Khoản nợ hàng trăm triệu USD 50 năm không trả
Theo trang India Today, vào những năm 1970, Triều Tiên là một trong những quốc gia có nền kinh tế mạnh nhất thế giới nhờ khai thác khoáng sản.
Thụy Điển, vào thời điểm đó, đã nhìn thấy tiềm năng thương mại với Triều Tiên. Ngày 7/4/1973, Thuỵ Điển đã chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao với Triều Tiên.
Năm 1974, Lãnh tụ Triều Tiên Kim Nhật Thành - ông nội của Chủ tịch Triều Tiên hiện tại Kim Jong-un - đã đặt mua 1000 chiếc xe Volvo mẫu 144 và một số thiết bị máy móc khác từ Thuỵ Điển.
Ngay trong năm đó, Thụy Điển bắt đầu vận chuyển những chiếc Volvo đến Triều Tiên. Nhưng ngay sau đó, có tin nói rằng, Triều Tiên không trả tiền mua ô tô cho Thụy Điển.
Tờ báo Thụy Điển Dagens Nyheter viết vào năm 1976: “Triều Tiên dự kiến sẽ trả các khoản nợ nước ngoài của họ bằng việc trao đổi đồng và kẽm”, đề cập đến trữ lượng khoáng sản mà Triều Tiên dùng các thiết bị khai thác nhập khẩu để khai thác. "Nhưng các nhà kinh tế Triều Tiên đã quá lạc quan với dự tính của họ, giá những loại quặng này trên thị trường quốc tế cũng đã giảm xuống một cách thảm hại".
Đơn hàng trị giá khoảng 73 triệu USD này đến nay vẫn chưa được thanh toán và trong gần năm thập kỷ qua, khoản nợ mà Triều Tiên phải trả Thụy Điển được điều chỉnh theo lãi suất và các khoản thuế khác, đã tăng gấp bốn lần, lên tới 330 triệu USD.
Những chiếc xe Volvo chạy trên đường phố Bình Nhưỡng, Triều Tiên vào năm 2021. Ảnh: npr.org
Theo trang India Today, mặc dù rõ ràng rằng số tiền nợ đã vượt thời hạn và cơ hội nhận được khoản thanh toán gần như bằng 0, các nhà chức trách Thụy Điển vẫn gửi hóa đơn đều đặn cho phía Triều Tiên hai lần mỗi năm.
Theo báo cáo cuối năm 2016 của Cơ quan đảm bảo tín dụng xuất khẩu Thụy Điển (EKN), Triều Tiên là con nợ lớn nhất của Thụy Điển. Báo cáo viết: "Trong năm, các quốc gia có thỏa thuận với Thuỵ Điển đã thanh toán theo các thỏa thuận này. Ngoại lệ là Triều Tiên, mặc dù đã được vốn hoá lãi vay trong nhiều năm nhưng thực tế là không có khoản thanh toán nào được thực hiện".
Người phát ngôn của EKN cho biết cơ quan này không có bình luận gì thêm, nhưng rõ ràng khoản nợ vẫn khiến phía Thụy Điển khó chịu.
Thụy Điển là một trong số ít quốc gia phương Tây vẫn đang duy trì cơ quan đại diện ngoại giao tại thủ đô Bình Nhưỡng của Triều Tiên, nơi thực hiện các dịch vụ lãnh sự cho công dân Mỹ, Australia, Canada và các nước Bắc Âu.
Theo Washington Times, hiện Triều Tiên nợ khoảng 30 quốc gia trên thế giới với tổng cộng khoảng 14 tỷ USD. Bởi vậy, thời gian chờ đợi thanh toán cho những chiếc xe Volvo 48 năm trước của Thụy Điển có vẻ sẽ tiếp tục kéo dài ít nhất trong vài thập kỷ nữa.
Số phận những chiếc xe Volvo
Theo tờ Newsweek, lần gần đây nhất có thông tin về những chiếc xe Volvo 144 tại Triều Tiên là từ tháng 10/2016.
Một dòng tweet của Đại sứ quán Thuỵ Điển tại Bình Nhưỡng (Triều Tiên) có nhắc đến DPRK - tên viết tắt tiếng Anh của Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên (Democratic People's Republic of Korea):"Vẫn chạy tốt. Một trong những chiếc xe Volvo từ năm 1974 vẫn chưa được Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên thanh toán. Đang chạy taxi ở Chongjin với đồng hồ odo báo đã chạy được nửa triệu km".
Tài khoản Twitter của Đại sứ quán Thuỵ Điển tại Bình Nhưỡng đưa tin về những chiếc xe Volvo. Ảnh chụp màn hình.
Doanh nhân Thụy Điển Tor Rauden Källstigen - người đã đến thủ đô Bình Nhưỡng khởi nghiệp vào năm 2008 - nói với tờ Newsweek: "Nhiều chiếc Volvos đã được đưa vào phục vụ trong đội xe taxi nhỏ nhưng rất hiện đại ở Bình Nhưỡng".
Anh nhớ lại: "Tôi nghĩ rằng mình chưa bao giờ ngồi trong một chiếc xe cũ như vậy kể cả khi trở về nhà ở Thụy Điển. Chiếc taxi này cũng được bảo dưỡng rất tốt, tình trạng gần như là hoàn hảo".