Ngày 30-10-2020, Tòa án nhân dân (TAND) tỉnh Bình Phước mở phiên tòa xét xử sơ thẩm lần hai đối với Hoàng Văn Lượng (ảnh, 61 tuổi, ngụ Thanh Hóa) về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Lượng được xác định đã chiếm đoạt gần 7 triệu USD của 2 người có quốc tịch Úc là ông Lam Yin Choi (Việt kiều) và bạn ông là Lee Pak Ling.

Theo cáo trạng, Hợp tác xã Nông, lâm, ngư nghiệp, thương mại và dịch vụ Rạng Đông (gọi tắt là HTX Rạng Đông, có trụ sở tại tỉnh Bình Phước) được thành lập, do ông Hoàng Văn Bảy làm chủ nhiệm. Các bộ, ngành, cơ quan chức năng có văn bản thể hiện chủ trương xem xét cấp 3.500m2 đất do Nhà máy Z756 (Bộ Tư lệnh Công binh) quản lý để HTX Rạng Đông xây dựng văn phòng đại diện. Theo pháp luật, HTX Rạng Đông còn phải thực hiện nhiều thủ tục thì mới được cơ quan cấp có thẩm quyền ra quyết định giao đất và triển khai dự án.

Tuy nhiên, trong quá trình triển khai dự án, chủ trương giao đất cho HTX Rạng Đông để xây dựng văn phòng đại diện không thực hiện được. Ngày 24-1-2008, UBND huyện Bình Long (Bình Phước) có Quyết định số 247/QĐ-UBND giải thể HTX Rạng Đông. Cũng thời gian này, ông Bảy cùng một số người thành lập Công ty cổ phần Đầu tư phát triển 67. Hoàng Văn Lượng nhận chuyển nhượng cổ phần của ông Bảy và làm chủ tịch HĐQT kiêm tổng giám đốc công ty này, rồi đổi tên công ty thành Công ty cổ phần Dịch vụ thương mại Rạng Đông (gọi tắt là Công ty Rạng Đông).

Mặc dù việc xin đất xây dựng văn phòng đại diện của HTX Rạng Đông đang trong quá trình làm hồ sơ, thủ tục, chưa được cấp có thẩm quyền phê duyệt và sau đó HTX bị giải thể, nhưng Lượng đã gặp và nói với Trần Ngọc (Việt kiều Úc) là Công ty Rạng Đông được quyền ưu tiên cấp 3.500m2 đất để xây dựng chung cư cao 30 tầng trong dự án tại nhà máy Z756 ở P12Q10 (TPHCM). Tháng 7-2010, theo chỉ đạo của Lượng, Ngọc đưa hai ông Lam Yin Choi và Lee Pak Ling đến gặp Hoàng Văn Sáu, đưa đi thăm nhà máy Z756 tại P12Q10 và trụ sở Công ty Rạng Đông...

Để ông Choi và ông Ling tin tưởng chuyển tiền góp vốn đầu tư, Lượng tự soạn nghị quyết của đại hội đồng cổ đông Công ty Rạng Đông, giao cho Ngọc thay mặt công ty lựa chọn đối tác đầu tư, ký kết hợp đồng liên quan và ủy quyền cho Ngọc thay mặt Công ty Rạng Đông thực hiện toàn bộ các nội dung công việc liên quan đến "dự án". Tin tưởng đối tác, ông Choi và ông Ling đã chuyển 6.985.275 USD cho Lượng để thực hiện "hợp đồng hợp tác kinh doanh" đã ký. Nhưng đợi mãi, hai ông này chẳng thấy "dự án" được triển khai.

Ngày 11-5-2018, TAND tỉnh Bình Phước đưa vụ án ra xét xử và tuyên phạt Hoàng Văn Lượng án tù chung thân về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Khi xét xử phúc thẩm, TAND Cấp cao tại TPHCM cho rằng, hành vi của một số đối tượng liên quan trong vụ án chưa được làm rõ, nên đã tuyên hủy Bản án hình sự sơ thẩm số 16/2018/HSST ngày 11-5-2018 của TAND tỉnh Bình Phước, chuyển hồ sơ vụ án cho Viện KSND cùng cấp để điều tra, truy tố lại theo đúng quy định pháp luật.

Thế nhưng đến phiên tòa sơ thẩm lần hai ngày 30-10-2020 của TAND tỉnh Bình Phước cũng chưa xét xử những đối tượng liên quan, dù vẫn tuyên phạt Hoàng Văn Lượng án tù chung thân về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Vì nhiều lý do, Hội đồng xét xử cấp sơ thẩm tiếp tục kiến nghị Cơ quan CSĐT Bộ Công an, Viện KSND Tối cao tiếp tục điều tra làm rõ, xử lý hành vi của Hoàng Văn Sáu, Hoàng Văn Bảy, Trần Ngọc, Đỗ Lễ theo quy định của pháp luật.

Cáo trạng của Viện KSND Tối cao ngày 7-1-2020 nhận định: "Trần Ngọc đã có hành vi giúp sức cho Lượng thực hiện hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản, có dấu hiệu đồng phạm với vai trò giúp sức; Đỗ Lễ, Hoàng Văn Sáu, Hoàng Văn Bảy có hành vi liên quan đến việc Hoàng Văn Lượng chiếm đoạt tài sản. Nhưng các đối tượng Trần Ngọc, Đỗ Lễ không có mặt tại Việt Nam, ngày 31-10-2019, Cơ quan CSĐT Bộ Công an có Công văn số 5282/UTTPHS-C02 (P8) gửi Cơ quan Tổng chưởng lý Australia yêu cầu tương trợ tư pháp để tống đạt giấy triệu tập và lấy lời khai đối chất với Trần Ngọc và Đỗ Lễ.

Nhưng đến nay chưa có kết quả tương trợ tư pháp, do thời hạn điều tra vụ án đã hết nên cơ quan điều tra đã ra Quyết định tách vụ án số 24/C02-P8 ngày 9-12-2019, tách hành vi của Trần Ngọc, Đỗ Lễ, Hoàng Văn Sáu và Hoàng Văn Bảy để điều tra, khi nào làm rõ sẽ xử lý sau, nên không đề cập xử lý trong vụ án này".

Các nạn nhân cho rằng, dù Trần Ngọc và Đỗ Lễ không có mặt tại Việt Nam, nhưng Hoàng Văn Sáu, Hoàng Văn Bảy đều có mặt tại Việt Nam, cần bị xử lý cùng với Lượng. Đề nghị các cơ quan chức năng làm rõ và xử lý các đồng phạm trong vụ án này.