Các điểm kinh doanh tự phát xung quanh chợ đầu mối Bình Điền, quận 8, TPHCM

Bà Phạm Khánh Phong Lan - Trưởng Ban quản lý An toàn thực phẩm (ATTP) TPHCM - cho biết, hiện nay có 31 điểm kinh doanh trái phép, tự phát xung quanh chợ đầu mối nông sản thực phẩm Thủ Đức; quanh chợ đầu mối Hóc Môn có 131 điểm, chợ đầu mối Bình Điền có 235 điểm. Bên cạnh đó là các chợ dân sinh, chợ vỉa hè tự phát.

Theo bà Phong Lan, đây là điều bất công với những người làm đúng luật. Trong khi đó, nhiều người dân cứ tiện đường tấp xe vào chợ tự phát mua hàng thay vì vào chợ truyền thống. Ban đang tăng cường kiểm soát tình trạng “nở nồi” chợ tự phát trên địa bàn thành phố.

Bên cạnh đó, tình trạng sản xuất, kinh doanh không phép còn tồn tại nhiều; vẫn còn nhiều cơ sở không có giấy đủ điều kiện ATTP, chưa làm thủ tục công bố chất lượng sản phẩm, có những sai sót về thủ tục... “Cần nghiêm khắc hơn trong việc xử phạt, tránh tình trạng kiểm tra phát hiện sai phạm nhưng lơ đi, hoặc tiền phạt không đưa về ngân sách nhà nước, bỏ túi chia nhau như thực trạng từng diễn ra ở một số ngành khác” - lãnh đạo Ban quản lý ATTP nhấn mạnh.

Bà Phong Lan cho rằng, trong quản lý ATTP phải làm sao hài hòa, đồng bộ giữa chống thực phẩm bẩn và xây dựng thực phẩm sạch, chứ không chỉ chăm chăm xử phạt. Bởi xử phạt vi phạm ATTP cũng có hệ lụy là phạt càng nhiều, các cơ sở càng làm bậy để thu hồi tiền đóng phạt. Không phải lúc nào cũng thu được tiền phạt vì có doanh nghiệp (DN) sau khi bị phạt, đóng cửa luôn rồi mở cơ sở khác và tiếp tục sai phạm. Quan trọng vẫn là tuyên truyền, nâng cao nhận thức và tạo điều kiện để DN làm tốt. Càng nhiều DN sản xuất sản phẩm đạt chuẩn tốt hơn thực sự thì việc tiêu thụ sản phẩm bẩn giảm đi, tình hình ATTP tốt hơn.

Xung quanh một số chợ lẻ TPHCM cũng xuất hiện nhiều điểm bán tự phát, trái phép - Ảnh: Nguyễn Cẩm

“Chúng tôi yêu cầu đội ngũ thanh tra làm sao để DN tâm phục khẩu phục, đồng thời trang bị kiến thức để DN không lặp lại sai lầm. Không phải thanh tra xong rồi giữ mối giống như tình trạng có bác sĩ không chữa hết bệnh cho bệnh nhân mà giữ để khai thác trọn đời” - bà Phong Lan nói.

Ban Quản lý ATTP khuyến khích các căn tin, bếp ăn trong trường học, siêu thị, nhà hàng... khi nhập thực phẩm đầu vào không chỉ đảm bảo tiêu chuẩn chất lượng sản phẩm theo quy định mà phải đạt các chuẩn cao hơn, như: chuỗi thực phẩm an toàn, VietGAP, Global GAP, HACCP, chuẩn hội nhập... Đồng thời, DN đạt chuẩn hội nhập hướng tới xuất khẩu nhưng không nên bỏ quên thị trường trong nước.

Tuy nhiên, bà Phong Lan nêu thực tế hiện nay có nhiều DN than đầu tư sản xuất thực phẩm sạch, đạt đủ các chuẩn nhưng lại khó cạnh tranh giá, đưa hàng vào siêu thị rất khó. Nhiều DN phản ánh tiêu chí chọn thủy hải sản để đưa hàng vào siêu thị còn cao hơn tiêu chuẩn xuất khẩu. “Tôi mong cái khó phải căn cứ trên tiêu chuẩn chất lượng sản phẩm chứ khó căn cứ vào chiết khấu, không kiểm soát thì chết DN. Điều này đòi hỏi sự đồng bộ, khách quan” - bà Phong Lan nói.

Nguyễn Cẩm