Đây là chia sẻ của ông Đồng Văn Hệ, giám đốc Trung tâm Điều phối quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người, tại hội thảo hiến mô tạng từ người chết tim tại Việt Nam sáng 29-2 tại Hà Nội.
Nhiều nước đã hiến mô tạng từ người chết tim
Chia sẻ tại hội thảo, ông Hệ cho hay Luật Hiến ghép mô tạng năm 2006 chỉ đề cập hiến mô tạng từ người chết não, chưa đề cập hiến mô tạng từ người chết tim.
Trong khi đó, 20 năm qua, nhiều nước trên thế giới phát triển nhanh, tăng nguồn hiến mô tạng từ người chết tim. Nhiều nước như Tây Ban Nha, Pháp, Úc, Ireland, Trung Quốc... đã hiến mô tạng từ người chết tim.
Từ năm 2015, Trung Quốc đã thực hiện 6.719 ca ghép thận. Trong đó, 64% thận hiến từ người sống; 19% thận hiến từ người chết tim sau chết não; 17% thận hiến từ người chết não. Số lượng hiến tạng từ người chết tim tại Trung Quốc tăng nhanh chóng trong những năm gần đây.
"Tại Việt Nam, nguồn hiến từ người chết tim tiềm năng rất nhiều. Tuy nhiên, hiện chưa có luật quy định về hiến mô tạng từ người chết tim. Việc đề xuất bổ sung chết tim và hiến mô tạng từ người chết tim vào luật sửa đổi tới đây giúp người bệnh bị suy mô tạng có thêm hy vọng vượt qua căn bệnh hiểm nghèo và gia tăng tỉ lệ hiến mô tạng sau chết, chết não và chết tim trên cả nước trong thời gian tới", ông Hệ nói.
Bác sĩ Dư Thị Ngọc Thu, đơn vị điều phối ghép các bộ phận cơ thể người, Bệnh viện Chợ Rẫy, cũng cho rằng cần bổ sung hiến mô tạng từ người chết tim vào luật.
Theo bác sĩ Thu, không phải bất kỳ ai cũng có thể hiến được tạng khi còn sống và cần ưu tiên bảo vệ sức khỏe người hiến khi còn sống. Vì vậy, ghép tạng từ người hiến ngừng tim hoặc ngừng tuần hoàn sẽ mở rộng tối đa nguồn tạng hiến, giúp thêm được nhiều người bệnh. Thực tế, trên thế giới nguồn hiến từ người chết não hay chết tim đã tăng cao.
Cần xây dựng tiêu chí rõ ràng, minh bạch
Theo bác sĩ Thu, hiện nay Việt Nam chưa có quy định về người hiến chết tim. Các nhà chuyên môn cần xây dựng các tiêu chí, tiêu chuẩn trong hiến tạng từ người chết tim, bổ sung nguồn hiến từ người chết tim vào luật.
Đặc biệt, việc xây dựng hoàn chỉnh, chặt chẽ các quy định về pháp lý, hành chính, tiêu chuẩn y khoa, tài chính là cơ sở để phát triển hệ thống hiến, điều phối, ghép mô tạng bảo đảm tính minh bạch, công bằng.
Về việc đưa hiến mô tạng từ người chết tim vào luật, ông Dương Đức Hùng, giám đốc Bệnh viện Việt Đức, cho rằng cần phải xây dựng quy trình chẩn đoán chết tim nghiêm ngặt, chặt chẽ.
"Đứng trên góc độ người quản lý, theo tôi cần cân nhắc quy trình xác định chết tim, xây dựng bộ tiêu chuẩn chẩn đoán chết tim đảm bảo các tiêu chí an toàn về pháp lý. Hiện trên thế giới đã nhiều nơi có bộ tiêu chuẩn này, chúng ta cần tham khảo thêm", ông Hùng chia sẻ.
Về đề xuất của các chuyên gia, đại diện Vụ Pháp chế (Bộ Y tế) ủng hộ bổ sung hiến mô tạng từ người chết tim. Đồng thời, đề nghị các chuyên gia xây dựng bộ tiêu chí chẩn đoán chết tim trong thời gian tới.
Cần có cơ chế tài chính cho hiến ghép mô tạng
Bên cạnh đó các chuyên gia cũng cho rằng cần có cơ chế tài chính hỗ trợ việc vận động, ghép hiến mô tạng. Theo các chuyên gia, hiện việc hỗ trợ người hiến mô tạng chủ yếu hỗ trợ người nhà, vận chuyển thi thể, mai táng…, chưa có quy định về hỗ trợ có lực lượng cán bộ y tế làm công tác vận động hiến mô tạng.
Theo ông Hùng, để người thân người chết não, chết tim đồng ý hiến tạng cần sự tham gia tư vấn của cả bác sĩ điều trị và nhân viên của trung tâm hiến tạng. Vì vậy, để việc vận động ghép mô tạng hiệu quả, tăng nguồn hiến từ người chết não, chết tim, ngoài cơ chế hỗ trợ tài chính rõ ràng cho người thân người hiến cần có cơ chế hỗ trợ đội ngũ thực hiện công việc này.
Chiều 2-2, Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên và đoàn Bộ Y tế đã thăm và chúc Tết tại 3 bệnh viện của Hà Nội. Theo ông Tuyên, dịp này lãnh đạo bộ sẽ đi thăm, chúc Tết y bác sĩ và bệnh nhân tại nhiều cơ sở y tế cả nước.