Ông Dương Anh Đức - phó chủ tịch UBND TP.HCM - ký văn bản ngày 30-12-2022 gửi Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch về những khó khăn, vướng mắc trong thực tiễn quản lý nhà nước về hoạt động biểu diễn nghệ thuật và các cuộc thi sắc đẹp trên địa bàn TP.HCM khi áp dụng nghị định số 144/2020/NĐ-CP về hoạt động nghệ thuật biểu diễn.
Quy định quản lý các cuộc thi sắc đẹp chưa cụ thể
Theo đó, tại khoản 1 và khoản 2 điều 16 quy định về thẩm quyền chấp thuận tổ chức cuộc thi người đẹp, người mẫu.
Điều kiện tổ chức cuộc thi là đơn vị sự nghiệp công lập có chức năng biểu diễn nghệ thuật; hội chuyên ngành về nghệ thuật biểu diễn; tổ chức, cá nhân đăng ký kinh doanh hoạt động biểu diễn nghệ thuật theo quy định của pháp luật…
Thêm một điều kiện nữa là phải có văn bản chấp thuận tổ chức cuộc thi người đẹp, người mẫu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền là UBND cấp tỉnh nơi tổ chức cuộc thi.
Tuy nhiên thực tế, hầu hết các cuộc thi người đẹp lại tổ chức nhiều vòng thi và diễn ra tại nhiều tỉnh, thành phố khác nhau.
Trước đây, các cuộc thi người đẹp cấp toàn quốc, khi được cơ quan có thẩm quyền cấp giấy phép, ban tổ chức cuộc thi sẽ gửi thông báo đến các địa phương có diễn ra các vòng thi.
Theo quy định nghị định 144/2020/NĐ-CP, thẩm quyền thuộc về UBND cấp tỉnh. Trong khi nghị định chưa quy định cụ thể về việc chấp thuận cho tổ chức vòng thi hoặc cuộc thi.
UBND TP.HCM đề nghị bộ có hướng dẫn cụ thể hơn để các địa phương áp dụng thi hành.
Không thể áp dụng dừng chương trình, sự kiện khi cuộc thi sắc đẹp có vi phạm
Về việc thực hiện nghị định 38/2021/NĐ-CP, UBND TP cho biết rất khó thực hiện, cần được hướng dẫn cụ thể hơn, tạo sự thống nhất.
Cụ thể, điểm c, khoản 2, điều 11 quy định: "Không thông báo với cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo quy định tổ chức biểu diễn nghệ thuật, tổ chức cuộc thi, liên hoan các loại hình nghệ thuật biểu diễn phục vụ nhiệm vụ chính trị; phục vụ nội bộ cơ quan và tổ chức".
Điểm a, khoản 6, điều 11 quy định: "Tổ chức biểu diễn nghệ thuật, tổ chức cuộc thi, liên hoan các loại hình nghệ thuật biểu diễn mà không có văn bản chấp thuận".
Điểm b, khoản 2, điều 12: "Không thông báo đến cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo quy định cuộc thi người đẹp, người mẫu thuộc phạm vi quản lý nội bộ của cơ quan, tổ chức".
Khoản 5, điều 12: "Phạt tiền từ 25 - 30 triệu đồng đối với hành vi tổ chức thi người đẹp và người mẫu mà không có văn bản chấp thuận".
Trong khi đó, nhiều cá nhân, tổ chức thực hiện chương trình không phải nội bộ, có vài trăm người tham gia nhưng tại thời điểm kiểm tra biểu diễn, thi người đẹp, người mẫu thì không thể kiểm tra, đối chiếu từng cá nhân để xác định người của nội bộ tổ chức hay không.
Dấu hiệu vi phạm "tổ chức không có văn bản chấp thuận" nhưng các đơn vị chỉ khai nhận tổ chức không thông báo đến cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Điều này dẫn đến biến tướng trong tổ chức biểu diễn nghệ thuật, thi người đẹp, người mẫu trên địa bàn, rất khó kiểm soát, ngăn chặn từ ban đầu.
Khi phát hiện, lực lượng kiểm tra chỉ có thể ghi nhận các vi phạm để xử phạt, không thể áp dụng biện pháp dừng chương trình, sự kiện.
Năm 2022 được xem là năm bùng nổ của các cuộc thi hoa hậu ở Việt Nam, khiến cho khán giả không thể nhớ rõ tên các cuộc thi, dung nhan cũng như tên của các hoa hậu. Nhiều người đặt câu hỏi: Tổ chức lắm cuộc thi sắc đẹp để làm gì?