Các bộ ngành, đơn vị đã có góp ý vào Dự thảo Quy hoạch điện VIII, trong đó có nhiều ý kiến về việc phát triển năng lượng tái tạo, cũng như đánh giá tác động của những nguồn năng lượng này.

Thiếu đánh giá về điện mặt trời áp mái

Góp ý vào Dự thảo Quy hoạch phát triển điện lực Quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn tới năm 2045 (Quy hoạch điện VIII), Cục Điều tiết Điện lực, Truyền tải điện miền Nam cho rằng, dự thảo chưa có các tính toán, đánh giá ảnh hưởng của sự phát triển điện mặt trời (ĐMT) áp mái đến dự báo nhu cầu phụ tải điện. Đề nghị bổ sung đánh giá ảnh hưởng của ĐMT áp mái và cập nhật lại kết quả dự báo phụ tải các giai đoạn.

Đơn vị Tư vấn lập Quy hoạch điện VIII cho biết, ĐMT áp mái mới vào vận hành và chưa có số liệu thống kê đầy đủ trong nhiều năm để có thể xây dựng một nghiên cứu đánh giá ảnh hưởng đến nhu cầu phụ tải ở cấp truyền tải. ĐMT áp mái trong tương lai vẫn có thể vào vận hành thêm tại các vùng, nên nếu tính gộp ĐMT áp mái vào nhu cầu phụ tải dự báo sẽ rất khó dự báo được biểu đồ phụ tải điện trong tương lai - Bản chất của ĐMT áp mái cũng giống như nguồn điện mặt trời quy mô lớn, có thể coi là nguồn điện. Hành vi sử dụng điện của phụ tải hay dáng biểu đồ phụ tải (khi chưa có ĐMT áp mái) đã được nghiên cứu nhiều năm nay và được sử dụng để dự báo dáng biểu đồ trong tương lai của Quy hoạch điện VIII. Do vậy Quy hoạch điện VIII lựa chọn phương pháp dự báo nhu cầu phụ tải gốc, không tính đến ĐMT áp mái, và coi ĐMT áp mái nằm trong phần nguồn điện.

Hạn chế phát triển năng lượng tái tạo

Còn theo ngân hàng nhà nước, Bộ khoa học công nghệ, Tổng công ty truyền tải điện, Tổng công ty Điện lực miền Trung có ý kiến cho rằng, theo dự thảo, các nguồn điện gió và năng lượng mặt trời sẽ phát triển mạnh (năm 2045 tỷ trọng nguồn năng lượng tái tạo gồm cả thủy điện lớn đạt 53%). Tuy nhiên, nguồn năng lượng tái tạo từ điện mặt trời, điện gió có tính ổn định không cao, phụ thuộc lớn vào tình hình thời tiết.

Bên cạnh đó, trong giai đoạn vừa qua điện gió, điện mặt trời phát triển rất nhanh nhưng đã xuất hiện một số tồn tại liên quan đến giá điện, các rào cản kỹ thuật, việc đấu nối vào hệ thống điện quốc gia,... Các đơn vị góp ý đề nghị rà soát tỷ lệ nguồn năng lượng tái tạo các giai đoạn đến năm 2030 và năm 2045 phù hợp với mục tiêu đặt ra tại Nghị quyết số 55/NQ-TW ngày 11/02/2020 của Bộ Chính trị đã quy định “Tỉ lệ các nguồn năng lượng tái tạo trong tổng cung năng lượng sơ cấp đạt khoảng 15 - 20% vào năm 2030; 25 - 30% vào năm 2045”.

Các đơn vị góp ý vào dự thảo cũng đề nghị đơn vị tư vấn cần xem xét hạn chế việc phát triển Năng lượng tái tạo (NLTT) với tốc độ và quy mô quá lớn như trong thời gian qua, đã và sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến việc vận hành của hệ thống điện nói chung, việc đầu tư và vận hành hiệu quả lưới điện truyền tải nói riêng. Giảm tỷ lệ NLTT cho phù hợp với Nghị quyết 55- NQ/TW ngày 11/02/2020 của Bộ Chính trị (NQ55).

Giải trình về việc này, đơn vị Tư vấn lập Quy hoạch điện VIII cho rằng, quy mô nguồn năng lượng tái tạo tính toán đề xuất trong dự thảo QHĐ8 hiện đã phù hợp với mục tiêu NLTT đặt ra trong Nghị quyết 55-NQ/TW, cụ thể như sau:

Tỷ lệ NLTT trong Nghị quyết 55/NQ-TW là tỷ lệ nguồn NLTT trong tổng cung năng lượng sơ cấp, mức tỷ lệ này tương ứng với tỷ lệ điện năng của năng lượng tái tạo trong tổng điện năng sản xuất toàn quốc là khoảng 30% năm 2030 và 40% năm 2045. Mục tiêu phát triển năng lượng tái tạo theo Chiến lược phát triển nguồn năng lượng tái tạo của Việt Nam giai đoạn đến 2030 định hướng đến 2050 (Quyết định số 2068/QĐ-TTg ngày 25/11/2015) đạt 32% năm 2030 và 43% năm 2050.

“Khi đưa ra chính sách về mục tiêu năng lượng tái tạo là tỷ lệ thấp nhất phải đạt được. Mô hình quy hoạch lựa chọn phát triển NLTT vượt mức thấp nhất, chứng tỏ chi phí đầu tư của nguồn NLTT dự báo trong tương lai thấp, việc tăng cường phát triển năng lượng tái tạo hơn so với mục tiêu vẫn đảm bảo là phương án nguồn điện có chi phí thấp nhất.”, đơn vị tư vấn cho biết.