Khu tưởng niệm chiến sĩ Gạc Ma nằm gần giữa cung đường ven biển từ sân bay quốc tế về Nha Trang. Nơi này ngày càng thu hút nhiều người tìm đến.

Lần đầu đặt chân đến khu tưởng niệm chiến sĩ Gạc Ma, chị Lê Thảo Nhi - 35 tuổi, từ Vũng Tàu - dắt tay con trai leo lên những bậc thang hướng về phía tượng đài "Những người nằm lại phía chân trời". Dọc lối đi những hàng hoa giấy hồng thẫm nở bung giữa nền trời xanh.

"Khu tưởng niệm này rất đẹp và thiêng liêng, có diện tích rộng nên dễ dàng tiếp đón những đoàn khách lớn. Các gia đình có con nhỏ cũng rất thích hợp khi đến đây để cho trẻ được xem những hình ảnh và kiến thức về lịch sử.

Các bé gái hóa thành những nữ bộ đội đến thắp hương cho các chiến sĩ - Ảnh: TRÀ MY

Công trình được xây ở vị trí rất đẹp, sau lưng là biển nên nhìn từ hướng nào cũng thích mắt.

Tại đây còn có các cụm kiến trúc đẹp như cầu thang, vườn hoa rất thích hợp để chụp ảnh.

Đặc biệt, có cả đồi cây bàng vuông, loài cây mà tôi biết trước đây chỉ có ở các đảo ở Trường Sa", chị Nhi cảm nhận.

Đích thân Thủ tướng Phạm Minh Chính chấp bút khi cùng đoàn viếng thăm khu tưởng niệm chiến sĩ Gạc Ma - Ảnh: MINH CHIẾN

Những dòng bút được ghi bằng 2 thứ tiếng của người bạn Lào - Ảnh: MINH CHIẾN

Chị Nhi cùng nhiều du khách cũng rất thích thú với các món quà lưu niệm được trưng bày trong nhà tiếp đón du khách: từ những chiếc vỏ ốc đủ kích cỡ đến những đĩa nhạc, cuốn sách viết về 2 quần đảo Trường Sa - Hoàng Sa…

Tượng đài những người nằm lại phía chân trời - Ảnh: TRÀ MY

Từng là người gắn bó với khu tưởng niệm một thời gian dài, bà Nguyễn Thị Anh - nguyên phó giám đốc Ban Quản lý khu tưởng niệm chiến sĩ Gạc Ma - kể lại khu tưởng niệm đón rất nhiều khách từ khắp mọi miền đất nước và cả khách ngoại quốc đến.

Khách rất thích chụp ảnh trên đồi cỏ, ở quảng trường Hòa Bình với hình ảnh đôi chim câu tung cánh bay về hướng biển, hay "Vòng tròn bất tử" với 64 bông hoa biển vây quanh ngôi sao vàng…

Đặc biệt nhất, là có nhiều cặp đôi đến khu tưởng niệm để chụp ảnh cưới.

Trường THCS Võ Văn Ký - TP Nha Trang - đã chọn khu tưởng niệm chiến sĩ Gạc Ma để tổ chức các buổi ngoại khóa nâng cao kiến thức kết hợp với rèn luyện kỹ năng cho các em.

Chơi trò chơi giải đố để tìm hiểu kiến thức lịch sử - Ảnh: THỤC NGHI

Hằng năm, trường đều tổ chức cho học sinh học ngoại khóa ở đây. Chuyến đi đến khu tưởng niệm chiến sĩ Gạc Ma gần đây nhất vào cuối tháng 2.

Các em học sinh đã tham quan khu trưng bày ngầm, được nghe thuyết minh về hiện vật lịch sử về quần đảo Hoàng Sa - Trường Sa và sự hy sinh của các chiến sĩ Gạc Ma.

Khu tưởng niệm chiến sĩ Gạc Ma còn là nơi sinh hoạt về nguồn cho các thế hệ. Các buổi kết nạp đoàn viên, đảng viên được nhiều trường học, cơ quan tổ chức tại đây.

