Theo hãng tin Reuters, khi xung đột Nga - Ukraine bắt đầu, hơn 90 tàu buôn và khoảng 2.000 thủy thủ đã mắc kẹt ở Ukraine và không thể rời đi do giao tranh.
Các chuyến tàu chở ngũ cốc Ukraine đi xuất khẩu không thể rời cảng, làm trầm trọng thêm cuộc khủng hoảng lương thực toàn cầu.
Theo đánh giá của ngành vận tải biển và bảo hiểm, hiện vẫn còn từ 40 đến 60 tàu mắc kẹt và các chủ tàu có thể yêu cầu công ty bảo hiểm bồi thường thiệt hại toàn bộ cho tàu mắc kẹt trong một năm.
Các công ty bảo hiểm vốn đã gặp khó khăn liên quan tới máy bay thương mại mắc kẹt ở Nga. Nay nếu họ phải thanh toán thêm khoản bồi thường cho tàu mắc kẹt ở Ukraine, thì chi phí vận chuyển hàng hóa từ khu vực này có thể sẽ tăng cao.
Một nguồn tin trong ngành cho biết số tiền phải trả cho những con tàu đang mắc kẹt ước tính khoảng 500 triệu USD. Một người nói rằng mặc dù khoản bồi thường trong ngành hàng không sẽ lớn hơn, nhưng sẽ có những yêu cầu bồi thường cho các tàu.
Công ty Taylor Maritime Investments nằm trong số các công ty có một tàu và lô hàng ngô vẫn còn ở Ukraine. Giám đốc điều hành Edward Buttery cho biết công ty đã cố gắng bảo vệ tài sản của mình thông qua bảo hiểm. Ông nói: “Chúng tôi đã chi trả bảo hiểm trong suốt thời gian qua. Tốn rất nhiều tiền, nhưng con tàu đáng giá hơn nhiều. Trách nhiệm của những người có tàu bị mắc kẹt ở đó là đưa những con tàu đó ra ngoài. Đó thực sự là một vấn đề đau đầu”.
Trong suốt một năm qua, nhiều cảng của Ukraine vẫn bị ảnh hưởng vì giao tranh và rủi ro tăng cao khi có nhiều mìn trôi nổi quanh khu vực Biển Đen.
Cảng lớn nhất là Odessa nằm trong khuôn khổ thỏa thuận ngũ cốc do Liên hợp quốc làm trung gian ở Biển Đen và đã có một số tàu rời cảng này an toàn.
Thỏa thuận này ưu tiên cho các tàu chở hàng khô rời đi, nhưng ước tính có 5 tàu vẫn bị mắc kẹt ở đó, trong đó có tàu container tên là Joseph Schulte.
Theo một phát ngôn viên của tập đoàn BSM (Đức) quản lý tàu Joseph Schulte, tập đoàn này đã cố gắng đưa con tàu ra khỏi Odessa suốt một năm nhưng không thành công.
Các cảng khác của Ukraine không nằm trong thỏa thuận ngũ cốc, như cảng Mykolaiv, vẫn còn ít nhất 25 tàu bị mắc kẹt.
Trên 300 thủy thủ vẫn chưa rời đi được và trong một bức thư ngỏ tuần này, các hiệp hội vận chuyển đường biển đã kêu gọi Liên hợp quốc sơ tán các thuyền viên vì an toàn mạng sống.
Ông Kitack Lim, Tổng thư ký Tổ chức Hàng hải Quốc tế thuộc Liên hợp quốc, cho biết ông đang tìm mọi cách để cho các tàu và thuyền viên bị mắc kẹt rời đi an toàn.
Trong khi đó, khi Biển Đen bị thị trường bảo hiểm London liệt vào danh sách khu vực rủi ro cao, thì phí bảo hiểm rủi ro chiến tranh lên tới hàng chục nghìn USD một ngày là khoản chi phí phổ biến hiện nay, ngoài chi phí nhiên liệu và cước vận chuyển.
Từ ngày 1/1, khi các chính sách được gia hạn, các công ty tái bảo hiểm đã bổ sung các trường hợp loại trừ đối với tàu và máy bay tới từ Belarus, Nga và Ukraine.
Kể từ đó, các công ty bảo hiểm không được bảo hiểm đối với các yêu cầu bồi thường lớn.
Ông Frederic Denefle, Chủ tịch Hiệp hội Bảo hiểm Hàng hải IUMI, cho biết: “Chúng tôi không thể làm gì nhiều, nhưng hãy chờ đợi và cố gắng hiểu chuyện gì đang xảy ra”. Còn ông Marcus Baker tại công ty môi giới bảo hiểm Marsch, nói: “Nếu con tàu bị mắc kẹt ở đó thêm 12 tháng nữa, liệu họ có được trả gấp đôi không? Chưa từng có ai gặp phải tình huống này ở mức độ này trước đây”.