Thương vụ mua lại Toshiba từ một doanh nghiệp trong nước có khả năng chấm dứt nhiều năm biến động tại tập đoàn điện tử này.

Thỏa thuận định giá Toshiba ở mức 4.620 yen trên mỗi cổ phiếu hay tổng giá trị 2.000 tỷ yen (tương đương 15,2 tỷ USD). Động thái này mở đường cho việc tư nhân hóa tập đoàn đầy tai tiếng này, đồng thời giữ sở hữu trong nước sau nhiều năm căng thẳng với các cổ đông ở nước ngoài.

Tuy nhiên, hiện chưa rõ liệu các quỹ nước ngoài, chiếm khoảng 1/4 cổ phần tại Toshiba, có hài lòng với mức thỏa thuận này hay không. Vì mức giá chào mua này chỉ cao hơn 9,7% so với mức giá đóng cửa 4.213 yen/cổ phiếu trong phiên 23/3.

Toshiba cho biết, hội đồng quản trị tập đoàn sẽ không khuyến nghị cổ đông bán số cổ phiếu của họ vì mức giá đề nghị mua lại không đủ cao để đưa ra các khuyến nghị. Theo hồ sơ, mức giá đưa ra trong thỏa thuận trên thấp hơn nhiều so với mức giá chào bán ban đầu là 5.500 yen/cổ phiếu.

Tuy nhiên, giá thầu mà Japan Industrial Partners (JIP) đưa ra là mức duy nhất trong quá trình đấu giá cạnh tranh kéo dài một năm nay. Và điều này sẽ giúp các cổ đông có cơ hội thoái vốn đầu tư của họ, theo Toshiba.

Các nguồn tin của Reuters cho biết, khoảng 20 công ty Nhật Bản, bao gồm công ty dịch vụ tài chính Orix Corp, nhà sản xuất chip Rohm Co và Chubu Electronic Power, đã tham gia vào thỏa thuận mua lại này.

Theo dữ liệu từ Refinitiv, thỏa thuận mua lại Toshiba sẽ là thương vụ M&A lớn thứ 3 trên toàn cầu trong năm nay.

Kể từ năm 2015, Toshiba đã chìm trong các vụ bê bối kế toán và thua lỗ nặng nề. Tập đoàn sở hữu 40% cổ phần tại nhà sản xuất chip nhớ Kioxia Holdings đã suýt bị hủy niêm yết trước khi chìm sâu vào một loạt bê bối về quản trị doanh nghiệp.

Tồi tệ hơn, một cuộc điều tra do cổ đông ủy quyền đã kết luận Toshiba đã thông đồng với bộ thương mại Nhật Bản, coi công nghệ hạt nhân, quốc phòng là tài sản chiến lược công ty, để ngăn chặn các nhà đầu tư nước ngoài giành ảnh hưởng trong cuộc họp cổ đông năm 2020.

Toshiba bắt đầu quá trình đấu giá bán mình từ cách đây một năm. Công ty đã nhận được 8 đề xuất mua lại cũng như 2 đề xuất hợp tác vốn.

JIP ban đầu hợp tác với Tập đoàn Đầu tư Nhật Bản (JIC), tập đoàn do Nhà nước quản lý, nhưng sau đó đã quyết định ngừng hợp tác do bất đồng về kế hoạch tái cấu trúc cũng như có nên giữ lại ban quản lý hay không.

Tháng trước, JIP đã đề xuất mua lại bằng khoản vay trị giá 10,6 tỷ USD từ các ngân hàng. Nhưng sau đó, JIP đã quyết định cùng với 20 công ty khác đề xuất mua lại Toshiba với giá 15,2 tỷ USD.