Được ghi nhận nhiều tình tiết giảm nhẹ
Vụ án này, 15 bị cáo cùng bị truy tố tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản, theo quy định tại điểm a khoản 4 điều 174 bộ luật Hình sự, với khung hình phạt từ 12 - 20 năm tù hoặc chung thân. Tuy nhiên, tại bản luận tội, đại diện Viện kiểm sát (VKS) đề nghị cho cả 15 người được hưởng mức án dưới khung truy tố.
Các bị cáo trong vụ án Tân Hoàng Minh
PHÚC BÌNH
Trong đó, bị cáo Đỗ Anh Dũng, Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc Tập đoàn Tân Hoàng Minh, bị đề nghị mức án cao nhất 9 - 10 năm tù. Con trai bị cáo là Đỗ Hoàng Việt, Phó tổng giám đốc Tập đoàn Tân Hoàng Minh, bị đề nghị 5 - 6 năm tù. 13 bị cáo còn lại, gồm lãnh đạo, nhân viên Tập đoàn Tân Hoàng Minh và của 2 công ty kiểm toán, bị đề nghị thấp nhất 24 tháng tù, cao nhất 5 năm tù.
VKS cáo buộc, để giải quyết khó khăn về tài chính, bị cáo Đỗ Anh Dũng ra chủ trương phát hành 9 lô trái phiếu của nhóm công ty Ngôi Sao Việt, Soleil và Cung Điện Mùa Đông. Thông qua chuỗi hành vi chỉnh sửa báo cáo tài chính, lập hợp đồng giả cách, "chạy" dòng tiền khống…, các lô trái phiếu được chuyển từ 3 công ty phát hành sang Tập đoàn Tân Hoàng Minh. Tiếp đó, bị cáo Dũng ủy quyền cho 22 cá nhân ký hợp đồng hợp tác (thực chất là mua bán) trái phiếu cho nhà đầu tư, sử dụng tiền không đúng mục đích và phương án phát hành, chiếm đoạt hơn 8.600 tỉ đồng của 6.630 bị hại.
VKS nhận định hành vi của các bị cáo là nguy hiểm cho xã hội, xâm phạm đến quyền sở hữu tài sản hợp pháp của công dân. Tập đoàn Tân Hoàng Minh hoạt động dưới hình thức công ty gia đình, bị cáo Dũng là người điều hành, quyết định cao nhất đối với các hoạt động kinh tế của doanh nghiệp. Chịu trách nhiệm về hành vi phạm tội đã gây ra, bị cáo Dũng giữ vai trò chỉ đạo, con trai Đỗ Hoàng Việt tham mưu đề xuất, thực hiện và giúp sức tích cực, các bị cáo còn lại đồng phạm, giúp sức cho cha con bị cáo Dũng.
Ngoài căn cứ buộc tội, VKS cũng ghi nhận nhiều tình tiết giảm nhẹ cho các bị cáo như thành khẩn khai báo, tích cực hợp tác với cơ quan điều tra, có nhiều cống hiến cho xã hội… Đặc biệt, số tiền hơn 8.600 tỉ đồng chiếm đoạt của các nhà đầu tư đến nay đã được khắc phục hết.
Đề nghị trả lại tiền cho nhà đầu tư
Một vấn đề được nhiều người quan tâm trong vụ án này, đó là số tiền hơn 8.600 tỉ đồng mà các nhà đầu tư đã bỏ ra mua trái phiếu Tân Hoàng Minh nhưng bị chiếm đoạt, sẽ được xử lý như thế nào?
Theo đại diện VKS, đây là số tiền các bị cáo đã chiếm đoạt của các bị hại thông qua hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Vì thế, yêu cầu của nhà đầu tư về việc trả lại số tiền gốc trong hợp đồng mua bán trái phiếu có căn cứ để chấp nhận. Các bị cáo có trách nhiệm bồi thường cho bị hại với tổng số tiền hơn 8.600 tỉ đồng.
