Chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ số được nhìn nhận sẽ thay đổi căn bản phương thức quản lý và tạo cơ hội đột phá cho ngành giao thông vận tải, giúp hiện thực hóa các chương trình hiện đại hóa ngành để đạt được những mục tiêu chiến lược theo kế hoạch.

Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) vừa phê duyệt Chương trình chuyển đổi số Bộ GTVT đến năm 2025, định hướng đến 2030. Theo đại diện Bộ GTVT, chuyển đổi số có 3 trụ cột là: Chính phủ số, kinh tế số và xã hội số. Trong đó, Bộ GTVT sẽ tập trung vào Chính phủ số, kinh tế số và sẽ triển khai theo hướng chiến lược ngành, quản lý kết cấu hạ tầng giao thông, quản lý doanh nghiệp hoạt động vận tải, phương tiện và người điều khiển phương tiện. Hướng tới số hoá từ trung ương đến địa phương từ bảo trì đến duy tu, đăng kiểm, đào tạo sát hạch, thu phí không dừng.

Theo đó, Bộ GTVT đã xây dựng chương trình chuyển đổi số đến năm 2025 và tầm nhìn 2030, đây được coi là ngành tiên phong về đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số toàn diện để thực hiện các mục tiêu chiến lược; ứng dụng công nghệ số và sử dụng dữ liệu số một cách sâu rộng trong toàn bộ hoạt động quản lý để phát triển cơ sở hạ tầng giao thông hiện đại, tiên tiến, bảo vệ môi trường và đảm bảo an toàn giao thông phục vụ nhân dân.

Trao đổi với PV Báo Lao Động, Giám đốc Trung tâm Công nghệ Thông tin (bộ GTVT) - ông Lê Thanh Tùng cho hay, để đạt được các mục tiêu trên, Bộ GTVT đã xác định nhiều nhiệm vụ, giải pháp cần thực hiện. Trong đó việc rà soát, bổ sung hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, cơ chế chính sách nhằm tạo môi trường pháp lý thuận lợi cho chuyển đổi số; thúc đẩy chính phủ số, kinh tế số, sẵn sàng thử nghiệm và áp dụng cái mới trong ngành GTVT.

Đồng thời, nghiên cứu đổi mới, ban hành các quy trình nghiệp vụ được số hóa và vận hành dựa trên dữ liệu để nâng cao hiệu quả quản lý, chỉ đạo điều hành. Bên cạnh phát triển chính phủ số, các giải pháp tập trung vào 3 nhóm nhiệm vụ trọng tâm là phục vụ người dân và doanh nghiệp; nâng cao hiệu quả hoạt động trên môi trường số của các cơ quan, đơn vị Bộ GTVT; đổi mới phương thức quản lý, ra quyết định được dẫn hướng bởi dữ liệu số.

Theo ông Lê Thanh Tùng, chuyển đổi số là chuyển đổi và thay đổi phương thức điều hành, hiện đại hoá quy trình công việc bằng công nghệ thông tin để giảm bớt các thủ tục và chi phí. Theo đó, Bộ GTVTđã đặt ra 4 nhóm giải pháp lớn, cụ thể: Xây dựng các nền tảng phát triển thu phí, giao thông thông mình, kiểm soát nhận dạng phương tiện, giám sát hành trình…

Với mục tiêu cơ bản ngành cần đạt được trong giai đoạn đến năm 2025, sẽ hình thành được cơ sở hạ tầng dữ liệu của ngành GTVT trong đó có cơ sở dữ liệu nền tảng dùng chung được kết nối, tích hợp dữ liệu từ các hệ thống nghiệp vụ chuyên dùng nhằm cung cấp thông tin phục vụ quản lý, điều hành giao thông vận tải tới được người ra quyết định đầy đủ, kịp thời và chính xác.

Cùng với đó, 100% chế độ báo cáo trong ngành GTVT được chuẩn hóa và quản lý bằng hệ thống ứng dụng CNTT kết nối liên thông với hệ thống thông tin báo cáo quốc gia; tất cả các dịch vụ công phổ biến liên quan tới nhiều người dân và doanh nghiệp được thực hiện trực tuyến mức 3, 4 và được tích hợp lên cổng dịch vụ công quốc gia; tối thiểu 50% số lượng bộ hồ sơ thực hiện tại Bộ GTVT được nộp trực tuyến mức độ 3, 4.

Đồng thời hoàn chỉnh môi trường làm việc trực tuyến, bảo đảm 90% hồ sơ công việc được xử lý trên môi trường mạng; ít nhất 50% cuộc họp được thực hiện trực tuyến, rút ngắn 30 - 50% thời gian họp, giảm tối đa việc sử dụng tài liệu giấy thông qua Hệ thống thông tin phục vụ họp và xử lý công việc, văn phòng điện tử...

Về phát triển kinh tế số, Bộ GTVT đặt mục tiêu đến năm 2025, 100% các tuyến đường bộ cao tốc có triển khai lắp đặt hệ thống quản lý, điều hành giao thông thông minh (ITS); hình thành được các trung tâm tích hợp quản lý, điều hành giao thông của đô thị thông minh tại các thành phố trực thuộc Trung ương và địa phương có nhu cầu. Phát triển hạ tầng Logictics với nền tảng kết nối đa phương thức giữa các phương thức vận tải với nhau nhanh nhất và rẻ nhất.

Một hoạt động đang gây được nhiều dấu ấn là triển khai hệ thống thu phí điện tử không dừng (ETC) tại tất cả trạm thu phí trên toàn quốc, tiến tới xóa bỏ các làn thu phí sử dụng tiền mặt. Chuyển đổi số tại các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực giao thông vận tải để thay đổi phương thức cung cấp sản phẩm dịch vụ từ truyền thống sang phương thức số để quản lý toàn bộ hoạt động của doanh nghiệp của ngành giao thông vận tải để biết chất lượng của các nhà thầu, năng lực nhà thầu dựa trên dữ liệu thay vì đánh giá hồ sơ hiện tại để lựa chọn nhà thầu đủ năng lực.