Phó thủ tướng Lê Minh Khái thông tin thêm về việc phân bổ vốn đầu tư công - Ảnh: Quochoi.vn

Sáng 19-1, tại phiên họp thứ 7 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến về việc bổ sung kế hoạch đầu tư vốn nước ngoài từ số vốn chưa phân bổ và điều chỉnh, dự kiến kế hoạch đầu tư công trung hạn vốn ngân sách trung ương giai đoạn 2021-2025 cho danh mục dự án của các bộ, cơ quan trung ương và địa phương (đợt 2).

Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và đầu tư Trần Quốc Phương cho hay vốn kế hoạch đầu tư công trung hạn (đợt 2) được phân bổ gồm 340 dự án đã hoàn thiện thủ tục đầu tư với số vốn từ nguồn ngân sách trung ương là trên 88.000 tỉ đồng, 330 dự án được Chính phủ báo cáo Quốc hội đã hoàn thiện thủ tục đầu tư; 10 dự án chưa được báo cáo Quốc hội và 11 dự án đã hoàn thiện thủ tục đầu tư; cùng các dự án từ nguồn ngoài ngân sách trung ương...

Thẳng thắn chỉ ra thực trạng chậm trễ trong việc phân bổ, bố trí và giải ngân vốn đầu tư công, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho rằng muốn giải ngân phân bổ vốn tốt thì phải làm tốt khâu chuẩn bị đầu tư.

"Suy cho cùng, chậm là do công tác chuẩn bị đầu tư chậm, như hai chương trình mục tiêu quốc gia về nông thôn mới và giảm nghèo bền vững, đã hết 1 năm rồi chưa chuẩn bị gì cả" - ông Huệ chỉ ra nhiều nội dung khi trình Quốc hội còn chưa có danh mục đầu tư cụ thể.

Trước thực trạng trên, nhiều ý kiến được nêu ra như vướng mắc thể chế nên yêu cầu sửa đổi hay kiến nghị có cơ chế thí điểm, nhưng ông Huệ cho rằng "không phải cứ có vấn đề lại sửa, không phải cái gì cũng xin thí điểm" mà cần nhìn vào "khâu tổ chức thực hiện, cách tổ chức giám sát".

Ông đề nghị Chính phủ cần báo cáo thêm một số dự án dở dang, dự án thay đổi danh mục, tránh sự phân tán, dàn trải, manh mún, việc phân bổ vốn cần được làm kỹ lưỡng. Nguyên tắc là điều hòa linh hoạt giữa hai gói đầu tư công trung hạn và gói tài khóa tiền tệ.

Phó chủ tịch thường trực Trần Thanh Mẫn cũng đề nghị Chính phủ cần rà soát kỹ danh mục đảm bảo bố trí vốn tập trung, quan điểm là không dàn trải, vì vừa qua dàn trải, không tập trung nên không hiệu quả.

"Cần hài hòa việc phân bổ vốn kế hoạch đầu tư công trung hạn với chương trình phục hồi, đẩy nhanh tiến độ giải ngân dự án, sớm phát huy hiệu quả kinh tế - xã hội, để xã hội trông thấy gói tài khóa, từ khi triển khai gói chính sách mới chưa có tiền lệ để hiệu quả hơn, như xây dựng đường, cầu, các công trình phúc lợi công cộng của xã hội" - ông Mẫn nói.

Giải trình thêm, ông Trần Quốc Phương, thứ trưởng Bộ Kế hoạch và đầu tư, đồng tình với đánh giá là việc giải ngân chậm có nhiều nguyên nhân từ lập kế hoạch, chuẩn bị đầu tư, đấu thầu... Do đó, ông cho biết sẽ tiếp tục đôn đốc thủ tục đầu tư các dự án còn lại, đảm bảo tiến độ công tác chuẩn bị đầu tư, gắn với giám sát chặt chẽ thực hiện. 

Để khắc phục hạn chế về phân tán, dàn trải vốn đầu tư, ông Phương cho biết sẽ tiếp tục giám sát bộ, ngành và địa phương nếu thay đổi dự án sẽ không được tăng hay chia nhỏ dự án, rà soát kỹ tính cần thiết, tính hiệu quả, ý nghĩa dự án thay thế để đảm bảo kế hoạch sát thực tiễn, tránh lập kế hoạch thì cao mà giải ngân thấp.

Khẳng định sẽ tiếp thu đầy đủ các ý kiến, Phó thủ tướng Lê Minh Khái nhìn nhận giải ngân đầu tư công chậm là vấn đề nhức nhối, dù đã bàn bạc và thảo luận nhiều năm nhưng chưa đẩy nhanh được. Ông cũng đồng tình nguyên nhân là do khâu chuẩn bị đầu tư, giải phóng mặt bằng, tổ chức thực hiện.

Ông Khái khẳng định sẽ phối hợp linh hoạt giữa vốn đầu tư công trung hạn và chương trình phục hồi kinh tế, khi thực hiện sẽ báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội từng dự án nằm trong các chương trình đầu tư công trung hạn, hay chương trình phục hồi kinh tế để thực hiện giải ngân hiệu quả.

Hai lần chuyển dự án cao tốc Bắc - Nam từ PPP sang đầu tư công, do chính sách chưa hấp dẫn?

TTO - Nhiều đại biểu Quốc hội đề nghị trong 12 dự án thành phần cao tốc Bắc - Nam có thể tách một phần để triển khai theo hình thức hợp tác công tư.