Khóm phụng là loại trái cây chưng Tết khá độc đáo bởi có màu sắc đỏ rực bắt mắt, hình dáng lạ giống con chim phụng đang xòe cánh và có ý nghĩa tốt đẹp trong ngày lễ tết cổ truyền.

Bỏ túi vài chục triệu ăn tết

Khóm được xem là cây trồng chủ lực của xã Vĩnh Phước A, huyện Gò Quao (Kiên Giang). Cùng với việc trồng khóm thương phẩm để cung ứng ra thị trường hàng ngày thì nơi đây còn có 1 loại khóm “độc” dùng để chưng trên mâm ngũ quả ngày tết. Người trồng khóm phụng ở Vĩnh Phước A phấn khởi vì dịp tết này mỗi nhà bình quân thu vài chục triệu từ loại trái đẹp và “độc” này.

Nếu như loại khóm thông thường bán lẻ trung bình khoảng 10 ngàn đồng/trái thì khóm phụng lại có giá cao hàng chục lần khóm thường. Để có giá cao như vậy thì khóm phụng phải đạt đủ các tiêu chuẩn “hàng chọn” cho người mua. 1 trái đạt phụng phải có trọng lượng từ 4 - 6kg, màu sắc đỏ rực rỡ, hình dáng đẹp, có đủ 5 chi trở lên và đầu phải có hình phụng thì mới được thương lái thu mua với giá cao.

Đến thăm rẫy khóm phụng của hộ gia đình ông Phan Xuân Huy, ngụ xã Vĩnh Phước A ai nấy đều lóa cả mắt vì rẫy khóm rực đỏ. Những trái khóm trổ con xòe ra khiến ai nhìn thấy cũng bị thu hút. Ông Phan Xuân Huy cho biết năm 2008 ông được người quen cho 2 cây khóm giống. Ban đầu thấy khóm "độc lạ" lại có giá trị kinh tế vào dịp tết nên ông nhân giống trồng từ từ. Sau những lần đầu thất bại đến năm 2012, rẫy khóm của ông đã có trái bán với số lượng tăng dần mỗi năm.

Tùy theo số lượng và thời tiết mà rẫy khóm phụng của ông Huy cho thu nhập nhiều hay ít. Nếu với số lượng khoảng 800 bụi, thời tiết thuận lợi, tỷ lệ đạt trái phụng cao, có thể cho thu nhập khoảng 50 triệu đồng. Ông Huy chia sẻ: “Tôi thì thích cái độc cái lạ nên thấy khóm phụng là tôi muốn trồng ngay. Qua nhiều năm mình rút kinh nghiệm, cách chăm sóc thì khi thu hoạch mới cho ra “phụng” được. Thời gian đầu chưa biết nên trồng khóm không ra “phụng” chỉ bán giá khóm thường thôi”.

Với kinh nghiệm lâu năm trồng khóm phụng, ông Huy chia sẻ thêm đặc tính của khóm phụng không ưa nước, nếu mưa nhiều, nước ngập có thể bị úng. Muốn có khóm phụng bán vào đúng dịp tết, thì khoảng tháng 2 âm lịch là bắt đầu trồng cây giống, đến tháng 8 âm lịch là bắt đầu xử lý để khóm ra hoa, đến tết Nguyên Đán thì trái chín, có thể chưng tết đến 1 tháng mà không bị hỏng.

Thương lái tranh nhau thu mua

Ông Phạm Quốc Trị, Chủ tịch Hội nông dân xã Vĩnh Phước A cho biết dịp cuối năm thương lái đổ vào thu mua khóm phụng rất nhiều, không đủ cung. Bà con trồng khóm phụng không phải đi bán lẻ mà chỉ chăm lo kỹ thuật thật tốt để khóm đạt chuẩn phụng. Tùy theo tỉ lệ phụng đẹp và ra con ít hay nhiều mà giá cũng cao thấp khác nhau. Giá khóm phụng bán lẻ bình quân khoảng 150 ngàn đồng/trái, tuy nhiên có những trái phụng đẹp lên đến 200 ngàn đồng/trái. Ngoài bán trái thành phẩm người trồng khóm phụng còn bán cây con với giá trên dưới 10 ngàn đồng/cây đem lại thu nhập khá ổn định.

Tuy nhiên cây khóm phụng trồng 2 năm mới có thể xử lý cho trái 1 lần và chỉ có 1 trái duy nhất. Trồng khóm phụng không đòi hỏi nhiều kỹ thuật phức tạp, nhưng khó xử lý hình dạng trái như mong muốn. Ông Trị chia sẻ: “Mô hình trồng khóm phụng mang thu nhập cao cho người dân tuy nhiên còn điểm khó là thời gian trồng lâu và chỉ ra 1 lần trái cũng chính vì vậy mà giá khóm phụng khá cao. Hội nông dân khuyến cáo bà con mình nên trồng loại nào phù hợp với điều kiện từng gia đình để có thu nhập ổn định”.

Ông Trần Văn Thum, trưởng ấp Phước Hòa, xã Vĩnh Phước A cho biết: “Khóm phụng cho thu nhập cao, hiện nay trong ấp lại có thêm vài hộ bắt đầu trồng theo loại khóm này. Năm nay bà con ăn tết vui và sung túc hơn vì khóm rất trúng và được giá”.