Trước việc có trường hợp bệnh nhân F0 chặn tin nhắn, cuộc gọi từ Bộ Y tế, từ chối cung cấp thông tin, luật sư Đặng Văn Cường cho hay, có thể bị xử lý hành chính hoặc hình sự.
Ngay sau khi có thông tin về diễn biến mới của dịch COVID-19 tại Quảng Ninh và Hải Dương, Tổ Thông tin Đáp ứng nhanh phòng, chống COVID-19 đã được triệu tập khẩn cấp với chỉ thị quyết liệt, đẩy nhanh tốc độ truy vết các F1, F2.
Tuy nhiên, ông Nguyễn Thế Trung, Phó tổ trưởng Tổ Thông tin Đáp ứng nhanh phòng, chống COVID-19 cho biết: Có đến 20% các F0 (bệnh nhân mắc COVID-19) không hợp tác... Thậm chí có người còn chủ động tắt điện thoại, từ chối nhận cuộc gọi, chặn số từ Bộ Y tế hoặc những thành viên tổ truy vết.
Ở góc độ pháp lý, ông Đặng Văn Cường (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) cho hay, khai báo y tế trong thời điểm dịch bệnh đang bùng phát và diễn biến phức tạp hiện nay là trách nhiệm của công dân.
Hành vi chậm khai báo, trốn tránh việc khai báo y tế tùy vào tính chất mức độ, tuỳ thuộc vào hậu quả xảy ra mà người vi phạm có thể bị phạt hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Theo Điều 3 Luật Phòng, chống bệnh truyền nhiễm năm 2007 quy định: Bệnh truyền nhiễm nhóm A gồm các bệnh truyền nhiễm đặc biệt nguy hiểm có khả năng lây truyền rất nhanh, phát tán rộng và tỷ lệ tử vong cao hoặc chưa rõ tác nhân gây bệnh.
Trong đó, bệnh viêm đường hô hấp cấp do chủng mới của vi rút Corona (nCoV) gây ra được bổ sung vào danh mục các bệnh truyền nhiễm nhóm A kể từ ngày 29.1.2020.
Với những người đến từ vùng dịch, đi qua vùng dịch, tiếp xúc với người dương tính với COVID-19, tiếp xúc gần với bệnh nhân mắc COVID-19 thì bắt buộc phải khai báo y tế và phải thực hiện biện pháp cách ly y tế theo quy định.
Hành vi vi phạm hành chính về quy định về phòng chống dịch bệnh trước đây sẽ bị phạt hành chính theo Nghị định 176 về xử phạt hành chính trong lĩnh vực y tế. Từ năm 2020 thì sẽ áp dụng theo quy định tại Nghị định 117 về xử phạt hành chính theo lĩnh vực y tế.
Theo đó, Theo quy định tại Điều 11 Nghị định số 117, người nào từ chối hoặc trốn tránh việc áp dụng biện pháp cách ly y tế, cưỡng chế cách ly y tế của cơ quan nhà nước có thẩm quyền thì bị phạt từ 5-10 triệu đồng.
Ngoài ra, Công văn số 45 ngày 30.3.2020 của Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao hướng dẫn xét xử một số tội phạm về phòng chống COVID-19 có quy định:
Người đã được thông báo mắc bệnh; người nghi ngờ mắc bệnh hoặc trở về từ vùng có dịch bệnh COVID-19 đã được thông báo cách ly thực hiện một trong các hành vi sau đây gây lây truyền dịch bệnh COVID-19 cho người khác thì bị coi là trường hợp thực hiện “hành vi khác làm lây lan dịch bệnh nguy hiểm cho người” quy định tại điểm c khoản 1 Điều 240 và bị xử lý về tội làm lây lan dịch bệnh truyền nhiễm cho người; Không khai báo y tế, khai báo không đầy đủ hoặc khai báo gian dối.
Như vậy, với hành vi “không khai báo y tế, khai báo y tế không đầy đủ hoặc khai báo gian dối” dẫn đến việc làm bên làm dịch bệnh ra cộng đồng thì người vi phạm quy định về khai báo ý tế sẽ bị xử lý hình sự theo quy định tại Điều 240 Bộ luật hình sự năm 2015 về tội làm lây lan dịch bệnh nguy hiểm truyền nhiễm cho người. Hình phạt có thể lên đến 12 năm tù.
Cũng theo luật sư Cường, chưa có khi nào tình hình phòng chống dịch bệnh nguy hiểm truyền nhiễm COVID-19 ở Việt Nam lại diễn ra phức tạp, đáng lo ngại như bây giờ.
Dịp Tết Nguyên đán cận kề, thời điểm cuối năm rất nhiều người tụ họp gặp mặt, đám cưới... thêm vào đó rất nhiều sự kiện chính trị quan trọng, dịch bệnh lần này với chủng virus mới rất nguy hiểm, lây lan nhanh, thời tiết thời điểm này rất thuận lợi để dịch bệnh lây lan...
Bởi vậy đòi hỏi mỗi người dân cần phải nâng cao ý thức chấp hành pháp luật, tuân thủ nghiêm túc các quy định về phòng chống dịch bệnh...
Việc bảo vệ cá nhân phải tuân thủ quy định về khai báo y tế không những đảm bảo an toàn cho bản thân mà còn đảm bảo an toàn cho gia đình, người thân và những người xung quanh.