Sau hơn một năm bị hủy án, TAND quận Tân Bình, TP.HCM vẫn đang nghiên cứu hồ sơ vụ án tranh chấp hợp đồng chuyển nhượng đất và tài sản gắn liền với đất giữa vợ chồng ông Nguyễn Văn Quyện và bị đơn là Trần Vũ Trường.

Trong suốt 8 năm từ khi ông Quyện đi kiện để hủy hợp đồng với Trường vì vi phạm thời hạn thanh toán, Trường chưa từng xuất hiện tại phiên tòa. Tuy nhiên, mới đây, Trường đã có bản tự khai gửi tòa.

Trong bản tự khai, Trường thừa nhận hợp đồng mua bán giữa Trường và bà Hoàng Ngọc Điệp ngày 16-10-2014 là hợp đồng giả cách để che khoản vay 28 tỉ đồng. Món nợ này, Trường sẽ tự tính với bà Điệp.

Trước đó, khi còn trong trại giam, Trường đã viết trong bản cam kết rằng “Tôi có cam kết trả nợ đủ 58 tỉ cho ông Quyện trong vòng 45 ngày. Hiện, tôi đang chấp hành án tù tại trại giam Bến Giá, Trà Vinh, nên không đủ khả năng thực hiện. Bằng cam kết này, tôi đồng ý để gia đình ông Quyện liên hệ cơ quan chức năng làm lại giấy tờ nhà ”.

Vụ án gây sự chú ý lớn của dư luận vì những tình tiết pháp lý thú vị và số tiền trong giao dịch dân sự khá lớn.

Ngày 2-10-2014, ông Quyện nộp tiền trả nợ trước hạn cho ngân hàng để lấy giấy tờ nhà, đất đang thế chấp ra. Cùng ngày, vợ chồng ông ký công chứng chuyển nhượng và giao bản chính giấy tờ nhà, đất cho Trường.

Ngay hôm sau, 3-10-2014, Trường đã cập nhật, sang tên xong. Khi ông Quyện đến Văn phòng Đăng ký quyền sử dụng đất quận Tân Bình nộp hồ sơ xóa thế chấp thì mới phát hiện việc xóa thế chấp đã được thực hiện trước đó ba ngày. Toàn bộ quá trình xóa thế chấp, kê khai thuế trước bạ (trước cả khi ông có đơn yêu cầu) rồi cập nhật sang tên cho Trường chỉ trong 3 giờ đồng hồ.

Cùng thời gian đó, chỉ 14 ngày sau khi ký hợp đồng và còn thiếu 48 tỉ thì Trường đã đại hạ giá còn 28 tỉ và chuyển nhượng cho Điệp. Ông Quyện phát hiện nên tháng 11-2014, ông Quyện đi kiện hủy hợp đồng với Trường.

Tuy nhiên, xử sơ thẩm và phúc thẩm, cả TAND quận Tân Bình và TAND TP.HCM đều bác yêu cầu của ông Quyện, buộc gia đình ông phải ra khỏi nhà để trả nhà cho bà Điệp.

Ngày 3-11-2020, TAND Cấp cao tại TP.HCM xử giám đốc thẩm, chấp nhận kháng nghị của VKSND Cấp cao, hướng hủy cả hai bản án sơ thẩm và phúc thẩm, giao hồ sơ cho tòa sơ thẩm xử lại.

Theo quyết định giám đốc thẩm, tranh chấp trong vụ án này là tranh chấp hợp đồng chuyển nhượng đất có tài sản gắn liền trên đất nên cần áp dụng Luật Đất đai 2013 để giải quyết.

Đồng thời, căn cứ Điều 425 BLDS 2005, tôn trọng sự thỏa thuận giữa các bên trong giao dịch dân sự thì yêu cầu hủy hợp đồng của ông Quyện là có căn cứ. Do đó cần chấp nhận yêu cầu hủy hợp đồng giữa ông Quyện và Trường vì hai bên đã có thỏa thuận hủy hợp đồng nếu Trường không thực hiện đúng nghĩa vụ thanh toán.

Căn cứ Điều 122, Điều 168 BLDS 2005, Điều 188 Luật Đất đai 2013 thì hợp đồng chuyển nhượng đất sau đó giữa Trường và bà Điệp chưa có hiệu lực do bà Điệp vẫn chưa đăng bộ, sang tên. Vì vậy, bà Điệp chưa được chuyển giao quyền sở hữu nhà, đất của ông Quyện.

Ngoài ra, giá chuyển nhượng nhà, đất cũng không hợp lý. Bởi lẽ chỉ sau 14 ngày nhận chuyển nhượng với giá 58 tỉ đồng từ ông Quyện, Trường đã “đại hạ giá” còn 28 tỉ đồng để chuyển nhượng cho bà Điệp.

Toà án hai cấp xét xử vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng, quyết định bản án có sai lầm nghiêm trọng trong việc áp dụng luật, gây thiệt hại và làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi hợp pháp của gia đình ông Quyện.