Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng - Ảnh: G.H.
Sáng 28-3, các đại biểu thảo luận về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật sở hữu trí tuệ tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách thảo luận một số dự án luật trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 3, Quốc hội khóa XV.
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho hay, trong báo cáo, Chính phủ đề nghị quy định chặt chẽ hơn về việc cho phép khai thác, sử dụng và phổ biến Quốc kỳ, Quốc huy, Quốc ca trong đời sống xã hội, đặc biệt là trên không gian mạng, nhằm vừa bảo đảm tính pháp lý, giữ gìn sự trang trọng, tôn nghiêm của Quốc kỳ, Quốc huy, Quốc ca, vừa đáp ứng nhu cầu phổ biến đến nhân dân, hội nhập quốc tế và nhu cầu thực tiễn.
Qua nghiên cứu, thường trực Ủy ban Pháp luật cơ bản thống nhất với sự cần thiết bổ sung quy định này, dự kiến sửa đổi, bổ sung như sau: Việc thực hiện quyền sở hữu trí tuệ không được xâm phạm lợi ích của Nhà nước, lợi ích công cộng, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân và quy định khác của pháp luật có liên quan.
Tổ chức, cá nhân thực hiện quyền sở hữu trí tuệ liên quan đến Quốc kỳ, Quốc huy, Quốc ca không được ngăn chặn, cản trở việc phổ biến, sử dụng Quốc kỳ, Quốc huy, Quốc ca.
Nhiều hành vi xúc phạm Quốc kỳ, Quốc ca
Thảo luận thêm sau đó, đại biểu Nguyễn Anh Trí (Hà Nội) đánh giá cao việc Chính phủ kịp thời bổ sung nội dung trên vào dự thảo luật do thực tế có vấn đề phát sinh. Đại biểu Nguyễn Công Long (Đồng Nai) băn khoăn phương án được tiếp thu, chỉnh lý đã giải quyết được thực tiễn chưa.
"Vừa qua sự kiện thể thao chúng ta không được nghe Quốc ca Việt Nam, qua rà soát thấy lỗ hổng pháp lý khá lớn khi chưa có văn bản nào quy định về việc sử dụng Quốc kỳ, Quốc huy, Quốc ca. Việc sửa luật lần này nên chăng cần xử lý.
Thẩm quyền quy định sử dụng Quốc kỳ, Quốc huy, Quốc ca không ai phù hợp hơn Chính phủ, nên giao Chính phủ quy định vì hiện chưa giao ai được quy định hướng dẫn sử dụng Quốc kỳ, Quốc huy, Quốc ca", ông Long đề xuất.
Phân tích kỹ hơn, đại biểu Lê Minh Nam (Hậu Giang) cho hay trong hệ thống pháp luật hiện nay đã có văn bản quy định về Quốc kỳ, Quốc huy, Quốc ca nhưng chủ yếu quy định xử lý hành vi vi phạm, hướng dẫn sử dụng, còn trong Luật sở hữu trí tuệ có thể áp dụng quy định chung.
Đại biểu Lê Minh Nam - Ảnh: Q.H.
Tuy nhiên, Quốc kỳ, Quốc huy, Quốc ca là đối tượng đặc biệt, biểu tượng quốc gia được quy định trong Hiến pháp nên cần có quy định riêng, đối xử đặc biệt hơn.
Ông Nam dẫn thực tế vừa qua có một số vụ việc liên quan Quốc kỳ, Quốc ca trên không gian mạng gây bức xúc, ảnh hưởng hình ảnh quốc gia, thậm chí xúc phạm, ví dụ YouTube tắt tiếng khi phát Quốc ca, Amazon bán sản phẩm thảm chân in hình Quốc kỳ Việt Nam...
"Việc xúc phạm như trên không thể chấp nhận được. Theo quy định của Bộ luật hình sự thì có tội xâm phạm Quốc kỳ, Quốc ca, tôi thiết nghĩ những việc như trên cần có biện pháp xử lý", ông Nam nêu.
Dưới góc độ bản quyền, đại biểu cho rằng nếu không quy định cụ thể quyền liên quan thì xảy ra trường hợp nhân danh sáng tạo nghệ thuật, có quyền liên quan để cản trở, xúc phạm cũng như ngăn cản việc phổ biến, tiếp cận Quốc kỳ, Quốc huy, Quốc ca.
"Do đó cần thiết có thêm quy định để đảm bảo tính pháp lý, sự tôn nghiêm, đáp ứng nhu cầu phổ biến Quốc kỳ, Quốc huy, Quốc ca”, ông Nam nói.
Báo cáo tiếp thu, giải trình, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho hay, với dự án luật này, việc sửa đổi, bổ sung được nhìn dưới phương diện thực thi quyền sở hữu trí tuệ với Quốc kỳ, Quốc huy, Quốc ca.
Nhà nước quản lý - chủ sở hữu Quốc ca, ghi âm phải được Nhà nước cho phép TTO - Nhiều người đề nghị Bộ Văn hóa - thể thao và du lịch cần tổ chức ghi âm Quốc ca và phát hành rộng rãi, bất kỳ ai cũng có thể dùng bản thu âm này.