Không có chỗ ở ổn định, chưa lập gia đình, ông Đỗ Thanh An (hiện 48 tuổi) quyết định sống như vậy trong hơn 30 năm qua để tiện việc tìm kiếm hung thủ giết mẹ ông là bà Phan Thị Khanh gần 42 năm trước. Mới đây, với những thông tin ông An cung cấp, cảnh sát đã truy tìm được kẻ gây án.
Ông An kể, năm 1976, sau khi chồng qua đời, bà An vì cuộc sống khó khăn đã gửi con trai lớn cho bên nội nuôi, bế An (khi đó mới 2 tuổi) từ Bình Định vào xã Tân Minh, huyện Hàm Tân, tỉnh Thuận Hải (nay là tỉnh Bình Thuận) sinh sống cùng với mẹ và em trai.
Tiền buôn bán, tích góp được trong nhiều năm mẹ ông mua 1,6 lượng vàng cất giữ làm vốn. Sau lần nhà bị cháy, bà may chiếc túi vải để cất vàng và luôn mang theo người.
Chiều 31/7/1980, người mẹ lên rẫy bẻ bắp nhưng đến tối vẫn không về. Khoảng 19h, gia đình và hàng xóm phát hiện bà bị sát hại trên đường, số vàng thường ngày mang theo người bị mất.
Công an huyện Hàm Tân sau đó khởi tố, bắt tạm giam ông Võ Tê, sống cách hiện trường khoảng 300 m với cáo buộc Giết người, Cướp tài sản. Tuy nhiên, 5 tháng sau, người này được công an tỉnh trả tự do vì "không đủ chứng cứ kết tội".
"Mẹ mất, tôi sống cùng người cậu, hàng ngày làm việc nhà và chăm sóc hai người em họ. Do thường xuyên bị cậu đánh mắng, người hàng xóm thương tình tôi chịu cảnh mồ côi nên đã lặn lội ra Bình Định tìm ông bà nội vào đón tôi về ở cùng", ông An kể lại.
Ông An kể về hành trình hơn 30 năm truy tìm hung thủ giết mẹ. Ảnh: Duy Bình
Thỉnh thoảng ông quay về nơi ở cũ thăm bà ngoại và hỏi về vụ án nhưng cơ quan điều tra vẫn chưa tìm ra hung thủ. Mỗi lần về ông đều nghe hàng xóm kể về Trương Đình Khôi (anh em cột chèo với cậu của An) và nghi vấn người này là hung thủ giết mẹ.
"Người ta nói, mấy ngày trước khi mẹ tôi bị giết, vợ chồng ông ấy đến ở nhờ nhà cậu. Hai ngày sau họ lập tức bỏ đi đâu không rõ", ông An nói và cho biết từ đó mình bắt đầu hành trình đi tìm hung thủ sát hại mẹ.
Năm 12 tuổi, ông đến gặp người hàng xóm đã từng làm đơn tố cáo với công an về nghi phạm Trương Đình Chi, rồi tự đi tìm thông tin của người này ghi chép vào sổ. Ông đi bán vé số, làm thuê ở nhiều nơi, đi đến đâu đều dò hỏi thông tin.
Năm 1990, ông nghe được thông tin gia đình Chi chuyển về Hậu Giang sinh sống, nên lặn lội đi tìm. Biết được nơi ở của người này, ông liền báo cho chính quyền địa phương và công an biết. Tuy nhiên, khi Công an Bình Thuận đến ấp Giồng Giữa, xã Hải Tú, huyện Long Phú, tỉnh Hậu Giang truy tìm thì Chi đã bỏ trốn, chỉ thu giữ được giấy chứng minh nhân dân của người này.
Không nản chí, ông An tiếp tục tìm kiếm. Để tiện cho hành trình truy tìm hung thủ, ông đi học làm nghề lái xe và quyết định không lập gia đình. Ông thường xuyên di chuyển qua các tỉnh từ TP HCM, Đồng Nai, Vũng Tàu... có khi xuống tận Sóc Trăng để dò la tin tức.