Chiều 11-3, trong màu áo xanh thanh niên Việt Nam, 200 bạn đoàn viên Trường THPT Trần Bình Trọng - huyện Cam Lâm - được kết nạp Đoàn ngay tại khu mộ gió của các chiến sĩ.

Các bạn đội viên tiêu biểu của TP.HCM chơi kèn trống nghi thức đội trước tượng đài - Ảnh: TRÀ MY

Những gương mặt trẻ trung nối thành từng hàng dài tiến vào khu vực làm lễ kết nạp: "Được trở thành đoàn viên ngay trong khu tưởng niệm rất trang nghiêm này, em cảm thấy rất tự hào", em Khôi Nguyên - một trong 200 bạn đoàn viên mới - xúc động.

Bà Phạm Thị Khánh Hương, bí thư Đảng ủy Khối Các cơ quan tỉnh Khánh Hòa, cho biết Ban Thường vụ Đảng ủy khối luôn khuyến khích các tổ chức cơ sở Đảng thuộc Đảng bộ khối tổ chức lễ kết nạp đảng viên ở Khu tưởng niệm chiến sĩ Gạc Ma.

Năm 2015, Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam phê duyệt đầu tư dự án giai đoạn 1 Khu tưởng niệm chiến sĩ Gạc Ma, diện tích hơn 20.000m² với tổng mức đầu tư gần 130 tỉ đồng. Đến tháng 7-2017, giai đoạn 1 hoàn thành.

Từ tháng 3-2021, Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam bàn giao khu tưởng niệm cho Liên đoàn Lao động tỉnh Khánh Hòa và ban quản lý trực thuộc.

Đến năm 2022, Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam và tỉnh Khánh Hòa mới thống nhất việc triển khai giai đoạn 2 của dự án, sẽ do tỉnh Khánh Hòa thực hiện.

Những người lính hải quân thế hệ đi sau nắm tay nhau đứng vây quanh “Vòng tròn bất tử” - Ảnh: TRÀ MY

Theo đó, địa phương sẽ đầu tư xây dựng công viên và Bảo tàng Trường Sa để khớp nối với Khu tưởng niệm chiến sĩ Gạc Ma thành quần thể công viên văn hóa tâm linh trên bán đảo Cam Ranh.

Theo đề án, Bảo tàng Trường Sa sẽ được xây dựng tại khu đất rộng hơn 2,5ha tiếp giáp với Khu tưởng niệm chiến sĩ Gạc Ma (huyện Cam Lâm). Kinh phí thiết kế và xây dựng bảo tàng từ nguồn ngân sách địa phương và xã hội hóa.

Cấu trúc trưng bày dự kiến của bảo tàng gồm không gian trưng bày thường xuyên, trưng bày có thời hạn; trưng bày và hoạt động ngoài trời; không gian trải nghiệm, tương tác, khám phá sáng tạo...

Khu tưởng niệm chiến sĩ Gạc Ma nhìn từ trên cao - Ảnh: THỤC NGHI

Ông Nguyễn Thanh Hà - chánh văn phòng UBND tỉnh Khánh Hòa - cho biết tỉnh đã quyết định thời gian khởi công công trình Bảo tàng Trường Sa vào tháng 10-2023, giao Sở Văn hóa và Thể thao, Sở Xây dựng chuẩn bị các bước để khởi công dự án.

"Để triển khai xây dựng dự án bảo tàng, địa phương yêu cầu việc nghiên cứu đầy đủ cơ sở khoa học, thực tiễn cùng các nội dung liên quan theo hướng triển khai đồng bộ việc chuẩn bị nội dung, thiết kế trưng bày và xây dựng ý tưởng thiết kế, thi công công trình kiến trúc bảo tàng. Mục tiêu đầu tư nhằm lưu giữ, bảo quản, trưng bày, giới thiệu, tuyên truyền về chủ quyền, lịch sử văn hóa biển đảo Việt Nam", ông Hà nói.