Trong phần tuyên án chiều nay (12-1), tòa tuyên phạt bị cáo Phan Quốc Việt 14 năm tù về tội "vi phạm quy định đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng" và 15 năm tù về tội đưa hối lộ. Tổng hình phạt Việt bị tòa tuyên cho hai tội danh là 29 năm tù.

Tổng giám đốc Việt Á trục lợi trong dịch bệnh

Trước đó, Việt bị Tòa án Quân sự thủ đô Hà Nội tuyên 25 năm tù trong vụ án khác với cáo buộc phạm tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ và vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng, cũng liên quan đề tài nghiên cứu kit xét nghiệm COVID-19.

Cấp phó của Việt, bị cáo Vũ Đình Hiệp, bị tòa tuyên 7 năm tù về tội vi phạm quy định về đấu thầu, 8 năm tù tội đưa tối lộ, tổng hợp hình phạt 15 năm tù.

Trước đó Hiệp bị Tòa quân sự phạt 6 năm tù trong cùng vụ án với Phan Quốc Việt, liên quan đề tài nghiên cứu kit xét nghiệm COVID-19.

Trong nhóm tội đưa hối lộ, hai thuộc cấp của Việt là Phan Tôn Noel Thảo (trợ lý tài chính trong Công ty Việt Á) và Hồ Thị Thanh Thảo (thủ quỹ Công ty Việt Á) cùng bị tuyên phạt 4 năm tù.

Theo bản án, vụ án xảy ra năm 2020, khi đại dịch COVID-19 bùng phát gây thiệt hại nặng nề đến tính mạng người dân.

Trong bối cảnh đó, một bộ phận lãnh đạo cấp cao tại các bộ ngành, địa phương đã cấu kết với doanh nghiệp "lợi dụng tình hình dịch bệnh để hưởng lợi ích nhóm".

Cụ thể, các bị cáo đã giúp Công ty Việt Á được phối hợp tham gia thực hiện đề tài nghiên cứu cấp quốc gia về kit xét nghiệm COVID-19 do Bộ Khoa học và Công nghệ đại diện chủ sở hữu.

Sau đó, bằng nhiều thủ đoạn các bị cáo đã thực hiện chuỗi hành vi sai phạm biến sản phẩm nghiên cứu thuộc đề tài sở hữu của Nhà nước thành "tài sản riêng" của Việt Á.

Phạm tội có tổ chức

Công ty này đã sản xuất, bán thương mại trái phép kit xét nghiệm trên cả nước với giá đã được nâng khống thu lời bất chính số tiền đặc biệt lớn.

Tòa án cho rằng Phan Quốc Việt phải chịu tình tiết tăng nặng là phạm tội có tổ chức, hai lần trở lên.

Với mục đích được sản xuất, bán kit xét nghiệm thu lời bất chính, Việt đã cấu kết với cựu bộ trưởng Nguyễn Thanh Long, cựu thư ký Nguyễn Huỳnh, bị cáo Nguyễn Văn Trịnh (cựu trợ lý của nguyên phó thủ tướng) thực hiện nhiều hành vi sai phạm.

Để được nhóm cựu lãnh đạo tại các bộ ngành, địa phương can thiệp, giúp đỡ, tổng giám đốc Việt Á đã "thỏa thuận ăn chia", đưa tiền hối lộ, tiền cảm ơn nhiều lần tổng số 3,45 triệu USD và 4 tỉ đồng, bản luận tội nêu.

Tòa án cáo buộc hành vi của tổng giám đốc Việt Á gây thiệt hại số tiền hơn 1.200 tỉ, trong đó gây thiệt hại cho ngân sách nhà nước hơn 431 tỉ.

Tổng số tiền Phan Quốc Việt hối lộ trong vụ án này hơn 106 tỉ, trong đó có 3 triệu USD và 4 tỉ đồng (tổng 82 tỉ đồng) chi cho 6 cựu quan chức.

Cụ thể, cựu bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long bị cáo buộc nhận 2,25 triệu USD (51 tỉ đồng); ông Trịnh Thanh Hùng, cựu vụ phó Vụ Khoa học và Công nghệ, Bộ Khoa học và Công nghệ, nhận 350.000 USD (8 tỉ); ông Nguyễn Minh Tuấn, cựu vụ trưởng Vụ Trang thiết bị và Công trình y tế, nhận 300.000 USD (6,9 tỉ); ông Nguyễn Huỳnh nhận 54 tỉ đồng (trong đó đưa cho ông Long 50 tỉ, hưởng lợi 4 tỉ); ông Nguyễn Nam Liên, cựu vụ trưởng Vụ Kế hoạch tài chính, Bộ Y tế, nhận 100.000 USD (khoảng 2,3 tỉ đồng).

Trong giai đoạn bán kit xét nghiệm, Phan Quốc Việt đưa hối lộ cho giám đốc CDC Hải Dương Phạm Duy Tuyến 27 tỉ đồng.

Ngoài ra, Việt còn "cảm ơn" ông Chu Ngọc Anh 200.000 USD, Phạm Công Tạc 50.000 USD (1,1 tỉ)...

Quá trình điều tra và xét xử, Phan Quốc Việt đã nộp 200 triệu đồng và có đơn đề nghị sử dụng toàn bộ tài sản đang bị kê biên để khắc phục hậu quả.

Hai cựu bộ trưởng cùng các bị cáo vụ Việt Á đối diện mức án nào?

Cựu bộ trưởng Chu Ngọc Anh và hầu hết các bị cáo trong vụ Việt Á đều được đề nghị mức án dưới khung truy tố. Cựu bộ trưởng Nguyễn Thanh Long bị đề nghị mức án thấp nhất trong khung truy tố, từ 19-20 năm tù.