Khoảng một phần ba cử tri của cả Đảng Dân chủ và Đảng Cộng hòa sẽ bỏ phiếu bầu ứng viên chính thức của đảng mình tranh cử tổng thống.
Dễ đoán?
Về lý thuyết, Siêu thứ ba có thể mang đến ảnh hưởng sâu rộng nếu có hai hay nhiều ứng viên cùng cạnh tranh sát nút. Tuy nhiên, Siêu thứ ba năm 2024 lại ảm đạm một cách bất thường, theo New York Times.
Thực chất, cơ quan có nhiệm vụ chọn ứng viên tổng thống chính thức của hai chính đảng Mỹ là đại hội của mỗi đảng. Bầu cử sơ bộ chính là quá trình quyết định các đại biểu của một bang hoặc vùng lãnh thổ sẽ bầu cho ứng viên nào tại đại hội.
Ở phần lớn bang, toàn bộ đại biểu một bang sẽ bầu cho ứng viên thắng tại bầu cử sơ bộ của bang đó.
Ở phía Đảng Dân chủ, dù còn nhiều nghi ngại quanh khả năng tiếp tục lãnh đạo của ông Biden, đương kim tổng thống vẫn đang đơn phương độc mã về đích.
Trong hai cuộc bầu cử sơ bộ gần nhất, ông Biden giành chiến thắng tại bang South Carolina và Michigan với tỉ lệ phiếu bầu lần lượt là 95% và hơn 80%. Do đó, Siêu thứ ba với Đảng Dân chủ chỉ mang tính thủ tục.
Cục diện có chút phức tạp hơn bên phía Đảng Cộng hòa, khi ông Trump và cựu đại sứ tại Liên Hiệp Quốc Nikki Haley còn đang kèn cựa nhau. Tuy nhiên, ông Trump gần như sẽ thắng chung cuộc khi giành đề cử ở 9 trong số 10 bang đã tổ chức bầu cử sơ bộ.
Kết quả ở thủ đô Washington D.C ngày 3-3 nhiều khả năng sẽ là lần duy nhất bà Haley được nếm mùi vị chiến thắng. Đặc khu liên bang này chỉ đóng góp 19 trong tổng số 2.429 đại biểu tham dự đại hội Đảng Cộng hòa, con số chắc chắn không thể cản đà tiến lên của ông Trump.
Nếu thắng toàn bộ 16 cuộc bầu cử sơ bộ ngày 5-3, cả ông Biden và ông Trump xem như đã giành được đề cử của đảng mình. Khi đó, cuộc bầu cử tổng thống năm 2024 sẽ bước sang giai đoạn đối đầu trực tiếp giữa hai ứng viên chính thức.
Ông Trump đang dẫn trước ông Biden
Ngày 3-3, báo New York Times phối hợp cùng ĐH Siena công bố kết quả khảo sát cử tri cả nước. Trong đó, ông Trump được 48% cử tri ủng hộ, hơn con số 43% của ông Biden.
Cùng ngày, nhiều cơ quan thông tấn uy tín khác như báo Wall Street Journal, Đài Fox News, Đài CBS News, tạp chí Economist và tạp chí Forbes cũng đăng kết quả khảo sát cho thấy phần thắng nghiêng về phía cựu tổng thống.
Các kết quả này củng cố sự ủng hộ ngày càng lên cao của người Mỹ đối với ông Trump, đồng thời tô đậm sự hụt hơi của ông Biden. Theo kết quả của New York Times, 8 tháng trước ngày bầu cử, tổng thống Mỹ có tỉ lệ cử tri "phản đối mạnh mẽ" kết quả công việc của ông Biden lên đến 47%.
Bất chấp những kết quả khả quan của kinh tế Mỹ, chỉ 18% người được hỏi cho rằng các chính sách của ông Biden đã giúp đỡ họ. Con số này của ông Trump lên đến tròn 40%.
Một kết quả đáng chú ý khác là chỉ 23% số cử tri Đảng Dân chủ tham gia bầu cử sơ bộ hào hứng trước việc ông Biden làm ứng viên tổng thống, chưa bằng phân nửa tỉ lệ 48% của ông Trump trước các cử tri Đảng Cộng hòa.
Trong khi đó, có đến 32% cử tri Đảng Dân chủ nói họ bất mãn hoặc tức giận với việc ông Biden tiếp tục lãnh đạo đảng này. Ông Trump chỉ vấp phải sự phản đối từ 18% cử tri Đảng Cộng hòa.
Bất chấp những kết quả trên, việc người dân Mỹ bầu cho ông Trump và ông Biden vẫn là lựa chọn bất đắc dĩ. Cả hai đều là các ứng viên không được ưa thích, với tỉ lệ yêu mến cho ông Trump là 44% và ông Biden là 38%.
Trước một loạt kết quả khảo sát thất vọng, giám đốc truyền thông chiến dịch tranh cử của ông Biden Michael Tyler khẳng định: "Kết quả khảo sát tiếp tục đi ngược lại cách người Mỹ bầu và vẫn thổi phồng ông Trump, coi thường ông Biden. Dù là hình thức bầu cử nào, hành vi thực tiễn của cử tri nói lên nhiều điều hơn".
Cử tri Mỹ quan tâm gì?
Ngay từ trước khi bắt đầu chiến dịch tranh cử, tuổi tác của ứng viên tiềm năng đã là tâm điểm bàn luận. Ở tuổi 81, ông Biden là tổng thống Mỹ cao tuổi nhất tại vị. Nếu chiến thắng vào tháng 11, ông sẽ nghỉ hưu vào tuổi 86.
Theo khảo sát của New York Times, có đến 73% cử tri đồng ý với nhận định ông Biden "quá già để hoàn thành tốt công việc tổng thống". Điều đáng nói là dù ông Trump kém ông Biden chỉ 4 tuổi, chỉ hơn 40% người được hỏi có quan điểm tương tự với cựu tổng thống.
Về mặt chính sách, khảo sát của Wall Street Journal cho thấy người nhập cư là vấn đề được quan tâm nhất. 20% người làm khảo sát chọn vấn đề này khi được hỏi sẽ nghĩ đến điều gì khi bỏ phiếu. Theo sau đó là chính sách kinh tế (14%) và nạo phá thai (8%).
Với chính sách nhập cư, ông Trump và Đảng Cộng hòa đang được đánh giá cao hơn. Chỉ hơn 20% người khảo sát tin ông Biden sẽ giảm được số người nhập cư trong nhiệm kỳ mới, trong khi có đến 72% cử tri cho là ông Trump làm được.
Trong khi đó, theo báo Hill, át chủ bài của Đảng Dân chủ sẽ là vấn đề nạo phá thai. Trong khi ông Trump từng tuyên bố tự hào khi đóng góp vào nỗ lực cấm vấn đề này, Đảng Dân chủ lại kiên quyết bảo vệ quyền phá thai của phụ nữ. Một bộ phận Đảng Dân chủ tin rằng đây sẽ là điều giúp ông Biden bứt khỏi ông Trump.
Tổng thống Joe Biden và cựu tổng thống Donald Trump đều giành chiến thắng trong cuộc bầu cử sơ bộ ở bang Michigan vào ngày 27-2 giờ Mỹ, càng củng cố khả năng sẽ có màn tái đấu giữa họ.