Uỷ ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp mới có văn bản trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án cơ cấu lại Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) giai đoạn 2021-2025.
Mục tiêu của đề án là phát triển EVN thành tập đoàn kinh tế mạnh, kinh doanh bền vững, hiệu quả và có lãi, bảo toàn vốn chủ sở hữu Nhà nước đầu tư tại EVN và vốn EVN đầu tư vào các doanh nghiệp khác. Đảm bảo cung cấp điện an toàn, ổn định, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội…
Sắp xếp lại danh mục doanh nghiệp thuộc EVN
Trên cơ sở rà soát các nội dung của Đề án, tổng hợp đề xuất của EVN và ý kiến của các bộ ngành, Uỷ ban Quản lý vốn Nhà nước kiến nghị Thủ tướng xem xét, phê duyệt một số nội dung cơ bản.
Về việc phê duyệt doanh mục doanh nghiệp thuộc EVN thực hiện sắp xếp, thoái vốn giai đoạn 2021-2025, Ủy ban đề nghị để Công ty mẹ - EVN tiếp tục là công ty TNHH một thành viên do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ.
Trong số đó, các đơn vị giữ nguyên tổ chức, cơ chế hoạt động và nằm trong cơ chế Công ty mẹ - EVN gồm các công ty: Thuỷ điện Sơn La, Thuỷ điện Hoà Bình, Thuỷ điện Ialy, Thuỷ điện Trị an, Thuỷ điện Tuyên Quang, Thuỷ điện Sê San, Thuỷ điện Huội Quang – Bản Chát, Ban Quản lý dự án điện 1, 2, 3; Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng và Công nghệ EVN, Công ty mua bán điện, Công ty Viễn thông điện lực và CNTT, Trung tâm Dịch vụ sửa chữa EVN, Trung tâm Thông tin Điện lực.
Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước đề nghị để Công ty mẹ - EVN tiếp tục là công ty TNHH một thành viên do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ.
Doanh nghiệp do EVN nắm giữ 100% vốn điều lệ là Tổng Công ty Truyền tải điện Quốc gia, Tổng Công ty Điện lực miền Bắc, Tổng Công ty Điện lực miền Trung, Tổng Công ty Điện lực miền Nam, Tổng Công ty Điện lực Hà Nội; Tổng Công ty Điện lực Tp.HCM; Công ty TNHH MTV Nhiệt điện Thủ Đức.
Với Trung tâm Điều độ hệ thống điện Quốc gia (A0), đề án đưa ra lộ trình tiếp tục thực hiện các thủ tục cần thiết để thành lập Công ty TNHH MTV Vận hành hệ thống điện và Thị trường điện Quốc gia, chấm dứt hoạt động của A0.
Theo Ủy ban Quản lý vốn, việc EVN đề xuất thành lập Công ty TNHH MTV giai đoạn này là để đáp ứng tái cơ cấu ngành điện phục vụ thị trường bán lẻ điện cạnh tranh Việt Nam và tuân thủ chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.
Với Công ty Nhiệt điện Thái Bình, sẽ thành lập Công ty TNHH MTV Nhiệt điện Thái Bình, chấm dứt hoạt động của Công ty Nhiệt điện Thái Bình. Với Nhà máy Nhiệt điện Vĩnh Tân 4, sẽ thành lập Công ty TNHH MTV Nhiệt điện Vĩnh Tân 4, chấm dứt hoạt động của Nhà máy Nhiệt điện Vĩnh Tân 4.
Doanh nghiệp do EVN nắm trên 50% vốn điều lệ gồm các Công ty Cổ phần Tư vấn xây dựng điện 1, 2, 4. Đề án đưa ra kế hoạch thực hiện cổ phần hoá tại Tổng Công ty Phát điện 1, EVN sẽ nắm giữ ít nhất 51% vốn điều lệ. Giảm tỉ lệ sở hữu của EVN tại Tổng Công ty Phát điện 2 – CTCP và Tổng Công ty Phát điện 3 – CTCP, EVN nắm giữ ít nhất 51% vốn điều lệ.
