Nhà đầu tư F0 đối diện thực tế phũ phàng sau khi 'tàn tiệc'

V.Dũng

(TBKTSG Online) - Bữa tiệc ngắn ngủi của nhà đầu tư tham gia lần đầu (F0) đã kết thúc với các phiên đánh úp liên tiếp của thị trường. Thức tỉnh sau cơn “say mồi” với khoản lãi mất đi hay khoản lỗ phải gánh có lẽ đã đến lúc họ nhận ra thị trường chứng khoán không đơn giản như tưởng tượng.

Nhà đầu tư F0 đã trải qua bài học đầu tiên trên thị trường chứng khoán. Ảnh minh họa: TTXVN

Nhà đầu tư F0 là được xem như những thiên thần với dòng vốn dồi dào kéo thị trường chứng khoán đi lên trong giai đoạn cuối năm 2020. Nhưng cũng chính những thiên thần này “gãy cánh” đầu tiên trên thị trường vốn này khi giao dịch phần lớn theo phong trào. Nhiều chuyên gia cho rằng bữa tiệc chứng khoán đã không còn vui vẻ như trước, nhà đầu tư mới cần cơ cấu lại danh mục và trang bị thêm kiến thức khi thị trường xấu đi.

“Muốn tài khoản tăng theo cấp số nhân thì đầu tư chứng khoán” là tâm lý chung của đa số nhà đầu tư F0 khi tham gia thị trường. Không thể phủ nhận một sự thật, là việc tăng ''nóng'' trong giai đoạn vừa qua đã kích thích những nhà đầu tư mới gia nhập vào thị trường này. Cũng như thế hệ F0 giai đoạn thị trường bùng nổ năm 2006 - 2007, những nhà đầu tư mới gia nhập năm 2020 - 2021 đa phần đều chưa có sự chuẩn bị gì cho cuộc chơi này.

Thực tế trong ngày 19-1, khi thị trường điều chỉnh sâu, VN-Index kết thúc phiên sáng ở mức điểm chưa từng có trong lịch sử thị trường - giảm 75 điểm, nhà đầu tư F0 cuống cuồng, hoảng hốt, bán tống bán tháo.

Tiếp đó sau hai phiên thảm họa liên tiếp gần đây các nhà đầu tư này như mất phương hướng khi những khoản lãi tích lũy đã bốc hơi, thậm chí tài khoản đã âm. Lần đầu tiên kể từ khi chơi chứng khoán, nhà đầu tư F0 được/phải chứng kiến cảnh muốn thoát khỏi thị trường cũng không đơn giản như cứ chịu cắt lỗ là cắt được.

Theo ông Phan Dũng Khánh, Giám đốc Tư vấn Đầu tư của Công ty Chứng khoán Maybank Kim Eng Việt Nam khi thị trường ngày càng tăng, giá nhiều cổ phiếu cao hơn nhiều so với trước đây, dòng tiền đổ vào chứng khoán càng phải lớn hơn để kéo giá tiếp tục tăng. Trong khi đó, cần lưu ý nhà đầu tư nước ngoài năm 2020 đã bán ròng mạnh nhất trong lịch sử và xu hướng bán nhiều hơn mua của nhà đầu tư nước ngoài vẫn tiếp diễn.

Do đó, để cân bằng lượng rút ròng của khối ngoại, thị trường cần đến dòng tiền mua vào của nhà đầu tư trong nước, đặc biệt là hàng trăm nghìn nhà đầu tư cá nhân mới tham gia chứng khoán trong năm 2020.

“Tuy nhiên, lượng tiền của nhà đầu tư F0 cũng có giới hạn. Nhà đầu tư F0 có thể vay ký quỹ (margin) nhưng lượng margin được cung cấp vẫn phải trong quy định. Lượng tiền mặt và cả margin của nhà đầu tư F0 là không đủ và cần thêm dòng tiền khác để tiếp tục kéo thị trường tăng”

Do đó, chuyên gia tài chính này cho rằng việc thị trường điều chỉnh mạnh 2 phiên gần đây là kết quả của cả một quá trình dài khi mặt bằng giá đã tăng quá cao. “Nhà đầu tư F0 hiện nay đang rất chủ quan. Có những người đầu tư một tháng có thể lời 100% và cho rằng kiếm tiền từ chứng khoán quá dễ. Đến lúc nhà đầu tư F0 nhận ra thị trường chứng khoán không dễ dàng như họ tưởng tượng”, ông Khánh nói.

Với những nhà đầu tư kinh nghiệm và trải qua nhiều biến cố thị trường, ở những phiên như thế này họ sẽ rất bình tĩnh để xem có nên bán cổ phiếu này hay không, có nên mua vào và bán ra thì dựa trên các phân tích kỹ thuật chứ không theo đám đông. Các nhà đầu tư mới nên tỉnh táo trước khi có kế hoạch giải ngân. Nên có kế hoạch lúc nào bán lúc nào cắt lỗ.

Theo ông Lê Quang Minh, Giám đốc phân tích đầu tư Công ty TNHH Chứng khoán Mirae Asset Việt Nam, sau các phiên điều chỉnh, những nhà đầu tư F0 - động lực tăng trưởng chủ đạo của thị trường trong khoảng nửa năm qua - đã dè chừng hơn. Lực cầu mua ở vùng giá thấp khi giá cổ phiếu lao dốc đã không còn mạnh như trước để giúp chỉ số đảo chiều, hay ít nhất là thu hẹp biên độ giảm. Quyết định giải ngân sắp tới có thể không dễ dãi như trước. Vì thế, thanh khoản thị trường nhiều khả năng bị bó hẹp và dao động ổn định hơn.