy được cái dở này, nhưng lại chưa vượt qua hàng rào thủ tục để lo vốn cho doanh nghiệp cùng thu phí không dừng đúng giờ G như nhiều trạm thu phí BOT khác.

Thu phí không dừng đâu chỉ nhắm đến mục tiêu minh bạch, như với các đường BOT, mà còn tiết kiệm thời gian, tiền bạc của xã hội. Chưa tính đến tiêu hao nhiên liệu do xe xếp hàng qua trạm (bình quân 3-5 phút, trong khi thu phí không dừng xử lý trong 3-5 giây), chỉ riêng thu phí thủ công chi phí cũng cả ngàn tỉ đồng/năm.

Thu phí không dừng còn giúp hình thành văn hóa giao thông, như tài xế khi vào trạm thu phí phải đi đúng làn đường quy định, ra đường phải kiểm tra tài khoản còn tiền để trả phí không dừng... Quan trọng hơn, khi dữ liệu được kết nối, cơ quan chức năng kiểm soát phí thu được từ các trạm BOT.

Vì vậy, thật khó coi khi "cả làng" thu phí không dừng, đường cao tốc của Nhà nước lại là nơi có tốc độ thu phí chậm nhất!

Muốn người dân hưởng ứng thu phí không dừng phải nhanh chóng liên thông, làm thật nhanh để các tuyến cao tốc, để nhiều trạm thu phí chỉ một thiết bị, tiện lợi, khi đó người dân sẽ tự đi dán thẻ không dừng.

Thu phí không dừng trên cao tốc Liên Khương - Prenn

TTO - Đơn vị quản lý cao tốc Liên Khương - Prenn, nối sân bay Liên Khương (huyện Đức Trọng) với TP Đà Lạt đã thực hiện thu phí không dừng.