Nếu chỉ nhìn trên bề mặt, doanh thu và lợi nhuận sau thuế của Công ty Cổ phần Cấp nước Gia Định (mã chứng khoán GDW, HNX) đều tăng so với thời điểm cổ phần hóa năm 2008. Tuy nhiên, đi sâu vào vấn đề thì tỉ suất lợi nhuận sau thuế/doanh thu của Cấp nước Gia Định giảm mạnh từ 5,7% (2008) xuống 3,7% năm 2021.
Biên lợi nhuận thấp
Tỉ suất lợi nhuận sau thuế/doanh thu (biên lợi nhuận ròng) cho thấy khả năng sinh lời của doanh nghiệp sau khi đã loại bỏ toàn bộ chi phí phát sinh trong kỳ. Một doanh nghiệp có chỉ số biên lợi nhuận ròng cao và tăng trưởng trong nhiều năm liền là một dấu hiệu tốt.
Trong khi đó, biên lợi nhuận ròng của GDW có xu hướng đi lùi kể từ sau khi cổ phần hóa năm 2008; thấp hơn đáng kể so với trung bình các doanh nghiệp cấp nước đang niêm yết trên sàn. Nói cách khác, hiệu quả sinh lời của GDW là rất thấp.
GDW hoàn thành cổ phần hóa năm 2007, hiện có vốn điều lệ 95 tỉ đồng, phần vốn Nhà nước chiếm 51,2% do Tổng công ty cấp nước Sài Gòn (Sawaco) quản lý. Các cổ đông lớn khác gồm công ty TNHH nước sạch REE sở hữu 20%, Ngân hàng TMCP Đông Á sở hữu 10% và Quỹ America LLC sở hữu 5,23%. Ngoài ra, còn có Công ty đầu tư tài chính TP. HCM nắm giữ 0,44%.
GDW đang quản lý hệ thống cấp nước, kinh doanh nước sạch ở Quận Bình Thạnh, Quận Phú Nhuận, một số phường thuộc Quận 3 và Quận Gò Vấp (TP.HCM). GDW mua nước sạch của Tổng công ty cấp nước Sài Gòn và phân phối lại cho khách hàng.
Từ sau khi cổ phần hóa, GDW đã phát triển thêm nhiều khách hàng, sản lượng nước sạch tiêu thụ từ 40 triệu m3 năm 2009 lên 53,8 triệu m3 năm 2020. Tuy nhiên, lợi nhuận của công ty vẫn chưa tăng tương ứng với mức tăng của doanh thu.
Nhờ sản lượng tiêu thụ và giá bán tăng nên doanh thu năm 2020 đã tăng gấp hơn 3 lần doanh thu 2008 (577,7 tỉ đồng so với 182,7 tỉ), nhưng lợi nhuận sau thuế mới chỉ tăng chưa đến 2 lần trong cùng thời kỳ (18,7 tỉ so với 10,5 tỉ đồng).
Nói cách khác, tỉ suất lợi nhuận/doanh thu đã giảm từ 5,7% năm 2008 xuống còn 3,2% vào năm 2020. Năm 2021, tỉ suất lợi nhuận sau thuế/doanh thu của GDW đạt 3,7%. Điều này khá khó hiểu trong bối cảnh ngành cấp nước là ngành tương đối độc quyền, không phải tốn chi phí quảng cáo, cạnh tranh.
Do đặc thù của ngành cung cấp nước sạch, mỗi một doanh nghiệp hoạt động độc quyền cung cấp nước sạch trong một phạm vi địa lý nhất định. GDW là doanh nghiệp duy nhất cung cấp nước sạch trên địa bàn phục vụ, không có đơn vị cạnh tranh trực tiếp.
Theo quy định pháp luật hiện hành (Nghị định 117/2007/NĐ-CP), mỗi vùng phục vụ cấp nước chỉ do một đơn vị cấp nước thực hiện dịch vụ cấp nước. Đặc thù này của ngành cấp nước hình thành thế độc quyền, tạo điều kiện thuận lợi lớn cho hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp cấp nước khiến cho ngành này được đánh giá là 1 trong những kinh doanh an toàn nhất hiện nay.
Mặc dù độc quyền dịch vụ cấp nước trên địa bàn rộng lớn thuộc TP. HCM, nhưng so với nhiều doanh nghiệp cùng ngành thì tỉ suất lợi nhuận/doanh thu của GDW vẫn còn chưa cao. Đơn cử như CTCP Đầu tư nước sạch Sông Đà (mã chứng khoán VCW, UPCOM) có doanh thu các năm vừa qua xấp xỉ với GDW, nhưng lợi nhuận cao gấp 9-10 lần GDW. Hay CTCP Cấp nước Bà Rịa-Vũng Tàu (BWS) các năm gần đây có doanh thu lớn hơn GDW khoảng 10-12% nhưng lợi nhuận cao gấp 10-12 lần GDW. Nói cách khác, biên lợi nhuận ròng của VCW và BWS cao gấp khoảng 10 lần GDW.
Không hoàn thành kế hoạch mà ĐHCĐ thường niên đặt ra
Theo báo cáo tài chính quý IV và cả năm 2021 được công bố, tại ngày 31.12.2021, GDW có 54,5 tỉ đồng tiền mặt, giảm 61% so với đầu năm; Đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn là 8 tỉ, tương đương đầu năm; Phải thu ngắn hạn khách hàng là 18,6 tỉ đồng, gấp đôi đầu năm
Cũng tại ngày 31.12.2021, GDW có tổng Nợ phải trả 96 tỉ đồng, giảm 45% so với đầu năm. Trong đó nợ ngắn hạn là 77 tỉ, bằng nửa so với đầu năm; Vay và nợ thuê tài chính ngắn hạn 4,9 tỉ đồng, tương đương đầu năm; Vay và nợ thuê tài chính dài hạn 18,3 tỉ, giảm 21% so với đầu năm.
Doanh thu quý IV/2021 của GDW đạt 136 tỉ đồng, giảm 10% so với quý IV/2020, giá vốn hàng bán giảm 6% xuống còn 77,3 tỉ đồng nên lợi nhuận gộp đạt 55,8 tỉ, giảm 19,5% so với cùng kỳ 2020. Chi phí bán hàng giảm 16 tỉ nhưng chi phí quản lý doanh nghiệp tăng 1,3 tỉ, Lợi nhuận sau thuế quý IV/2021 đạt 9,8 tỉ đồng, tăng 20% so với quý IV/2020.
Lũy kế cả năm 2021, GDW đạt doanh thu 561,4 tỉ đồng, giảm nhẹ 2% so với năm 2020. Lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh 22,7 tỉ, tăng 4,6% so với năm 2020. Lợi nhuận trước thuế năm 2021 đạt 21,9 tỉ đồng và lợi nhuận sau thuế đạt 17,82 tỉ, giảm nhẹ 4,5% so với năm ngoái.
Năm 2021, GDW đặt kế hoạch sản lượng nước tiêu thụ 54,2 triệu m3 (tăng 1% so với 2020), doanh thu 610 tỉ đồng (tăng 5,6%) và lợi nhuận trước thuế 23 tỉ (tăng 1%). Như vậy năm 2021, GDW chỉ hoàn thành 92% kế hoạch doanh thu và 95,2% kế hoạch lợi nhuận mà ĐHCĐ đặt ra.