Cơ quan hàng không dân dụng Nga ngày 25/2 vừa ban hành lệnh cấm các hãng hàng không Anh hạ cánh tại các sân bay Nga, đồng thời không được bay qua không phận Nga.

Theo BBC, nhà chức trách Nga cho biết quyết định này là động thái đáp trả "quyết định thù địch của cơ quan hàng không Anh".

Ngày hôm qua 24/2, Anh đã cấm hãng hàng không quốc gia Aeroflot của Nga hạ cánh tại Anh. Động thái này là một trong những đòn trừng phạt của Anh sau khi Nga đem quân xâm lược Ukraine.

Bộ trưởng Quốc phòng Anh Ben Wallace trả lời kênh truyền hình ITV: "Tôi nghĩ [quyết định cấm bay vào không phận Nga] là hành động đáp trả việc ngày hôm qua chúng ta cấm Aeroflot hạ cánh ở Anh. Ăn miếng trả miếng thôi".

Cơ quan hàng không dân dụng Nga Rosaviatsia nói: "Biện pháp này được thực hiện theo các quy định của Thỏa thuận Dịch vụ Hàng không Liên chính phủ giữa Nga và Anh, đồng thời là phản ứng của Nga đối với quyết định thù địch của cơ quan hàng không Anh nhằm vào các chuyến bay thường lệ có liên quan đến Nga".

Các hãng hàng không dính đòn của Nga

Hãng hàng không 5 sao British Airways của Anh cho biết hãng đang thông báo các hành khách về việc nhiều chuyến bay bị hủy và sẽ hoàn tiền đầy đủ.

"Chúng tôi thành thực xin lỗi vì sự bất tiện này, nhưng đây rõ ràng là vấn đề ngoài tầm kiểm soát của chúng tôi", British Airways cho hay. "Chúng tôi sẽ theo dõi tình hình sát sao".

BBC cho biết British Airways thường khai thác chặng bay London - Moscow với tần suất ba chuyến mỗi tuần. Tuy nhiên, quyết định đóng cửa không phận của Nga sẽ không chỉ tác động đến các chuyến bay đến và đi từ Nga mà còn ảnh hưởng tới những chặng bay đường dài từ Anh đi Đông Bắc Á.

Nga là nước có không phận rộng lớn nhất và quan trọng nhất thế giới. Vào thời kỳ Chiến tranh Lạnh khi Liên Xô không cho phép tàu bay của các nước tư bản bay qua, hành khách muốn bay từ châu Âu hoặc bờ đông nước Mỹ tới Đông Bắc Á sẽ phải bay vòng qua Bắc Cực hoặc khu vực Trung Đông.

Các đường bay vòng này có khoảng cách dài hơn nhiều so với đường bay thẳng qua không phận Nga, do đó tốn nhiên liệu và thời gian hơn. Nhiều tàu bay không thể bay một mạch cả quãng đường xa nên phải phải dừng giữa đường để tiếp nhiên liệu.

Với việc Nga đóng cửa không phận, nhiều hãng bay của Anh sẽ phải bay đường vòng nếu muốn tới các nước châu Á, đặc biệt là thị trường Đông Bắc Á như Hàn Quốc, Hong Kong, Nhật Bản, Trung Quốc.

Một hãng hàng không khác của Anh là Virgin Atlantic cũng vừa thông báo điều chỉnh một số đường bay giữa Anh với Pakistan và Ấn Độ với thời gian bay dài hơn từ 15 phút đến một tiếng do không thể bay qua không phận Nga.

Virgin Atlantic xin lỗi hành khách và nói thêm: "An toàn của khách hàng và người lao động của chúng tôi luôn là ưu tiên số một và chúng tôi đang theo dõi tình hình ở Ukraine và Nga cực kỳ cẩn thận sau các đợt leo thang xung đột gần đây".

Không phận của Ukraine bị coi là vùng chiến sự và đã đóng cửa từ ngày 24/2 sau khi Nga phát động chiến tranh xâm lược.

Nước cộng hòa Moldova (giáp biên giới với Ukraine) và Belarus (ở phía bắc của Ukraine) cũng thông báo đóng cửa toàn bộ hoặc một phần không phận vào ngày 24/2.

Cơ quan An toàn Hàng không của Liên minh châu Âu (EUASA) đã cảnh báo rủi ro khi bay qua các không phận gần biên giới Ukraine, bao gồm cả Nga.

"Các chuyến bay có thể gặp rủi ro từ việc cố ý tấn công hoặc nhận diện nhầm tàu bay dân sự", EUASA nói hôm 24/2. "Sự hiện diện và khả năng sử dụng nhiều hệ thống vũ khí mặt đất cũng như trên không tạo ra rủi ro lớn đối với các chuyến bay dân sự ở mọi độ cao".

Mỹ và nhiều nước châu Âu cũng đã áp lệnh cấm vận với Nga nhưng chủ yếu nhằm vào lĩnh vực dầu khí và tài chính tiền tệ, không trực tiếp trừng phạt ngành hàng không của Nga. Hiện nay Nga chưa cấm bay với các hãng hàng không bên ngoài nước Anh nhưng tình hình có thể leo thang trong tương lai.

Trong bối cảnh ngành hàng không thế giới đang suy yếu sau hai năm đại dịch, quyết định cấm bay của Nga sẽ càng khiến các hãng thêm khốn đốn.