Doanh nghiệp do EVN nắm dưới 50% vốn điều lệ là Công ty Cổ phần Tư vấn xây dựng điện 3; Tổng Công ty Thiết bị điện Đông Anh - CTCP; Công ty Cổ phần Năng lượng Vĩnh Tân 3.
Xây dựng lại phương án quản trị tài chính
Cũng tại Đề án, Uỷ ban Quản lý vốn Nhà nước đề nghị xây dựng phương án cơ cấu lại tài chính và tăng cường công tác quản trị tài chính tại EVN.
Theo đó, yêu cầu nghiên cứu cơ chế tài chính của EVN trong giai đoạn thị trường bán lẻ điện cạnh tranh, xây dựng phương án tách bạch về tổ chức và hạch toán chi phí của bộ phận phân phối và bán lẻ thuộc các Tổng Công ty Điện lực.
EVN được yêu cầu xây dựng phương án tăng vốn điều lệ phù hợp với từng giai đoạn (Ảnh: Phạm Tùng).
Đồng thời, xây dựng cơ chế giá bán buôn điện giữa Công ty mẹ - EVN với các đơn vị kinh doanh phân phối điện phù hợp với cơ chế điều chỉnh giá bán lẻ điện theo cơ chế thị trường. Xây dựng phương án tăng vốn điều lệ phù hợp với từng giai đoạn để đáp ứng yêu cầu về vốn cho hoạt động sản xuất kinh doanh và đầu tư phát triển…
Đối với phương án cơ cấu lại nhân sự, Uỷ ban Quản lý vốn Nhà nước yêu cầu triển khai thực hiện thí điểm mô hình tập trung tại Công ty mẹ - EVN và Công ty mẹ - các tổng công ty, tập trung đầu mối, giảm lao động quản lý gián tiếp tại cấp quản lý trung gian, đơn vị cấp dưới để đảm bảo tinh gọn bộ máy.
Ngoài ra, Uỷ ban cũng yêu cầu EVN đẩy mạnh chuyển đổi số và nghiên cứu, ứng dụng khoa học công nghệ, nghiên cứu và thực hiện chiến lược chuyển dịch năng lượng với mục tiêu đến 2025, EVN trở thành doanh nghiệp hoạt động theo mô hình doanh nghiệp số.
Trước đó, EVN cho biết, do biến động giá nhiên liệu (than, dầu, khí) thế giới làm cho chi phí sản xuất điện và mua điện của EVN tăng rất cao.
Căn cứ diễn biến giá nhiên liệu các tháng đầu năm 2022 và kế hoạch vận hành hệ thống điện đã được Bộ Công Thương phê duyệt từ đầu năm, kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh năm 2022 của EVN có thể lỗ lên tới 64.805 tỷ đồng.
Tập đoàn này cho biết đã tiết giảm nhiều chi phí sản xuất, kinh doanh, tối ưu hóa dòng tiền, thực hiện thu cổ tức các công ty, tối ưu vận hành hệ thống điện, điều phối mua nguyên liệu từ nguồn giá rẻ... nên EVN đã cố gắng để giảm lỗ nêu trên khoảng 33.445 tỷ đồng, tác động làm giảm chi phí.
Dù vậy, EVN cho biết các giải pháp cũng không thể bù đắp được các chi phí mua điện đầu vào tăng quá lớn, ước tính cả năm 2022 có thể lỗ ở mức khoảng 31.360 tỷ đồng.
Theo EVN, với tình hình tài chính như vậy sẽ gây khó khăn trong các năm tiếp theo. Đó là việc không cân đối được dòng tiền, ảnh hưởng đến khả năng hoạt động liên tục của các nhà máy điện và do đó ảnh hưởng đến việc đảm bảo cung cấp điện.