Chia sẻ với VnExpress bên lề họp báo Chính phủ chiều 28/1, ông Đỗ Thắng Hải, Thứ trưởng Công Thương cho biết, Hội đồng thành viên Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) đã họp và đưa ra một số quyết sách về tháo gỡ tài chính, để Nhà máy Lọc dầu Nghi Sơn được tiếp tục hoạt động thời gian tới.
Diễn biến này được ông Hải đánh giá tích cực, giúp giải quyết phần nào vấn đề nội tại của Nghi Sơn và tránh việc nhà máy dự kiến dừng hoạt động sản xuất từ giữa tháng 2 do khó khăn tài chính.
Trong thông tin phát đi tối nay, PVN cũng cho biết đã đàm phán và đạt được thoả thuận với các đối tác nước ngoài tại Công ty TNHH Lọc Hóa dầu Nghi Sơn. Các bên đã chấp thuận nguyên tắc tái cấu trúc nhà máy này do PVN đề xuất và thống nhất hỗ trợ nguồn lực tài chính ngắn hạn thông qua gia hạn cơ chế RPA. Ngoài ra, PVN đồng ý thanh toán sớm (Early Payment) hợp đồng FPOA để giúp nhà máy cải thiện dòng tiền, tiếp tục sản xuất trong thời gian hoàn thiện phương án tái cấu trúc.
Như vậy, với bước tháo gỡ này, Nhà máy lọc dầu Nghi Sơn sẽ được cấp tiền để tiếp tục hoạt động thời gian tới.
Tuy nhiên, một chuyên gia trong lĩnh vực xăng dầu cho rằng, nhà máy lọc dầu Nghi Sơn chưa thể hồi phục ngay 100% công suất, sau khi đã cắt giảm 25% trong thời gian ngắn. "Việc giải ngân tiền, rồi nhập dầu thô về cũng mất thời gian", ông nói, song tin là nguồn cung xăng dầu sẽ "bớt rối như hơn một tuần qua".
Nhà máy Lọc dầu Nghi Sơn (Thanh Hoá), tháng 1/2022. Ảnh: Lê Hoàng
Với thị phần nguồn cung khoảng 35%, khi thông tin Lọc dầu Nghi Sơn giảm công suất do khó khăn tài chính được đưa ra, đã dấy lên lo ngại về nguy cơ đứt đoạn nguồn cung xăng dầu thị trường nội địa.
Với vốn đầu tư 9 tỷ USD, Nhà máy lọc hóa dầu Nghi Sơn nằm trong Khu kinh tế mở Nghi Sơn huyện Tĩnh Gia, Thanh Hóa có công suất giai đoạn 1 là 200.000 thùng dầu thô một ngày, tương đương 10 triệu tấn dầu thô mỗi năm. Công suất này gần gấp đôi Nhà máy lọc dầu Dung Quất (Quảng Ngãi).
Nhà máy Nghi Sơn do 4 liên doanh trong nước, quốc tế góp vốn, gồm Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam (PVN), Công ty Dầu khí Quốc tế Kuwait KPI (Kuwait), Công ty Idemitsu và Công ty Hóa chất Mitsui (Nhật Bản). Lọc dầu Nghi Sơn vận hành thương mại từ cuối năm 2018.
Theo thoả thuận với nhà đầu tư, Lọc dầu Nghi Sơn được hưởng ưu đãi, trong đó có thuế thu nhập doanh nghiệp 10% trong 70 năm; được cấp bù (từ tiền của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam, PVN) giai đoạn 2017-2027 nếu thuế suất áp dụng chung trên thị trường thấp hơn thuế ưu đãi; miễn thuế thu nhập doanh nghiệp 4 năm.
PVN là đơn vị bao tiêu sản phẩm của Nghi Sơn trong 15 năm, với giá mua buôn tương đương nhập khẩu cùng thời điểm cộng với ưu đãi thuế nhập khẩu 3-7% tuỳ chủng loại mặt hàng. Theo các tính toán trước đây, tập đoàn này cho biết có thể phải bù lỗ 1,5-2 tỷ USD cho Nghi Sơn.
Nói thêm về đảm bảo nguồn cung xăng dầu thời gian tới, ông Hải cho biết, Bộ Công Thương yêu cầu Lọc dầu Nghi Sơn có trách nhiệm cung cấp đủ theo hợp đồng đã ký với các doanh nghiệp đầu mối kinh doanh xăng dầu. Dẫn quy định tại Nghị định 95, Thứ trưởng Công Thương cho hay, trường hợp bên cung ứng không sản xuất đủ sẽ phải nhập khẩu hoặc tìm nguồn để bù đắp cho lượng thiếu hụt đã ký với các đầu mối kinh doanh xăng dầu.
Bộ này cũng yêu cầu một số doanh nghiệp đầu mối xăng dầu có thị phần lớn như Petrolimex, PVOil... chủ động tìm nguồn cung, để đảm bảo an ninh năng lượng, tránh đứt đoạn cung ứng xăng dầu cho sản xuất, kinh doanh và tiêu dùng của người dân. Thứ trưởng Công Thương khẳng định cơ quan này sẽ "cố gắng điều hành sát thực tiễn để để đảm bảo nguồn cung xăng dầu".
"Hiện nay, chúng ta vẫn đảm bảo được nguồn cung. Chúng tôi cố gắng điều hành mức cao nhất đảm bảo nguồn cung cho xăng dầu tiêu dùng trong nước", ông Hải nhấn mạnh.
Hoài Thu