Hương vị Tết ở Thái Lan

Chị Nguyễn Thị Vinh du học Thái Lan từ nhiều năm trước tại Đại học Kasem Bundit ở thủ đô Bangkok. Ngày ấy cô sinh viên có nước da trắng dù sinh ra ở miền Trung nắng gió có không ít chàng trai theo đuổi, nhưng cô đã chọn anh Tôn, một thanh niên đến từ vùng Isan (Đông Bắc Thái Lan) vì cảm mến sự chân thành của anh. 

Trở thành rể Việt 10 năm nay, anh Tôn rất yêu thích các món ăn Việt và học cách nấu các món ăn từ quê vợ. Chị Vinh chia sẻ: "Chồng mình có thể nấu phở, canh khoai tây… và anh ấy luôn giúp vợ nấu nướng". 

Đặc biệt khi Tết đến, anh Tôn lại càng háo hức vào bếp để phụ vợ cho ra đời các món ăn truyền thống Việt Nam để sau đó gia đình nhỏ cùng có phút giây quây quần bên nhau và thưởng thức hương vị Tết quê vợ.

Cả hai vợ chồng chị Vinh - anh Tôn đều làm việc cho các công ty của Thái Lan. Những ngày Tết cổ truyền, khi gia đình bè bạn ở Việt Nam nghỉ ngơi đón Tết thì vợ chồng chị vẫn phải đi làm. 

Vì vậy, mặc dù vẫn thường xuyên về Việt Nam, nhưng cả chục năm nay chị chưa có lần nào được về ăn Tết ở quê nhà. 

Trong suốt những ngày trước Tết, chị Vinh vẫn tất bật việc công ty từ sáng đến tối nên cũng không có thời gian đi sắm đồ Tết. Đến chiều 29 âm lịch, chị Vinh mới có thể xin nghỉ làm sớm, tranh thủ chạy qua chợ mua hoa quả, đồ lễ để chuẩn bị cho mâm cỗ tất niên.

Khu chợ nơi chị Vinh dẫn chúng tôi đến sắm Tết cũng không khác gì một chợ dân sinh điển hình ở Hà Nội ngày giáp Tết, không lớn nhưng đầy đủ mặt hàng. 

Tại cửa hàng bán hoa quả, chị lựa một quả dưa hấu lớn vỏ xanh đậm, một trái bưởi to bọc trong vải điều đỏ, cùng táo, chùm nho, cam và quýt. Sau đó chị lại hối hả đến cửa hàng bán vàng mã, sắm đủ lễ cho lễ cúng tất niên và giao thừa đón năm mới. 

"Túi này là để cúng Thần Tài, còn túi này để cúng giao thừa" - chị Vinh nói và tiếp tục chọn thêm hương, nến, cùng tập phong bao lì xì được bày ngay phía mặt ngoài cửa hàng cùng đèn lồng đỏ.

Tiếp đó, chị Vinh tới hàng hoa. "Ở đây không có hoa đào hay quất như bên mình nên tôi thấy hoa gì đẹp thì mua thôi chứ không cầu kỳ" - chị vừa nói vừa chọn cho mình mấy bó hoa cúc vàng và salem tím. 

Sau hơn 2 giờ đi chợ, chị Vinh đã chất đầy xe hoa quả, đồ lễ, hương nến và cả thực phẩm để chuẩn bị cho mâm cỗ tất niên và lễ cúng giao thừa. Bánh chưng và giò chị đã đặt sẵn từ mấy ngày trước.

Tết trong gia đình Thái - Việt

Gia đình nhỏ của chị Vinh chỉ có vợ chồng và hai con gái năm nay mới đang học tiểu học, nhưng chị chuẩn bị mâm cỗ tất niên rất phong phú. Năm nay, mâm cỗ tất niên nhà có đủ cả gà luộc, vịt luộc, cua hấp, tôm chiên, nem rán, bánh chưng. 

Chị chia sẻ: "Có năm mời bạn đến ăn Tết thì nhà mình còn tổ chức gói bánh chưng rất vui. Năm nay do bận việc công ty nên tôi chỉ có thể đặt bánh chưng, nhưng tôi cũng gói chả ram (nem) tôm để nhớ hương vị quê hương".

Mâm ngũ quả cũng đủ những bưởi, táo, nho, dứa, dưa hấu được chị bày rất khéo léo để dâng cúng trời đất, tổ tiên.

Khi tất cả đã xong xuôi, cả nhà cùng khoác lên mình bộ trang phục màu đỏ tượng trưng cho sự may mắn và cùng làm lễ thắp hương cúng tất niên. Còn lễ cúng giao thừa luôn được nhà chị Vinh thực hiện vào thời khắc đất trời chuyển sang năm mới. 

Sáng mùng 1 Tết, hai con gái nhỏ của anh chị vẫn lễ phép chúc mừng năm mới bố mẹ an khang thịnh vượng và được bố mẹ lì xì một phong bao đỏ để có được may mắn trong cả năm. Sau đó, cả nhà lại cùng nhau đi lễ chùa rồi về nhà đón bạn bè đến nhà chúc Tết.

Dù sống xa Việt Nam đã lâu và giờ đã nhập quốc tịch Thái Lan nhưng Vinh khẳng định với chị, Tết luôn là dịp để hướng về nguồn cội, quê hương. 

Theo chị Vinh, cúng tất niên, cúng giao thừa đón Tết là dịp để nhớ về quê hương của mình. Dù sinh sống ở bất cứ nơi đâu, chị cũng muốn truyền thống đón Tết Nguyên đán của Việt Nam không bị mai một theo thời gian.

Trong khi đó, anh Tôn cũng chia sẻ Thái Lan chỉ có truyền thống cúng Phật vào năm mới nhưng kể từ khi lấy vợ Việt Nam và được cùng vợ thực hành các phong tục đón Tết Nguyên đán cùng vợ, anh cảm thấy rất vui.

Anh thấy truyền thống đón Tết cổ truyền của người Việt Nam rất có ý nghĩa. Anh cũng mong muốn truyền thống đón Tết Việt của gia đình mình sẽ được các con lưu giữ và tiếp nối khi lớn lên.

Một mùa xuân mới lại về và dù ở đây không có hoa mai, hoa đào thì với những người Việt xa xứ như chị Vinh, duy trì lễ cúng Tết cũng chính là giữ được hồn Tết dù mình có ở nơi đâu.

Nhớ Tết Việt ở Ukraine

Theo số liệu của Liên Hiệp Quốc, tính đến đầu tháng 12-2022, tức hơn 9 tháng sau khi Nga tấn công Ukraine, đã có hơn 7,8 triệu người từ Ukraine tị nạn ở châu Âu. Trong số này có nhiều người gốc Việt cũng như người Việt Nam làm ăn, sinh sống ở Ukraine