Tuyết đang tan gần tòa nhà Quốc hội Mỹ ở Washington D.C hôm 17-12 - Ảnh: REUTERS
Dự luật này vẫn chưa hoàn hảo, cũng như không phải dự luật chúng tôi sẽ thông qua nếu Đảng Dân chủ chiếm đa số ở Thượng viện. Dù vậy, đây là hỗ trợ mạnh mẽ dành cho các hộ gia đình Mỹ để vượt qua cơn bão này.
Ông Schumer phát biểu trong cuộc họp báo chung với bà Pelosi.
Gói cứu trợ mới này sẽ hướng đến hàng triệu người lao động, trường học, doanh nghiệp, cũng như việc triển khai tiêm chủng trong bối cảnh khủng hoảng dịch bệnh tiếp tục kéo dài.
Tạm gác mâu thuẫn
Lãnh đạo phe đa số ở Thượng viện Mitch McConnell, Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi và lãnh đạo phe thiểu số thuộc Đảng Dân chủ ở Thượng viện Chuck Schumer hôm 20-12 đã cùng xác nhận về thỏa thuận này. Hạ viện, sau đó là Thượng viện, sẽ bỏ phiếu thông qua gói cứu trợ vào ngày 21-12.
Theo Hãng tin Bloomberg, kế hoạch này sẽ tạo ra khoản chi trực tiếp 600 USD cho phần lớn người Mỹ, cũng như chi 300 USD/tuần trợ cấp thất nghiệp cho đến tháng 3 năm sau. Chương trình hỗ trợ dành cho lao động bán thời gian và người thất nghiệp dài hạn cũng sẽ được tiếp tục.
Gói cứu trợ mới sẽ dành ra 284 tỉ USD cho Chương trình bảo vệ tiền lương (PPP), hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ. Bên cạnh đó, 900 tỉ USD này cũng bao gồm các khoản đầu tư vào việc vận chuyển vắcxin, hỗ trợ lương thực và trợ giúp các trường học. Kế hoạch giải cứu COVID-19 trên sẽ được đính kèm trong gói chi tiêu chính phủ trị giá 1.400 tỉ USD cho năm tài khóa mới.
Theo Hãng tin Reuters, gói cứu trợ vẫn chưa giải quyết được hai điểm mâu thuẫn lớn nhất trong quá trình đàm phán. Đảng Cộng hòa đòi hỏi doanh nghiệp được bảo vệ khỏi các vụ kiện liên quan đến COVID-19 nhưng không nhận được cái gật đầu từ Đảng Dân chủ. Ngược lại, Đảng Dân chủ yêu cầu hỗ trợ trực tiếp cho các chính quyền bang và địa phương nhưng phe Cộng hòa không ủng hộ.
"Cuối cùng chúng ta đã đạt được đột phá ở cả hai đảng, đây là điều quốc gia này đang cần", ông McConnell phát biểu tại Thượng viện Mỹ. Cả bà Pelosi và ông Schumer cũng tán thưởng thỏa thuận mới, dù bày tỏ sự thất vọng vì gói chi vẫn còn khiêm tốn.
Một số khoản chi trong thỏa thuận cứu trợ 900 tỉ USD của Quốc hội Mỹ - Nguồn: NGUYÊN HẠNH - CNN - Đồ họa: T.ĐẠT
Hỗ trợ thiếu kịp thời
Hai đảng của Mỹ đã đạt được thỏa thuận sau gần một tháng đối đầu. Trước đó, hồi tháng 3 năm nay, Mỹ đã tung ra gói lớn nhất trong chuỗi cứu trợ đại dịch - 1.800 tỉ USD, bao gồm chi tiêu và miễn giảm thuế. Bloomberg nhận định đó là biện pháp cứu trợ lớn nhất trong lịch sử Mỹ. Kể từ đó, nền kinh tế Mỹ đã chật vật để hồi phục. Nếu xảy ra một đợt phong tỏa mới trên diện rộng thời gian sắp tới, nó sẽ đe dọa đẩy hàng triệu người vào cảnh thất nghiệp. Hiện số người tử vong vì COVID-19 tại Mỹ đã vượt 324.000 trong tổng số hơn 18 triệu ca nhiễm.
Theo Hãng tin Reuters, trong vòng 11 tháng kể từ khi Mỹ ghi nhận ca COVID-19 đầu tiên, hàng triệu người đã mất việc làm, tỉ lệ thất nghiệp tăng cao. Giới chuyên gia kinh tế cho rằng tăng trưởng của Mỹ vẫn sẽ ì ạch cho tới khi vắcxin được tiêm chủng rộng khắp vào khoảng giữa năm 2021.
Đài CNBC nhận định cứu cánh này đã "đến quá trễ đối với gần 8 triệu người dự đoán đã rơi vào cảnh nghèo đói kể từ tháng 6". Nhiều thành viên Quốc hội Mỹ cho rằng đề xuất mới chưa đủ để giải quyết cuộc khủng hoảng y tế và kinh tế hiện nay.
Bên cạnh đó, Bloomberg nhận định gói cứu trợ sắp tới sẽ tạo ra áp lực lớn đối với chính quyền của tổng thống đắc cử Joe Biden. Chính quyền mới sẽ buộc phải đề ra được các bước cụ thể tiếp theo và sau đó bảo vệ chúng trước Quốc hội. Hồi tuần trước, ông Biden đã tuyên bố gói cứu trợ này là "khoản chi quan trọng cho những việc phải thực hiện vào cuối tháng 1, đầu tháng 2 năm 2021".
Dù vậy, thượng nghị sĩ McConnell tuyên bố ông vẫn chưa từ bỏ sự phản đối dành cho các khoản trợ cấp trực tiếp dành cho chính quyền bang và địa phương. Ông McConnell cũng giữ lập trường về việc doanh nghiệp phải được bảo vệ trước các vụ kiện liên quan đến COVID-19. Điều này cho thấy cuộc đấu sắp tới giữa lưỡng đảng tại Quốc hội Mỹ sẽ không kém phần căng thẳng so với những ngày tháng vừa qua.
1.400 tỉ USD
Trong thông báo ngày 20-12 (giờ Mỹ), Nhà Trắng cho biết Tổng thống Donald Trump đã ký gia hạn chi tiêu liên bang thêm một ngày để tránh đóng cửa chính phủ trong lúc chờ đợi Quốc hội thông qua gói chi 1.400 tỉ USD cho năm tài khóa tiếp theo.
Trung Quốc lên án việc Mỹ trừng phạt 14 ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội TTO - Văn phòng Các vấn đề Hong Kong và Ma Cao của Trung Quốc lên án các lệnh trừng phạt của Mỹ với các quan chức Trung Quốc về vai trò của họ trong luật an ninh quốc gia Hong Kong.