Đào Huy Hoàng tự học để trở nghệ nhân chế tác bút viết chữ calligraphy - Ảnh: NGUYỄN HIỀN
Bén duyên với calligraphy từ khi còn là sinh viên Trường đại học Ngoại thương (Hà Nội), Đào Huy Hoàng (sinh năm 1993, Hà Nội) đã mất thời gian hơn 2 năm để tìm tòi, tự học nhưng lại gặp khó khăn lớn khi không có công cụ (bút chuyên dụng) để luyện viết.
Calligraphy là bộ môn viết chữ nghệ thuật bằng bút thịnh hành ở nước ngoài. Sau khi du nhập vào Việt Nam, bộ môn này đã nhận được sự quan tâm của nhiều bạn trẻ. Loại bút dùng để viết chữ calligraphy là loại bút chuyên dụng gồm cán bút và ngòi, được sử dụng linh hoạt để phù hợp với các kiểu chữ.
"Năm 2013, mình bắt đầu làm bút vì mua từ nước ngoài rất đắt. Mình nhớ mãi, hồi sinh viên, đi làm thêm cả tháng mới kiếm được 600.000 đồng, nhưng đã phải dành ra 550.000 đồng để tiết kiệm mua bút viết calligraphy.
Mình chợt nghĩ hay là thử tự làm. Vì gỗ ở Việt Nam có sẵn, xem hướng dẫn trên YouTube cũng không khó lắm. Đánh liều, mình đã vay anh trai 7 triệu đồng (số tiền khá lớn ở thời điểm đó) để mua một chiếc máy tiện cũ và bắt đầu làm bút khi chưa có kinh nghiệm gì về tiện gỗ", Đào Huy Hoàng chia sẻ.
Thời gian đầu, mỗi ngày Đào Huy Hoàng đều miệt mài chế tác quản bút từ 8h sáng đến 11h đêm, chỉ nghỉ ăn trưa, ăn tối - Ảnh: NGUYỄN HIỀN
Thời gian đầu là quãng thời gian khó khăn nhất khi Huy Hoàng nhận ra làm bút viết chữ calligraphy không hề dễ dàng như những gì anh xem trên YouTube. Hàng loạt vấn đề phát sinh sau khi "tậu" được chiếc máy tiện đầu tiên: không có dụng cụ mài dao, không có bộ dao tiện (dao tiện buộc phải mua ở nước ngoài).
Để lựa chọn gỗ làm bút, anh phải lặn lội từ Hà Nội sang làng gỗ trắc ở Bắc Ninh để tìm mua. Vì trước đó, anh đã mua một số loại gỗ ở đường Đê La Thành (Hà Nội) nhưng lại không sử dụng được.
Hơn một năm mày mò, chiếc bút viết chữ calligraphy được tiện bằng máy đầu tiên mới được Huy Hoàng chế tác từ một mẩu gỗ hương đỏ. Hiện, anh vẫn giữ chiếc bút này như một kỷ niệm thú vị.
"Đối với một người mới học, tiện ra cái bút có thần là điều khó nhất. Làm được chiếc bút đầu tiên, mình chỉ mất thời gian 1 năm. Nhưng để ra được chất riêng và đường cong đẹp trên bút mình đã mất 5 năm luyện tập không ngừng.
Có thời điểm, mình làm bút liên tục từ 8h giờ sáng đến 11h đêm, chỉ nghỉ ăn trưa và ăn tối. Vượt qua ngưỡng này thì đến ngưỡng khác khó hơn. Đó là sơn sao cho mượt, không tì vết. Tùy vào các mức độ hiểu biết về nghề lại có những cái khó khác nhau", chàng trai sinh năm 1993 chia sẻ.
Từ những khúc gỗ thô mộc, qua bàn tay khéo léo của Đào Huy Hoàng trở thành các sản phẩm bút nghệ thuật có giá trị cao - Ảnh: NGUYỄN HIỀN
Hiện, ở xưởng chế tác bút của Huy Hoàng tại một con ngõ trên phố Thái Hà có đến vài chục nghìn thanh gỗ để tiện bút. Trong đó, có nhiều loại gỗ ở Việt Nam nhưng cũng có những loại phải nhập ở nước ngoài, vì gỗ ở các nước ôn đới có nhiều màu sắc đa dạng.
Mỗi chiếc bút được chế tác là cả sự kỳ công của người làm. Chiếc bút đơn giản nhất chỉ cần khoảng 3 tiếng để hoàn thành. Nhưng những chiếc bút sơn mài Nhật Bản lại tiêu tốn thời gian 2-3 tháng.
Việc đưa các yếu tố phương Đông như sơn ta, sơn mài Nhật Bản vào chế tác giúp những chiếc bút của Đào Huy Hoàng hoàn toàn khác biệt và có giá trị cao. nhưng Mỗi chiếc bút viết chữ calligraphy được Đào Huy Hoàng chế tác có giá 1,5 - 3 triệu đồng, những chiếc cao cấp hơn có giá 10 - 15 triệu đồng.
Đào Huy Hoàng được giới calligraphy thế giới và báo chí quốc tế đánh giá cao - Ảnh: NGUYỄN HIỀN
Thời điểm trước khi dịch COVID-19 diễn ra, Đào Huy Hoàng thường xuyên được mời thỉnh giảng tại các workshop về calligraphy và chế tác bút ở các nước trên thế giới. Anh cho hay luôn sẵn sàng truyền nghề cho bất kỳ bạn trẻ nào có đam mê với bộ môn nghệ thuật này.
"Trong năm 2021, mình đã có dự định làm triển lãm cá nhân kỷ niệm 10 năm đến với calligraphy. Nhưng vì dịch bệnh phức tạp, mình đã hoãn lại. Dự kiến, mình sẽ tiến hành triển lãm trong năm 2022 với 3 mảng: calliragphy, làm bút, sơn mài.
Mình thông qua câu chuyện về bản thân cho mọi người thấy, đôi khi những ngành ngách cũng có thể thành công việc thú vị, khuyến khích mọi người khám phá bản thân nhiều hơn. Hơn nữa, mình muốn quảng bá nghệ thuật này đến với tất cả những ai yêu thích con chữ", Đào Huy Hoàng ấp ủ.
Đào Huy Hoàng chia sẻ trong buổi triển lãm cá nhân đầu tiên có tên gọi "Những con chữ thẳng hàng" năm 2019 - Ảnh: NVCC
Để tìm ra kiểu chữ thích nhất, Đào Huy Hoàng đã mất không ít thời gian tìm tòi, luyện tập - Ảnh: NGUYỄN HIỀN
Bộ bút viết chữ calligraphy mà Đào Huy Hoàng luôn mang theo bên mình - Ảnh: NGUYỄN HIỀN
Bút sử dụng gỗ ghép cần nhiều thời gian chế tác hơn các loại bút thông thường vì cần thêm thời gian chờ keo khô - Ảnh: NGUYỄN HIỀN
Ngòi bút đủ loại phù hợp với từng kiểu chữ viết - Ảnh: NGUYỄN HIỀN
TTO - Nhìn những móng tay còn bám màu nhuộm vải, ít ai biết rằng bạn trẻ 9X Nguyễn Đức Huy đã từng là một du học sinh chuyên ngành quy hoạch tại Đức.