Ông An đồng thời gửi nhiều đơn thư đến Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an Bình Thuận và nhiều cơ quan khác tố cáo Trương Đình Chi. Biết tin người này đã đổi tên thành Lê Minh Sơn chuyển về xã Nhơn Phú, TP Quy Nhơn, tỉnh Bình Định để sinh sống, ông tiếp tục báo cho Công an tỉnh Bình Thuận để truy bắt.
Tuy nhiên, khi cảnh sát tới địa chỉ này, nghi can đã bỏ trốn, chỉ thu giữ được giấy tờ tùy thân tên là Lê Minh Sơn. Năm 1999, Công an Bình Thuận ra thông báo truy tìm Sơn cùng hình ảnh nhận dạng nhưng không có kết quả.
Chân dung Lê Minh Sơn, có tên khác Trương Đình Khôi và Trương Đình Chi và bản thông báo truy tìm của Công an Bình Thuận, năm 1999. Ảnh: Tư liệu.
Mấy năm trước, ông An nhận được tin báo của người em con cậu, rằng Sơn đã đổi tên thành Trương Đình Khôi ở Bình Chánh, TP HCM, nên lập tức báo cho cảnh sát. Điều tra viên từng giáp mặt Chi, song người này đã thay đổi tên tuổi, nên tiếp tục trốn thoát khi cơ quan chức năng chưa kịp xác minh.
Sau thời gian dài vụ án bị đình chỉ, năm 2020, ông An có đơn đề nghị Công an Bình Thuận phục hồi điều tra, làm rõ người tên Trương Đình Khôi về hành vi Giết người, Cướp tài sản, đồng thời cung cấp thông tin Trương Đình Khôi có tên khác là Lê Minh Sơn đang trú tại ấp Gia Tỵ, xã Suối Cao, huyện Xuân Lộc, tỉnh Đồng Nai. Tuy nhiên, trước khi cảnh sát tìm đến, nghi can đã bỏ trốn.
Cuối năm ngoái, Công an Bình Thuận phối hợp với Bộ Công an truy tìm được Trương Đình Chi khi đang trú tại thôn Bình Thạnh, xã Xuân Bình, thị trấn Sông Cầu, tỉnh Phú Yên. Ông ta thừa nhận đã giết bà Khanh.
Cơ quan điều tra xác định, Trương Đình Chi có tên khác là Trương Đình Khôi, Lê Minh Sơn, hiện 66 tuổi, là hung thủ giết bà Khanh nhưng không thể xử lý được do "đã hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự". Ngày 5/1/2022, Công an Bình Thuận đã quyết định đình chỉ điều tra vụ án, giao ông Chi cho gia đình và công an địa phương quản lý.
Cho rằng quyết định trên là sai pháp luật, ông An vừa gửi kiến nghị đến Cơ quan điều tra VKSND Tối cao cùng các cơ quan tố tụng tỉnh Bình Thuận, đề nghị các cơ quan này phục hồi điều tra, truy tố, xét xử Trương Đình Chi và yêu cầu người này bồi thường hơn 6,5 tỷ đồng tiền thiệt hại và tổn thất tinh thần.
Về việc ông Võ Tê bị khởi tố và bắt tạm giam oan, khi chết vẫn phải mang thân phận bị can, gia đình ông đã có đơn đề nghị các cơ quan tố tụng tỉnh Bình Thuận sớm tổ chức xin lỗi công khai và bồi thường oan sai. Họ cũng kiến nghị các cơ quan tố tụng Trung ương xem xét trách nhiệm của các cá nhân, cơ quan tiến hành tố tụng tỉnh Bình Thuận đã gây oan sai cho ông Tê.
Việt Quốc - Duy Bình
Xem thêm: lmth.7986244-em-iah-tas-ek-uad-oeht-man-63/ten.sserpxenv