Bánh nhãn Hồi Xuân đã có từ lâu. Vào những năm năm đầu của thập niên 70, người dân huyện miền núi Quan Hóa đã làm ra loại bánh hạt nhỏ nhỏ xinh xinh giống hạt nhãn và được gọi tên là bánh nhãn để sử dụng mỗi khi Tết đến Xuân về.

Để làm ra sản phẩm bánh nhãn này phải thật kiên trì bởi những công đoạn cho ra thành phẩm hoàn toàn bằng hình thức thủ công, chỉ có khâu nghiền bột được làm bằng máy, việc chọn nguyên liệu phải thật kỹ thì bánh mới ngon và giữ được hương vị đặc trưng.

Khi bắt đầu làm bánh, người làm cần chọn gạo nếp trắng, trứng gà và trộn hòa vào nhau, sau đó nặn thành những hạt nhỏ xinh giống hạt nhãn rồi cho vào từng chiếc mâm nhôm ăn cơm, sau đó cho vào chảo dầu nóng để chiên. Khi chiên phải đảo đều liên tục tránh bánh bị cháy. Sau khi bánh chín vàng đều vớt bánh ra rổ, inox có giấy thấm dầu và để thật nguội rồi mới đóng gói, bảo quán rồi bán ra thị trường.

Người dân làm bánh nhãn Hồi Xuân tại huyện Quan Hóa, Thanh Hóa. 

Bà Nguyễn Thị Thu Hương, Tổ trưởng tổ hợp tác sản xuất bánh nhãn truyền thống Thị trấn Hồi Xuân cho hay, hiện trên địa bàn đang có nhiều hộ gia đình ổn định kinh tế nhờ làm bánh nhãn Hồi Xuân, đối với gia đình bà sản xuất và buôn bán bánh nhãn quanh năm. Đặc biệt, trong dịp tết Nguyên đán 2021, gia đình bà sản xuất khoảng 2,2 tấn để gửi đi bán tại các siêu thị, cửa hàng trong và ngoài tỉnh.

Hiện thu nhập của gia đình bà Hương từ làm bánh nhãn Hồi Xuân đạt khoảng từ 70 - 100 triệu/năm, tạo việc làm cho 7 công nhân với thu nhập là 5 - 7 triệu/người/tháng. Ngoài ra, sản phẩm bánh nhãn của gia đình bà và các hộ trong tổ hợp tác đã được cấp có thẩm quyền công nhận đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.

Là người luôn đi đầu trong việc sản xuất bánh nhãn Hồi Xuân tại địa phương, bà Nguyễn Thị Oanh, trú tại Thị trấn Hồi Xuân, huyện Quan Hóa cho biết, bà là viên chức đã nghỉ hưu, hàng năm bà làm nghề sản xuất bánh nhãn để kiếm thêm thu nhập. Trong dịp tết năm nay, bà Oanh làm gấp 2 lần so với năm ngoái. Hiện thu nhập bình quân của gia đình bà Oanh từ làm bánh nhãn đạt 70 triệu/năm.

Sản phẩm bánh nhãn Hồi Xuân, huyện miền núi Quan Hóa, Thanh Hóa đã được công nhận OCOP. 

Theo thống kê của UBND huyện Quan Hóa, trên địa bàn đang có khoảng 70 - 100 hộ dân làm bánh nhãn Hồi Xuân và đã tạo việc làm cho 100 lao động với mức thu nhập trên 5 - 6 triệu/tháng, sản phẩm đã được cung ứng ra thị trường trong tỉnh Thanh Hóa và các tỉnh khác như Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, Nghệ An…

Huyện Quan Hóa đã thành lập Tổ hợp tác sản xuất bánh nhãn truyền thống Thị trấn Hồi Xuân nhằm nâng cao hiệu quả kinh tế trong  sản xuất, kinh doanh loại bánh này và tạo công ăn việc làm cho người dân địa phương.

Ông Đỗ Phi Hùng, Trưởng phòng Nông nghiệp huyện Quan Hóa cho biết, sản phẩm bánh nhãn thị trấn Hồi Xuân đã được gửi đi tỉnh tham gia chấm 2 vòng, kết quả đã đạt tiêu chuẩn OCOP 3 sao của tỉnh Thanh Hóa.

Thời gian tới, UBND huyện Quan Hóa sẽ thực hiện chủ trương phát triển lớn mạnh hơn các tổ hợp tác sản xuất, kinh doanh bánh nhãn để tạo thêm việc làm, nâng cao thu nhập cho người dân tộc thiểu số trên địa bàn, góp phần xây dựng khu vực miền núi ngày càng phát triển hơn.

Cũng theo ông Hùng, cũng trong dịp tết Nguyên đán 2021, huyện Quan Hóa đang tích cực chỉ đạo các ban, ngành, cũng như đội quản lý thị trường tăng cường kiểm tra an toàn thực phẩm tại các cơ sở sản xuất kẹo nhãn. Qua đó, giúp người tiêu dùng được sử dụng nguồn hàng an toàn, đảm bảo sức khỏe để đón Tết, vui Xuân.

Nguyễn Nam