Hiện cơ quan tố tụng đang tạm giữ hơn 8.600 tỉ đồng (nhiều hơn số tiền chiếm đoạt 1,2 tỉ đồng). Đây là tiền thu hồi được trong quá trình điều tra vụ án, và tiền do các bị cáo, gia đình bị cáo cùng một số đơn vị liên quan tự nguyện nộp khắc phục. Căn cứ khoản 2 điều 47 và khoản 1 điều 48 bộ luật Hình sự, đại diện VKS đề nghị xử lý để bồi thường cho các bị hại. Phần thừa còn lại, kiểm sát viên đề nghị tiếp tục tạm giữ để đảm bảo thi hành án.
Trong phần xét hỏi trước đó, một số nhà đầu tư đề nghị ngoài tiền gốc đã bỏ ra mua trái phiếu, Tân Hoàng Minh phải trả họ cả tiền lãi phát sinh. Đại diện VKS nhận định việc phát hành 9 lô trái phiếu rồi bán cho nhà đầu tư của Tập đoàn Tân Hoàng Minh là trái quy định pháp luật, nên phải thu hồi và tiêu hủy. Do đó, hợp đồng mua bán giữa nhà đầu tư với Tập đoàn Tân Hoàng Minh là vô hiệu, cần giải quyết theo quy định về giao dịch vô hiệu.
Liên quan đến nội dung này, bị cáo Đỗ Anh Dũng nói rằng, với những khoản lãi của các hợp đồng đến hạn trước thời điểm bị khởi tố và bắt tạm giam, bị cáo "xin hứa sẽ trả". Còn với những khoản lãi của các hợp đồng đến hạn sau thời điểm trên, bị cáo sẽ "tuân thủ theo bản án của tòa". Theo nguyên tắc, bị cáo bị bắt thì hiểu rằng hợp đồng bị vô hiệu, nguồn tiền đang đưa vào kinh doanh phải thu hồi để khắc phục, nên chưa thể sinh lời, lãi phát sinh là không có.
Cũng trong ngày 21.3, Tập đoàn Tân Hoàng Minh đã nộp thêm 2 tỉ đồng vào Cục Thi hành án dân sự TP.Hà Nội để khắc phục hậu quả vụ án, thực hiện "lời hứa" của bị cáo Dũng về việc thanh toán tiền lãi trong các hợp đồng đến hạn trước khi bị cáo bị bắt.
"Số tiền khắc phục hậu quả lớn nhất từ trước đến nay"
Bào chữa cho bị cáo Đỗ Anh Dũng, luật sư khẳng định tại thời điểm đồng ý về chủ trương phát hành trái phiếu, bị cáo Dũng không có ý thức, mục đích lợi dụng việc này để lấy tiền của người dân. Hơn 8.600 tỉ đồng là số tiền rất lớn, phần nhiều trong này do bị cáo Dũng vận động gia đình, bạn bè, người thân huy động để khắc phục toàn bộ hậu quả của vụ án.
Luật sư nhận định đây có lẽ là số tiền khắc phục hậu quả lớn nhất từ trước đến nay trong các vụ án xâm phạm quyền sở hữu; thể hiện sự ăn năn hối hận, dám nhận trách nhiệm của bị cáo; cũng như mong muốn giảm thiệt hại đến mức tối đa đối với nhà đầu tư… Luật sư đề nghị HĐXX, VKS cân nhắc áp dụng chế định phạm tội chưa đạt của bộ luật Hình sự, đồng thời áp dụng chính sách hình sự đặc biệt để cho thân chủ hưởng mức hình phạt nhân văn, sớm có cơ hội trở về đóng góp cho xã hội.
Được quyền tự bào chữa, bị cáo Dũng đồng ý với quan điểm bào chữa của luật sư và mong HĐXX xem xét để được hưởng mức án phù hợp.